erfgoedobject

Burgerhuis in eclectische stijl

bouwkundig element
ID
304061
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304061

Juridische gevolgen

Beschrijving

Burgerhuis in eclectische stijl, in 1912 gebouwd door de gebroeders De Jaegher, aannemers, die ook instonden voor het ontwerp (inscriptie boven puilijst). De opdrachtgever was likeurstoker Alfons Vande Velde uit Borgerhout. Vande Velde verkocht de woning in 1919 aan gemeenteonderwijzer Constant Wemers.

De woning werd opgericht tijdens de eerste grote bouwcampagne in de Thisiusstraat. Deze ving aan met de opening van de straat kort na 1905 en eindigde abrupt na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Qua schaal sluit het burgerhuis aan bij de vrij homogene bebouwing van twee of drie traveeën brede enkelhuizen met evenveel bouwlagen onder zadel-, plat of pseudomansardedak. De woning onderscheidt zich echter in het straatbeeld door haar verzorgde stijl en rijke ornamentiek.

Met een gevelbreedte van twee ongelijke traveeën omvat de onderkelderde rijwoning drie bouwlagen onder een platte bedaking die achteraan overgaat in hellend dakvlak, gedekt met pannen. Horizontaal geleed door een puilijst en muurbanden kreeg de rijzige lijstgevel een verzorgd geel baksteenparement in kruisverband met platvolle voeg, rustend op een hoge hardstenen plint met waterlijst en geprononceerde vensterborstwering waarin een kelderopening. Het gele parement is contrastrijk verwerkt met bruin geglazuurde baksteen voor onder meer speklagen en ontlastingsbogen. Verder is de gevel verrijkt met elementen in witte natuursteen: een geprofileerde puilijst met aansluitende balkonbasis, vlakke muurbanden, vensterdorpels met gehouwen spuwers, en consoles, kraagstenen en aanzetstenen met trigliefen.

De asymmetrische gevelcompositie legt de klemtoon op de brede venstertravee, uitgevoerd in risaliet en deels gemarkeerd door uitgelengde en versneden lisenen met segmentboogarcade onder de kroonlijst. Deze brede travee wordt op de eerste verdieping benadrukt door een klein balkon met een balustrade in liervormig smeedwerk en een natuurstenen basis met gehouwen spuwer, gedragen door een zware voluutconsole met trigliefen en diamantkop. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig schema van muuropeningen: schouderbogig op de verdiepingen; en rechthoekig op de begane grond, met als overspanning een stalen I-profielbalk met rozetten, waarboven een boogveld met floraal bas-reliëf. De toegangstravee zet aan met een verhoogde deur. Een gekorniste houten kroonlijst met tandlijst, cassettebodem, en consoles beëindigt de gevel.

De dubbel beglaasde ramen met typische roedeverdeling (hellend bij de etageramen, doorhangend op de begane grond), zijn kopieën van het originele schrijnwerk. Nog bewaard is de rijk uitgewerkte dubbele voordeur met paneelwerk, koperen beslag, gesmede deurroosters, ruitjes in geel en groen reliëfglas, middenkalf op consoles, en bovenlicht met ruit in gehamerd glas. Eveneens behouden is het sierlijk gesmede diefijzer in de kelderopening.

De oorspronkelijke plattegrond laat zich niet op basis van bouwplannen reconstrueren. Omdat de voordeur twee originele brievengleuven telt, is het aannemelijk dat het burgerhuis in oorsprong twee woongelegenheden omvatte. Globaal moet de indeling hebben beantwoord aan de klassieke typologie van het burgerhuis: een hoofdvolume met woon- en slaapvertrekken; een smalle achterbouw, al dan niet in entresol, waarin secundaire ruimten als keuken, toilet en pompplaats zijn ondergebracht; en een zijdelings ingeplante inkom- en traphal die het geheel ontsluit.

  • Kadasterarchief Antwerpen, Leggers Deurne, Afdeling IV Sectie A, artikel 2015.
  • Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Deurne, Afdeling IV Sectie A, 1912/8.

Auteurs: Bisschops, Tim
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304061 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.