erfgoedobject

Hoeve Groenhuis

bouwkundig element
ID
302858
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302858

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Groenhuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Hoeve Groenhuis
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Hoeve Groenhuis met omgeving
    Deze bescherming was geldig van tot

Beschrijving

Deze hoeve werd gebouwd in 1710 en behield haar opmerkelijke dakconstructie. Het betreft een asymmetrisch gebinte, waarvan de drie spanten worden gedragen door de voorgevel enerzijds en drie houten kolommen anderzijds. Achter de hoeve was een boomgaard aangeplant.

Historiek

Deze hoeve werd gebouwd in 1710. Op de kabinetskaart van de Ferraris (1770-1778) staat de hoeve aangeduid als een rechthoekig volume met een noordelijke, eveneens rechthoekige aanbouw. Ten noorden van de hoeve bevonden zich akkers, omhaagd door lage begroeiing.

Volgens de eerste kadastergegevens behoorde deze boerderij tot 1851 aan graaf de la Geneste. Hij verkocht het huis aan Cornelius Mertens-Keuppens, wever en herbergier. In 1881 kwam het huis in handen van de twee kinderen van Mertens, beide herbergier, die het echter in 1887 reeds verkochten aan koopman Biermans-Van De Velde. Zijn kinderen erfden het in 1914. Een gedeelte van de tuin werd in 1916 verkocht aan hovenier Boogaerts-Caers. Het huis werd gekocht door hovenier Schenkels-Claessen, die in 1929 de schuur, de stal en een deel van de woning afbrak en er een nieuwbouw tegenaan bouwde. Door erfenis kwam het pand in handen van De Vliet-Schenkels en kinderen, die het in 1978 verkochten aan de stad Turnhout.

Het pand deed recenter een tijdlang dienst als restaurant.

Beschrijving

De hoeve betreft een breedhuis van het dubbelhuistype en telt vier traveeën en slechts één bouwlaag onder een steil zadeldak. In de voorgevel bleven de oorspronkelijke ramen bewaard. De deur heeft een korfboog en een ovaal bovenlicht, volledig in baksteen uitgewerkt. In de zijgevel werd een laadopening dichtgemetseld.

Inwendig was de oorspronkelijke indeling op het moment van de bescherming nog bewaard. Links was een grote vierkante kamer, waarin de oorspronkelijke haard wellicht nog bewaard was. Achteraan rechts was een kleine kelder met opkamer. De inkom werd van het woondeel afgezonderd door een houten constructie waarin deuren verwerkt zijn die naar de verschillende kamers leidden.

Voornamelijk interessant is de tot op het moment van de bescherming intact gebleven dakconstructie. Het betreft een asymmetrisch gebinte. De drie spanten worden gedragen door de voorgevel enerzijds en door drie houten kolommen die zich halfweg de woning bevinden anderzijds. Hierdoor ontstaat een merkwaardige porte-à-faux-constructie. De drie houten kolommen zijn onderling verbonden door horizontale balken die het skelet van de woning uitmaken. Het dakgebint is gedeeltelijk in eik, gedeeltelijk in grenenhout.

Op het moment van de bescherming lag achter het Groenhuis een boomgaard. De oorspronkelijk open ruimte ten noorden van de hoeve, op de hoek van de Hoveniersstraat met de Vredestraat, blijkt inmiddels echter te zijn ingenomen door bebouwing.

  • Archief Onroerend Erfgoed Antwerpen, DA000510, Hoveniersstraat 981 (hoek Vredestraat): Groenhuis, Identificatiefiche (Stad Turnhout, s.d.)
  • Archief Onroerend Erfgoed Antwerpen, DA000510, Hoveniersstraat 981 (hoek Vredestraat): Groenhuis, Inspectieverslag (F. Brenders, 1979)
  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden van Jozef Jean François de Ferraris, opgesteld tussen 1770-1778, schaal 1:11.520.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Groenhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302858 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.