erfgoedobject

Geheel van vier burgerhuizen in eclectische stijl

bouwkundig element
ID
303949
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303949

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel van vier burgerhuizen in eclectische stijl met art-nouveau-inslag, gebouwd naar een ontwerp door de architect Georges Matthyssens uit februari 1911. Opdrachtgever was de heer V. Lekeu, toenmalig eigenaar van het Hof van Biart in de Karel Oomsstraat. Tot het vastgoedproject behoorde ook een wasserij met strijkzaal en droogzolder, gelegen achter het nummer 58 (gesloopt). Een eerste ontwerp voor de bebouwing van deze percelen uit november 1910 omvatte een café, maar was verder iets bescheidener van opzet, met één bouwlaag minder voor twee van de panden. Lekeu liet ongeveer gelijktijdig door Matthyssens twee burgerhuizen optrekken in de Karel Oomsstraat (nummers 63-65), een geheel van vier burgerhuizen in de Biartstraat en nog twee gehelen van elk vier burgerhuizen verderop aan de Desguinlei (nummers 66-70 en nummer 76-82), alle gelegen in hetzelfde bouwblok.

Het ensemble behoort tot het late oeuvre van Georges Matthyssens, die vanaf eind jaren 1870 een succesvolle loopbaan uitbouwde in Antwerpen, maar na de Eerste Wereldoorlog niet meer actief lijkt te zijn geweest. In deze laatste fase van zijn loopbaan combineerde de architect een privépraktijk met ontwerpopdrachten en vastgoedprojecten voor L’Epargne Immobilière, waarvan hij afgevaardigd bestuurder-directeur was. Tot de belangrijkste realisaties van deze bouwmaatschappij behoren twee opmerkelijke handels- en kantoorgebouwen: een monumentaal beaux-artspand in de Jezusstraat waar ook de zetel van de maatschappij gevestigd was, en een elegant hoekgebouw in art-nouveaustijl op de Meir.

Met een gevelbreedte van drie of twee traveeën, omvatten de rijwoningen drie bouwlagen onder een mank zadeldak. De panden zijn gekoppeld volgens spiegelbeeldschema, en onderscheiden zich van elkaar door de alternerende kroonlijsthoogte. Een opvallend kenmerk is het polychrome metselwerk van de gevelparementen alternerend uit witte Silezische brikken of gele baksteen, verwerkt in kruisverband en geaccentueerd door contrasterende speklagen of ontlastingsbogen uit rode baksteen. Witte natuursteen is gebruikt voor puilijsten, speklagen, hoekblokken, sluitstenen, lateien, lekdrempels, balkons en venstermonelen, blauwe hardsteen voor de plint. De drie rechter panden (nummers 52-56) beantwoorden aan de klassieke typologie van het burgerhuis; het linker pand dat de doorgang naar de wasserij incorporeert, wijkt af van dit schema. Geleed door waterlijsten, is de compositie op één pand na axiaal van opzet met de klemtoon op de eerste verdieping, verder opgebouwd uit regelmatige registers van overwegend rechthoekige, rond- of korfbogige muuropeningen. Een houten kroonlijst al of niet op klossen vormt de gevelbeëindiging. Nummer 52 onderscheidt zich door een balkon met consoles en ijzeren borstwering, nummer 56 door een breed korfboogdrielicht en een trapezoïdaal balkon met consoles, postamenten en smeedijzeren borstwering. Bewaarde houten inkomdeuren op nummers 52 en 54; gietijzeren voetschrapers.

De nummers 52-56 hebben een identieke, gespiegelde plattegrond, volgens de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. De gebruikelijke enfilade van salon, eetkamer en veranda met bovenlicht beslaat de begane grond, in de achterbouw geflankeerd door de keuken. Op de eerste verdieping bevinden zich twee slaapkamers en een badkamer, op de tweede verdieping een derde kamer en een mansarde onder de dakhelling. Nummer 58 wordt over de volledige breedte opgedeeld door de centraal ingeplante traphal, die aansluit bij de hoger genoemde vestibule. Salon en keuken nemen aan weerszij de begane grond in, twee slaapkamers de eerste verdieping, een derde slaapkamer en twee mansardes de tweede verdieping.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 956#5376.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Geheel van vier burgerhuizen in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/303949 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.