Oorlogsmonument van 1919-1920 naar ontwerp van beeldhouwer Ferdinand Gysen. Het monument ter ere van de militaire en burgerlijke oorlogsslachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, brengt heden ook hulde aan de gesneuvelden van de Tweede Wereldoorlog.

Historiek

Tijdens de gemeenteraadszitting van 27 november 1918 werd de beslissing genomen om een monument op te richten ter ere van de oorlogsslachtoffers van Merchtem en Peizegem. Het plan was om dit monument een plaats te geven op het gemeentelijke kerkhof. Op 15 maart 1919 werd een commissie aangesteld en tijdens de gemeenteraad van 13 juni van dat jaar werd het ontwerp goedgekeurd en toevertrouwd aan beeldhouwer Ferdinand Gysen. De beeldhouwer ontving voor de opdracht 25.000 frank. Het beeld zou echter worden geplaatst aan de Krekelendries en werd er plechtig ingehuldigd op 6 juni 1920. De teksten op de gedenkplaten werden uitgevoerd door steenhouwer Hendrickx uit Asse.

Beschrijving

Het monument is centraal ingeplant op een pleinvormige verbreding van Krekelendries. De sokkel bevindt zich te midden van een achthoekig plantsoen beplant met buxus en afgezoomd met hardsteen, oorspronkelijk voorzien van ijzeren hekwerk maar heden verdwenen.

Het oorlogsgedenkteken bestaat uit een bronzen standbeeld van een soldaat, geplaatst op een monumentale hardstenen sokkel. Het bronzen beeld is gesigneerd door de ontwerper "F. Gysen" en de bronsgieter "Fonderie Verbeyst". Gysen beeldde een soldaat uit met een geweer in de hand, dat gericht is naar het oosten, aldus in de richting van Duitsland. Zijn ene voet steunt op een gebroken zwaard waarop het opschrift "Macht gaat" en "boven recht" is weergegeven op de beide delen.

De meerledige, vierzijdige sokkel waarop het beeld is geplaatst, is decoratief verlevendigd met horizontale banden met bladmotieven en kruisvormige linten op de hoeken. Op elke zijde zijn telkens twee herdenkingsplaten bevestigd, namelijk op het bovendeel van de sokkel de originele platen met de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog en op de basis kleinere platen met de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. De platen tegen de oostelijke voorzijde vermelden bovenaan "1914/ Hulde/ aan/ onze/ Helden/ 1918" en onderaan "Hulde/ aan onze/ oorlogsslachtoffers/ 1940-1945". De andere platen vermelden de namen van de gesneuvelde burgers en soldaten, evenals weggevoerden. De westelijke plaat vermeldt daarenboven dat het monument" uit erkentelijkheid opgericht" werd door de Gemeenteraad van Merchtem, met de vermelding van de toenmalige burgemeester, schepenen, raadsleden en secretaris.