erfgoedobject

19de-eeuwse hoeve

bouwkundig element
ID
304689
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304689

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed 19de-eeuwse hoeve
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Hoeve bestaande uit twee aan elkaar gebouwde, in kern 19de-eeuwse vleugels, in een L-vorm rond een grotendeels met beton verhard erf.

Historiek

Op de Ferrariskaart (1771–1778) weergegeven als L-vormig complex met omgekeerde oriëntatie, vermoedelijk de kern van de huidige hoeve. Het primitief kadasterplan (circa 1845) registreerde twee haaks op elkaar staande vleugels in de huidige configuratie. Op het ten westen aanpalende perceel bevonden zich op dat moment twee evenwijdige gebouwen met rechthoekig grondplan waarvan één bij de hoeve aansloot. In 1887 werd door het kadaster een eerste mutatie geregistreerd: de zuidelijke vleugel werd ingekort en aan de westzijde naar het erf toe verbreed. Mogelijk ontstond op dit moment het huidige woonhuis. Tevens vond er een uitbreiding plaats door toevoeging van een kort smal volume langs de noordzijde van het erf (straatzijde) en een breder rechthoekig gebouw met kleine uitbouw aan de westzijde. Hierdoor ontstond een bijna gesloten complex. In 1903 werd de hoek tussen de zuid- en de westvleugel door een bijkomend volume gesloten.

Bij verbouwingen in 1929 werd de vleugel langs de straat afgebroken en werd de oostelijke helft van de zuidvleugel verbreed, zodat de erfgevel hier één lijn vormde. Tegen de zuidelijke achtergevel werd een haakse aanbouw met rechthoekig grondplan geplaatst. Vijf jaar later werd de hoeve terug tot een L-vormig complex gereduceerd door afbraak van de westelijke vleugel en de haakse aanbouw aan de zuidzijde. Tegen dezelfde zuidelijke achtergevel ontstond een ondiepe aanbouw, ten zuiden van de hoeve werd een bijgebouw met rechthoekig grondplan geregistreerd.

Door de verschillende verbouwingen is vermoedelijk weinig van de oorspronkelijke 18de-eeuwse kern bewaard gebleven. De huidige gebouwen lijken eerder uit de 19de of het begin van de 20ste eeuw te dateren maar verwijzen qua configuratie en functie nog naar de vroegere uitbating.

Beschrijving

Het verharde erf ligt op een lager niveau dan de straat en wordt aan de straatzijde afgesloten met een ligusterhaag met centrale smeedijzeren poort. Langs de westzijde van het erf staan een aantal monumentale naaldbomen.

De hoevegebouwen zijn opgetrokken in roodbruin baksteenmetselwerk in kruisverband onder pannen zadeldaken. De gevels van de stal- en schuurvleugels vertonen verschillende bouwnaden die op aanpassingen wijzen.

Het westelijk gelegen woonhuis (wellicht daterend van de mutatie in 1887) bestaat uit twee bouwlagen van drie op twee traveeën onder zadeldak met rode mechanische pannen. De voorgevel heeft een bijna symmetrische opbouw met op de verdieping licht getoogde vensteropeningen met een strek en een platte laag. Op het gelijkvloers is de centrale, licht getoogde inkomdeur nog bewaard, de rechthoekige vensteropeningen aan weerszijden vertonen sporen van aanpassingen en dateren vermoedelijk uit een recentere fase. In de inkomdeur en de vensters op de verdieping is vroeg-20ste-eeuws schrijnwerk bewaard, gekenmerkt door fijne roedeverdeling van de bovenlichten boven de T-vensters en de deur.

Ten oosten van het woonhuis sluit de eenlaagse stalvleugel aan, onder een zadeldak met Vlaamse pannen. Deze vleugel bevatte de koeien- en varkensstallen. De oorspronkelijk licht getoogde muuropeningen met strek en platte laag zijn in de erfgevel grotendeels aangepast tot rechthoekige openingen met houten lateibalken.

De haaks op de stalvleugel geplaatste schuur met aansluitende paardenstal heeft naar het erf toe rechts een brede rechthoekige poortopening, in het linkerdeel een aangepaste rechthoekige deuropening en een kleine rechthoekige vensteropening. Het zadeldak (nok haaks op de straat) is gedekt met Vlaamse pannen. In de erfgevel zijn nog twee muurankers met gekrulde schieter bewaard. De kopse gevel heeft een kleine rechthoekige vensteropening met houten lateibalk. De buitengevel van de schuurvleugel heeft ter hoogte van de paardenstal een kleine licht getoogde vensteropening met strek en bakstenen dorpel. In het midden van de gevel bevindt zich een rechthoekige deuropening met houten latei en links daarvan een aantal luchtgleuven. Tegen deze gevel staan twee eenlaagse, in mergelsteen opgetrokken bijgebouwen. Naar verluidt is aan de zuidzijde van de hoeve nog een bakhuis bewaard, de bakoven is echter verdwenen.

  • Kadasterarchief Limburg, Primitief kadaster Genk, afdeling IV (Genk), sectie E.
  • Kadasterarchief Limburg, Mutatieschetsen Genk, afdeling IV (Genk), 1887/34, 1903/34, 1929/68, 1934/11.
  • VLAMING P. 2014: Gemeentelijk RUP Markante Gebouwen, Cluster Langerlo, onuitgegeven toelichtingsnota - voorontwerp RUP, Stad Genk, 33–34.
  • Mondelinge informatie verkregen van de eigenaar (3 november 2016).

Auteurs: Fexer, Charlotte
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: 19de-eeuwse hoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304689 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.