De begraafplaats van Hoeilaart ligt aan de westzijde van de Jezus-Eiksesteenweg, ruim ten noorden van het religieuze centrum met de parochiekerk. Ten westen wordt ze begrensd door de Steenbergstraat.

Historiek

De huidige gemeentelijke begraafplaats ontstond op het einde van de jaren 1880 aangezien het kerkhof, gelegen rond de Sint-Clemenskerk, door de toenemende bevolking niet langer voldeed en bovendien een gevaar vormde voor de bezoedeling van het drinkwater. De gemeenteraad keurde in de zitting van 17 mei 1886 de grondaankoop goed voor de aanleg van een nieuwe begraafplaats langs de Jezus-Eiksesteenweg. Op 20 mei 1887 werd het lastenkohier uitgegeven voor de realisatie van de nieuwe begraafplaats met inbegrip van de grondwerken, de bouw van een omheiningsmuur, een steunmuur en een lijkenhuisje, traliewerk en een traliehekken. In 1888 werden de werken vergund aan Pierre Vuy uit Sint-Gillis; in de 'Beschrijving der Parochie Hoeylaert', waarschijnlijk opgemaakt door pastoor D’Hoe wordt vermeld dat het 'nieuwe kerkhof' gedeeltelijk werd gewijd op 21 juli 1889, ook het jaar waarin de eerste begravingen plaats vonden; vermoedelijk werd de begraafplaats in een drietal fases gerealiseerd, aangezien er sprake is van meerdere wijdingen. Al in 1899 werd beslist de begraafplaats te vergroten aangezien ze te klein was geworden; tegelijkertijd zou ze omgeven worden door een muur; de ingangspoort (nog bestaande onderste poort in de zuidoostelijke hoek) moest vernieuwd worden en een tweede ingang werd voorzien.

De oorspronkelijke begraafplaats betreft vandaag het zuidelijke deel dat ook als begraafplaats wordt aangeduid op een topografische kaart van 1891. Op het kadaster wordt pas in 1895 de omvorming van 'bouwland en bosch' tot begraafplaats geregistreerd in opdracht van 'Hoeylaert de Gemeente'. In 1949 werd de begraafplaats uitgebreid in noordelijke richting; ontwerper voor deze uitbreiding was Eug. Clerckx uit Beersel. Het oorspronkelijke lijkenhuisje verdween bij deze uitbreiding. Het ereperk voor de gesneuvelden van de Tweede Wereldoorlog werd aangelegd in 1950-1951 naar een ontwerp van R. De Bruyn uit Lier.

Beschrijving

De begraafplaats ligt gevat tussen de Steenbergstraat en de Jezus-Eiksesteenweg waardoor ze een onregelmatige plattegrond vertoont. Langs de Jezus-Eiksesteenweg is ze afgezet door een omwille van het hellende niveau getrapte bakstenen muur met rechthoekige spaarvelden. In het uiterste zuidelijke punt van de muur bleef de oorspronkelijke toegang bewaard; momenteel een ijzeren hek tussen bakstenen pijlers met hardstenen bekroning.

De centrale inkom, gelegen tussen de oude begraafplaats en de latere uitbreiding, bestaat uit een poortgebouw met rondbogige doorgang, gevat in een puntgevel. Bij het binnenkomen rechts ligt een ereperk met de gesneuvelden van de Tweede Wereldoorlog, aangelegd in 1950-1951 naar ontwerp van R. De Bruyn uit Lier. In de as van het poortgebouw ligt een breder pad dat de scheiding vormt tussen de twee onderscheiden delen van de begraafplaats; ten zuiden het oudste gedeelte, ten noorden de uitbreiding van 1949. Aan de linkerkant van dit pad ligt een gesneuvelde van Korea, gevolgd door het graf van een aantal pastoors, een hardstenen kruis met metalen Christus op een neogotische sokkel, en het graf van Felix Sohie (1841-1929), de grondlegger van de commerciële druiventeelt onder glas en zijn echtgenote; het graf bestaat uit een hardstenen obelisk met bronzen portretmedaillon van Felix Sohie, gesigneerd P. Braecke, dat gestolen werd in 2016.

In het voor een groot deel geruimde zuidelijke deel liggen de graven in noord-zuid gerichte rijen; twee rijen met hardstenen praalgraven vanaf het laatste kwart van de 19de eeuw bleven vrij goed bewaard met onder meer de graven van diverse takken van de families Sohie en De Vos.

In het latere noordelijke deel liggen de graven in oost-west gerichte rijen met in de zuidwestelijke hoek een graf van het Gemenebest.