erfgoedobject

Ensemble burgerhuizen in eclectische stijl

bouwkundig element
ID
304369
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304369

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel van oorspronkelijk vijf burgerhuizen in eclectische stijl, naar een ontwerp door de architect Albert Arnou uit 1897. Opdrachtgever van dit vastgoedproject was graaf Oscar Le Grelle (Antwerpen, 1861-Antwerpen, 1930), in 1882 gehuwd met Marie de Gruben (Wijnegem, 1862-Berchem, 1940), met wie hij elf kinderen kreeg geboren tussen 1883 en 1904. Op hetzelfde moment liet deze door Arnou in de Vinkenstraat een geheel van drie gelijkaardige burgerhuizen (gesloopt) bouwen, en een koetshuis achteraan in de tuin van zijn privé-hotel. Het perceel van het hotel Le Grelle, dat in 1936 werd gesloopt voor een nieuwbouwflat, paalde aan de percelen van de woningen in de Verdussenstraat. In één van de panden (nummer 62) is de koetspoort geïntegreerd, die vanaf de Verdussenstraat toegang verleende tot tuin en koetshuis van het hotel. De oudere broer van Oscar Le Grelle, bankier Albéric Le Grelle (Antwerpen, 1860-Antwerpen, 1934) engageerde Arnou begin jaren 1900 voor een statig hotel in de Lange Lozanastraat. Hun grootvader graaf Gérard Joseph Le Grelle (Antwerpen, 1793-Antwerpen, 1871), was lid van het Nationaal Congres en burgemeester van Antwerpen van 1831 tot 1848.

Albert Arnou, die actief was vanaf omstreeks 1880 tot kort vóór de Eerste Wereldoorlog, bouwde vele tientallen huizen in Antwerpen waarvan een groot aandeel in Zurenborg. Voor zijn belangrijkste realisaties paste hij zowel een gereserveerde neoclassicistische als een uitbundige neo-Vlaamserenaissance-stijl toe, of later de klassiek geïnspireerde beaux-artsstijl.

Het ensemble bestaat uit vijf volgens spiegelbeeldschema gekoppelde burgerhuizen van drie verschillende types, waarvan één met neoclassicistische (nummers 60 en 64-66) en twee met neo-Vlaamserenaissance-inslag (nummers 62 en 68). Van het middelste pand (nummer 64) is het gevelfront vernieuwd. Met een gevelbreedte van twee (nummers 60 en 64-68) en drie traveeën (nummer 32), omvatten de rijwoningen een souterrain (behalve nummer 68) en twee bouwlagen onder een zadeldak, gemansardeerd (leien) in nummers 60 en 64-66. Geleed door de puilijst en kordonvormende lekdrempels, beantwoorden de opstanden aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensteropeningen, een portaal met entablement, en een klassiek hoofdgestel met houten kroon- en tandlijst op klossen en consoles. Grotendeels bewaard houten schrijnwerk van inkomdeuren en vensters, smeedijzeren keldertralies en gietijzeren voetschrapers.

Nummers 60 en 66 onderscheiden zich door een bepleisterde en beschilderde lijstgevel met schijnvoegen op de begane grond en een plint uit blauwe hardsteen. Asymmetrisch van opzet, legt de compositie de klemtoon op de brede zijtravee. Deze wordt op de eerste verdieping gemarkeerd door een rechthoekige houten erker met consoles. Verder in entablement gevatte vensters, houten dakkapel met driehoekig fronton en zinken oeil-de-boeuf. Het souterrain van nummer 66 is verbouwd tot garage.

Nummers 62 en 68 onderscheiden zich door een entablement uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband, geaccentueerd door zwart gesinterde of gele baksteen voor ontlastingsbogen en baksteenmozaïeken. Van witte natuursteen is gebruik gemaakt voor speklagen, waterlijsten, lateien, sluitstenen, deuromlijstingen en consoles, van blauwe hardsteen voor de plint. Zijrisaliet met rondbogige koetspoort, waterlijst en sluitstenen, en uitgelengde kroonlijstconsoles in nummer 62. Baksteenmozaïeken in de boogvelden en de fries van nummer 68.

De plattegronden beantwoorden aan de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1897#344 (Verdussenstraat 60-68), 1897#342-343 (Vinkenstraat).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Ensemble burgerhuizen in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304369 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.