erfgoedobject

Gemeentelijke jongensschool en meisjesschool

bouwkundig element
ID
303269
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303269

Juridische gevolgen

Beschrijving

De gemeentelijke jongens- en meisjesschool van Lot zijn prominent gelegen in het dorpscentrum. Ze vormen samen met het aansluitende gemeentehuis en de nabijgelegen kerk het religieuze, politieke en sociale centrum van de gemeente terwijl de verderop gelegen fabriek Scheppers het economische hart van de gemeente vormde. De jongensschool aan de Beerselsestraat werd gebouwd in de periode 1930-1934. In 1962-1963 werd een meisjes- en kleuterschool ten zuiden van de jongensschool opgericht, met toegang in Blokbos.

De gemeentelijke jongensschool, bestaande uit een klassenvleugel, koer en ommuring aan de Beerselsestraat, werd opgetrokken begin jaren 1930 (kadastraal geregistreerd 1934). De school met voorliggende speelplaats is van de straat afgescheiden door een bakstenen muur en een metalen hek. Beide rusten op een plint in natuur- en hardsteen. De bakstenen muur wordt geritmeerd door zes verdiepte muurvlakken en getrapte friezen. De toegang tot de koer gebeurt via een overluifelde poort.

Langwerpig modernistisch gebouw van negentien traveeën en één bouwlaag onder een zadeldak met mechanische pannen en twee dakkapellen (nok evenwijdig met de straat). Bruine baksteenbouw op een natuurstenen plint; de gevels worden afgelijnd met een houten kroonlijst. Elke drie traveeën wordt de lijstgevel onderbroken door een liseen. De negende tot elfde travee vormen samen een centraal toegangsrisaliet, met geïntegreerd dakvenster met lisenen en een eenvoudig fronton. Boven de centrale toegang drie tekstbanden met het opschrift 'Jongens', 'Gemeente' en 'school'. De achttiende travee herbergt een secundaire toegang tot het gebouw. Beide ingangsdeuren zijn overluifeld. In elke travee rechthoekige vensters. Boven de muuropeningen, een doorlopende witgeschilderde muurband die ter hoogte van de toegangspartij verbreedt; doorlopende hardstenen onderdorpels. De achtergevel werd soberder uitgewerkt met zeer grote vensters die reiken van de natuursteenplint tot de witgeschilderde fries onder de kroonlijst. Bewaard houten witgeschilderd schrijnwerk met uitgesproken horizontale roedeverdeling, die bijdraagt aan de gevelritmiek. Het interieur bestaat uit een lange doorlopende gang aan de koerzijde en enkele klassen aan de achterzijde van het gebouw. Het pand behield de oorspronkelijke tegelvloer met een decoratief patroon.

Gemeentelijke kleuter- en meisjesschool Blokbos opgetrokken in 1962-63 ten zuiden van de jongensschool, langs Blokbos. Het ontwerp is van architect Frans De Groodt uit Antwerpen en de groenaanleg van studiebureau J. D’Huyvetter – R. Latinne uit Berchem. De naam van de school verwijst naar de structuur van blokken die kenmerkend is voor de opbouw van de school en in uitbreiding van de volledige sociale woonwijk waarvan de school deel uitmaakt.

De school is geïnspireerd op de Jenaplanscholen. Het concept werd ontwikkeld door Peter Petersen (Duitsland 1882-1952) en kenmerkt zich onder andere door het onderwijs in stamgroepen in plaats van leeftijdsgroepen, 'spelend leren', individueel en sociaal leren. Daarom hebben de scholen nood aan leefklassen, buitenruimte en gemeenschapsruimte. Het complex is opgetrokken in brutalistische stijl, gekenmerkt door baksteen en beton onder platte daken, en bestaat uit drie clusters van gebouwen: een U-vormig geheel dienstig als semipublieke ruimte en personeelszone met refter, kantoorfuncties en nutsfuncties aan de straatzijde, aansluitend een tweede cluster met kleuterklassen en tot slot achterin gelegen een derde cluster met de klassen voor de lagere school. Het complex kende in de ontwerpfase een duidelijk gescheiden circulatie voor personeel, diensten, kleuters en oudere leerlingen.

De aula/refter is het hoogste gebouw op de site en kenmerkt zich aan de straatzijde door zijn geschilderde betonpilaren en ringbalk met vensters ertussen. De aansluitende kantoor- en nutsgebouwen zijn uit baksteen opgetrokken en gesloten naar de straat toe. Tussen beide gebouwen in ligt een patio. De daaraan palende gevels zijn maximaal beglaasd.

De klaslokalen zijn vrijstaand of per twee geclusterd. Ze werden hoger uitgewerkt en maximaal beglaasd om lucht en licht in de klaslokalen toe te laten. Elk lokaal geeft uit op een eigen terras waar openluchtlessen kunnen gegeven worden zonder de andere klassen te storen. Vanop het terras is er een directe toegang tot de groenzones. De verbindende en ruim beglaasde gangen zijn lager uitgewerkt. Het interieur bestaat uit zichtbare bouwmaterialen (beton, baksteen, houten plafonds en ingewerkte houten wandkasten in de gangen). In de gangen zorgen ronde lichtkoepels voor een gediversifieerde lichtinval. Aan de groenaanleg werd veel aandacht besteed. In het lastenboek werden de te gebruiken bloeiende en groenblijvende planten opgesomd. Nog steeds is de groencontext van groot belang voor de beleving van de school.

  • Gemeentearchief Beersel, Gemeentearchief Lot, dossier bouw meisjesschool & dossier bouw jongensschool.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Beersel, afdeling V (Lot), 1934/3.
  • COPPIETERS S. & VAN ASSCHE L. 2009-2010: Schoolarchitectuur, onuitgegeven bachelorproef Arteveldehogeschool Gent, Opleiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs.
  • S.N. s.d.: Peter Petersen [online] http://www.jenaplan.nl/nl/introductie.html (geraadpleegd op 27 juni 2016).
  • Mondelinge informatie verkregen van mevr. Maes (23 juni 2016).

Auteurs: Mertens, Joeri
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentelijke jongensschool en meisjesschool [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303269 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.