erfgoedobject

Geheel van zes gekoppelde burgerhuizen

bouwkundig element
ID
303799
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303799

Juridische gevolgen

Beschrijving

Twee gehelen van telkens drie gekoppelde burgerhuizen in neoclassicistische stijl, gebouwd in opdracht van Guillaume Spapen, een groentekoopman gevestigd in de Rubensstraat. Als eerste kwamen in 1900 de nummers 46-50 tot stand, uitgevoerd door de aannemer Constant Van Regemortel. In 1901 volgden de nummers 40-44, waarvan het bouwdossier geen aannemer vermeldt. Spapen had in 1898 uit naam van Willem Hermans al een bouwaanvraag ingediend voor het geheel van vijf winkel- en burgerhuizen op de hoek van Clementinastraat en Ballaarstraat. In 1899 liet hij voor eigen rekening door de aannemer Henri Claassens een gelijkaardig geheel van zeven panden optrekken, Clementinastraat 7 tot 19, waarvan nog slechts één woning (nummer 7) intact is. Het ensemble is representatief voor de oorspronkelijke neoclassicistische bebouwing in deze wijk, die grotendeels uit de jaren 1880 en 1890 dateert. De nummers 32 tot 86 vormen een homogeen, nagenoeg intact bewaard ensemble burgerhuizen aan de pare zijde van de Clementinastraat, dat slechts op twee percelen wordt onderbroken door bescheiden nieuwbouwpanden.

Met een gevelbreedte van elk drie traveeën, omvatten de rijwoningen drie bouwlagen onder een zadeldak. De bepleisterde en beschilderde lijstgevels, met bossage op de begane grond, rusten op een plint uit blauwe hardsteen. Het gevelfront bestaat uit twee symmetrische gehelen van elk drie identieke, volgens repeterend schema gekoppelde burgerhuizen, waarvan de middenpanden licht worden geaccentueerd door een hoger geplaatste kroonlijst. Geleed door waterlijsten en kordonvormende lekdrempels, legt de compositie telkens de klemtoon op de middenas. Deze wordt op de eerste verdieping gemarkeerd door een balkon met consoles en ijzeren borstwering, een entablememt of fronton. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige muuropeningen. Nummers 40-44 onderscheiden zich door geriemde vensteromlijstingen, doorgetrokken ijzeren borstweringen of onderdorpels op de bovenverdiepingen. Nummers 46-50 onderscheiden zich door hoekpilasters op de eerste, en waterlijsten op doorgetrokken imposten op de tweede verdieping. Een klassiek hoofdgestel met een houten kroonlijst op klossen, tandlijst en consoles, vormt de gevelbeëindiging. De houten inkomdeuren zijn op één na bewaard; de smeedijzeren deur van nummer 44 dateert uit het interbellum. Het houten vensterschrijnwerk bleef behouden op nummers 40, 42 en 50; smeedijzeren keldertralies en gietijzeren voetschrapers.

De plattegronden beantwoorden aan de klassieke typologie van het burgerhuis, dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1900#1358 (nummers 46-50) en 1901#1315 (nummers 40-44).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Geheel van zes gekoppelde burgerhuizen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303799 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.