Silexgroeven
inventaris landschappelijk erfgoed \ landschapsatlas relict \ landschapsatlaselement
ID: 304820
URI: https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304820
Locatie
Provincie | Limburg |
---|---|
Gemeente | Voeren |
Deelgemeente | Sint-Martens-Voeren |
Straat | |
Locatie | Sint-Martens-Voeren (Voeren) |
Administratieve gegevens
Gebeurtenissen |
|
---|
Juridische gevolgen
is deel van de vaststelling als landschapsatlasrelict
's Graven-, Sint-Martens- en Sint-Pietersvoeren
Deze vaststelling is geldig sinds 24-12-2008.
is deel van de bescherming als cultuurhistorisch landschap
Altenbroek en Voervallei met omgeving
Deze bescherming is geldig sinds 20-12-2018.
is deel van de bescherming als cultuurhistorisch landschap
Altenbroek en Voervallei met omgeving
Deze bescherming was geldig van 21-12-2017 tot 20-12-2018.
Beknopte karakterisering
Typologie | geologische ontsluitingen |
---|---|
Context | bossen |
Materiaal | silex |
Beschrijving
De verlaten silexgroeven komen op verschillende plaatsen op de bovenste helft van de helling van het Broekbos voor. De groeven liggen voornamelijk in de omgeving van wegen. Ze zijn overgroeid met bosvegetatie, maar zijn wel in het reliëf herkenbaar als ontginningsplek. Silex werd gebruikt in de woning- en wegenbouw.
De Formatie van Gulpen werd tijdens het Mesozoïcum afgedekt door de Formatie van Maastricht. Deze afzetting is door erosie en verwering volledig verdwenen op de vuursteenknollen na. De silexafzettingen omgeven met roodbruine tot okerkleurig verweringsklei bevindt zich in dikke pakketten van 10-15m dik op de heuveltoppen of in de bovenste helft van de hellingen. Silexgroeven komen voor bij het Hoogbos, in het Broekbos en in Schophemerheide.
De cluster silexgroeven ten zuiden van Op-de-Eiken is vanaf de topokaart van 1873 gekarteerd en op de latere 20ste eeuwse kaarten steeds herkenbaar. De groeves die dieper in de bossen gelegen zijn werden niet op de topokaarten vermeld. Op het Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen II zijn ze goed herkenbaar.
Verschillende woningen in Voeren van voor de Eerste Wereldoorlog zijn gebouwd met silex. Deze grondstof werd in lokale groeven ontgonnen. De silex is een restant van de geërodeerde krijtlagen van de Formatie van Maastricht dat in aan de oppervlakte bleef liggen. Vooral in het centrum van Voeren (Schophem, Sint-Martens-Voeren en Sint-Pieters-Voeren) werd silex gebruikt als bouwmateriaal. Silexgroeven komen voor bij het Hoogbos, in het Broekbos en in Schophemerheide. De grove, onregelmatige knollen zijn echter niet gemakkelijk te verwerken en werden vooral in grote vlakken van achter- en zijgevels toegepast, zoals bij deze hoeve die grenst aan het Broekbos.
- Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880, schaal 1:20.000.
- Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.
- Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
- BATS. H. 1992: Het Voerense Landschap, M&L 11.5, 14-33.
- DIRIKEN P. 2002: Geogids Voeren, Kortessem, 128.
- VANDENABEELE E. 2016: Inventarisatie aardkundige waarden, onuitgegeven nota's.
- Informatie Vlaanderen, Digitale hoogtemodel Vlaanderen II (DSM 1m), 2016.
Bron: -
Auteurs: Van den Bremt, Paul & Vanmaele, Nele
Datum tekst: 2016
Relaties
maakt deel uit van Altenbroek en Voervallei met omgeving
's Gravenvoeren, Sint-Martens-Voeren (Voeren)