erfgoedobject

Gesloten hoeve Prinsessenhof

bouwkundig element
ID
303879
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303879

Juridische gevolgen

Beschrijving

U-vormige ingeplante gesloten hoeve, vroeger deels in leembouw, met bewaarde 19de-eeuwse kern en gedeeltelijk heropgebouwd in 1935 in opdracht van familie De Vleminck. Zogenaamd 'Prinsessenhof' (zie vermelding op de straatgevel van het woonhuis), naar verluidt vernoemd naar Prinses Clementine, dochter van koning Leopold II, die in 1901 een toevallige stop hield bij de hoeve.

De huidige U-vormige bebouwing was in kern reeds aanwezig op het primitief kadasterplan. In 1883 registreerde het kadaster een gedeeltelijke reconstructie van de bebouwing, terwijl in 1935 een volledige heropbouw zou hebben plaatsgevonden. Op basis van het huidige uitzicht betrof dit in feite enkel het woonhuis en de in L-vorm aansluitende stallen, ten noorden en noordwesten van het erf.

Karakteristieke hoeve waarbij de open zijde van het erf gericht is naar de straat en afgesloten is met een bakstenen muur met toegangspoort, die aan de rechterzijde geflankeerd is door een bakstenen pijler onder een gecementeerde bekroning. Centraal op het gekasseide erf is een mestvaalt aanwezig, een houten hondenhok, evenals een bakstenen gemakhuisje, op basis van het materiaalgebruik te dateren in 1935. Ten noorden staat de boerenwoning, die omstreeks 1935 werd heropgebouwd. Een langsschuur, minstens teruggaand tot het vierde kwart van de 19de eeuw, staat ten zuiden van het erf en is voorzien van een verspringende, lagere uitbouw aan de straatzijde. Links naast de boerenwoning, ten noordwesten van het erf, werden omstreeks 1935 eveneens de L-vormige stallen heropgebouwd. Aan de westzijde van het erf, links van de stallen, staat nog een restant van een 19de-eeuws wagenhuis.

De boerenwoning (1935) is opgevat als een volume van vier traveeën en één bouwlaag onder een zadeldak afgedekt met golfplaten, voorzien van een ijzeren vorstkam. Het verankerd, rood baksteenparement in kruisverband op een hardstenen plint is verlevendigd met gele baksteen voor rollagen en muurbanden. De erfgevel wordt geritmeerd door rondboogvormige muuropeningen, ingevuld met vernieuwd schrijnwerk met uitzondering van de bewaarde houten rechthoekige toegangsdeur onder een rondboogvormig bovenlicht ingevuld met structuurglas.

De links aansluitende L-vormige stallen, opgevat als haakse volumes onder pannen zadeldaken met twee dakvensters, werden in dezelfde bouwfase vernieuwd en vertonen hierdoor een gelijkaardig materiaalgebruik. Behalve de aanwezigheid van (ten dele gedichte) rondboogvormige muuropeningen zijn er ook rechthoekige muuropeningen onder gecementeerde lateien. Bovenaan het staldeurtje in de rechtertravee zijn vlieggaten van een duiventil aanwezig.

Ook de achtergevels van het woonhuis en de stallen zijn voorzien van rechthoekige muuropeningen onder gecementeerde lateien. De schikking van de vensters van de boerenwoning wijst op de aanwezigheid van een opkamer in de noordoostelijke hoek.

Het interieur van de boerenwoning bewaart de oorspronkelijke planindeling. In de gang is een vloer in decoratieve, roodbruine tegels bewaard, evenals een lambrisering in geglazuurde tegels.

De 19de-eeuwse restanten zijn verankerde bakstenen volumes, onder zadeldak, bedekt met golfplaten (hoofdvolume van de schuur) of pannen (uitbouw van de schuur en wagenhuis). Het golfplaten dak van de tweebeukige langsschuur van twee traveeën is bekroond met een ijzeren vorstkam, gelijkaardig aan deze van het woonhuis en dus vermoedelijk gelijktijdig aangebracht bij een vernieuwing van het dak. Het volume is geopend met rechthoekige, houten poorten onder houten lateien. De voorbouw van de schuur aan de straatzijde omvat twee bouwlagen volgens de schikking van twee deurtjes in de erfgevel. In de straatgevel is een rondboogvormig venstertje aanwezig, evenals een kleine (lege) gevelniskapel.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Merchtem, afdeling II (Merchtem), 1883/34 en 1935/45.
  • ASSELMAN R. 1997: Merchtem ons dorp, deel II. Bloemlezing. Een reeks bijdragen tot de geschiedenis van Merchtem, Merchtem, 108.

Auteurs: Verhelst, Julie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gesloten hoeve Prinsessenhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303879 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.