is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Cultuurlandschap rond Kuttekoven
Deze bescherming is geldig sinds
In de Kleestraat zijn nog verschillende hoogstamboomgaarden aanwezig, grotendeels op percelen die reeds voor 1850 als boomgaard in gebruik waren.
Zo ligt naast nr. 16 op een hoger gelegen zuidhelling een goed onderhouden hoogstamboomgaard op een terrein dat reeds op de Ferrariskaart (1771-1777) als hoogstamboomgaard in gebruik is. De traditionele veekeringshaag is vervangen door een draadafsluiting bevestigd aan houten- en betonnen weidepalen, maar het toegangshek uit de eerste helft van de 20ste eeuw bleef bewaard. Deze eenvoudige ‘barrier’ van bandijzer is opgehangen tussen twee betonnen hekpalen. De boomgaard bezit nog een ruim bestand oude bomen, waardoor het oorspronkelijk plantverband nog duidelijk leesbaar is. De boomgaard wordt nog steeds beweid.
Ten zuiden van deze boomgaard bevinden zich op de hoger gelegen helling nog een aantal aaneengesloten percelen met hoogstamboomgaarden. Ook hier gaan de huidige boomgaarden terug op een veel ouder landgebruik. Een deel is reeds op de Ferrariskaart (1771-1777) als boomgaard ingetekend, de overige zijn ook al minstens van voor de opmaak van de Primitieve Kadasterkaart van 1850 in gebruik als hoogstamboomgaard. De huidige toestand van deze boomgaarden is matig. Er is nog een beperkt aantal oude fruitbomen aanwezig. Ondanks de recentere bebouwing langs de Kleestraat vormen deze boomgaarden een beeldbepalend element.
Op de hoek van de Kleestraat en de Steenweg op Borgloon liggen nog de relicten van een voormalige kersenboomgaard, voor het eerst vermeld als boomgaard op de topografische kaart van 1933. De boomgaard is deels nog omheind met een traditionele veekering van meidoornhaag (Crataegus monogyna) en bezit langs de Kleestraat een laat 19de-eeuws toegangshek gevat tussen bakstenen hekpijlers bekroond met een arduinen deksteen. De barrier ter hoogte van de steenweg dateert uit de eerste helft van de 20ste eeuw.
Tegenover de Kleestraat nr. 10 bevindt zich een nieuwe aanplant van hoogstambomen op een perceel dat al voor 1850 als hoogstamboomgaard in gebruik was.
De hoogstamboomgaarden in Haspengouw kennen een hoge belevingswaarde en dragen bij aan de streekidentiteit van het landschap. Hoogstamboomgaarden hebben een hoge ecologische en natuurwaarde, ze zijn een bijzonder aantrekkelijke leefomgeving voor vele plant- en diersoorten. Vooral de combinatie met extensief beheerd grasland is interessant voor de natuur.
Auteurs: Claes, Jonas; Michiels, Marijke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)