erfgoedobject

Meergezinswoning naar ontwerp van Joseph-Louis Stynen

bouwkundig element
ID
304950
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304950

Juridische gevolgen

Beschrijving

Modernistische meergezinswoning met twee wooneenheden, in 1935 door architect Joseph-Louis Stynen ontworpen voor het aan de Merksemse Salvialei 2 gevestigde echtpaar Geerts-Van Dievoet.

Architect en landmeter Joseph-Louis Stynen bouwde na zijn opleiding architectuur aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen (1926-1931) en aan het Hoger Instituut voor Schone Kunsten van Antwerpen (1931-1933) een lange en rijke carrière uit die resulteerde in een veelzijdig oeuvre. Naast ontwerpen voor woonhuizen en –complexen en voor openbare gebouwen en hun uitbreidingen (zieken- en rusthuizen, kerken en kloosters, fabrieken, scholen en kantoorgebouwen), werd hij vooral toonaangevend in talrijke restauraties van in de Tweede Wereldoorlog beschadigde kerken en andere belangrijke monumenten in de provincie Antwerpen. Zijn ontwerpen zijn gekenmerkt door soberheid en de combinatie van een door functionaliteit gedreven volumetrie en monumentaliteit, en vaak conservatieve details. Stilistisch bediende hij zich veelal van een door regionale en neotraditionele tendensen gematigd modernisme. Het woonhuis aan de Sint-Lutgardisstraat, gerealiseerd aan het begin van zijn loopbaan als architect, vormt daarvan in het bescheiden, getemperde functioneel-modernistische ontwerp een illustratie.

Behoudens naoorlogse invullingen ten gevolge van aanzienlijke oorlogsschade door de inslag van een V-bom in 1945, is de oorspronkelijke interbellumbebouwing van één- en meergezinswoningen met voortuin in een gevarieerde, doch veelal conventionele of behoudsgezinde modernistische en art-decostijl relatief gaaf bewaard gebleven in de Sint-Lutgardisstraat. Het nummer 20 ligt centraal in een reeks van drie aaneensluitende modernistische rijhuizen met een gelijke verdieping- en kroonlijsthoogte, een souterrain met verhoogde begane grond en afwisselende erker- en toegangstraveeën.

De voortuin, die behoudens gemetselde plantvakken aan weerszijden van de toegang volledig verhard is met op zijn kant gelegde baksteen in blokverband, bleef zeer gaaf bewaard. Het is ommuurd door bakstenen en met blauwe natuursteen gedekte pijlers en heeft een verhoogd bordes met parement in blauwe natuursteen, bereikbaar langs een slingerende trap in hetzelfde materiaal, beide voorzien van een laag, horizontaliserend hekwerk met plat gesmede banden.

Twee ongelijke traveeën breed omvat de meergezinswoning drie bouwlagen onder een plat dak. De constructie toont een gemengd gebruik van baksteen, beton en houten roosteringen. De lijstgevel is opgebouwd uit Nederlandse Belvédèresteen in Noors verband. Blauwe hardsteen is gebruikt voor het parement van het souterrain, de pui, de gevelvlakken tussen de balkons op de verdiepingen, de dorpels en de dekstenen. Omlijst door twee stroken boven de plint en een fries in baksteenmetselwerk, zijn de gevelopeningen gevat in een muurvlak geritmeerd door twee identieke bakstenen balkons op de verdiepingen en beëindigd door een betonnen luifel. Het souterrain en de verhoogde begane grond met portaal en bordes, gekenmerkt door een gevarieerde volumewerking, zijn uitgewerkt als een hoge en volledig met blauwe natuurstenen tegels beklede sokkel voor de bovenbouw. De toegang met afgeronde hoeken en rechthoekig bovenlicht is geflankeerd door de half ondergrondse garagetoegang, waarboven een risaliterende, met drie- en zijlichten opengewerkte venstererker op gesloten blauwe natuurstenen basis met rechthoekige plattegrond. Op de eerste verdieping is dit gevelschema herhaald, waarbij het langs een rechthoekige toegang in de linkse travee bereikbare bakstenen balkon ter hoogte van de bredere rechtse venstertravee fungeert als basis voor de venstererker. De tweede verdieping, die de bijkomende wooneenheid huisvest, heeft een afwijkende, symmetrische indeling met telkens door twee rechthoekige ramen geflankeerde balkonvensters, elk uitgevend op een slaapkamer.

Zeker ter hoogte van het souterrain, de verhoogde begane grond en de eerste verdieping is het deur-, poort- en vensterschrijnwerk integraal vervangen, waarbij de oorspronkelijke roedeverdeling gewijzigd werd. In het bovenlicht van de toegang is het verzorgde, smeedijzeren diefijzer met driedubbel W-motief bewaard.

Het oorspronkelijke bouwplan is nog geënt op de traditionele, vanaf de 19de eeuw gangbare enkelhuisindeling, maar toont naast de toepassing van alle modern comfort ook een luxueuze binnenaankleding. Op de gelijkvloerse verdieping bevindt zich de gemeenschappelijke inkomhal met marmeren vloer, via enkele treden uitgevend op de zijdelings ingeplante trap en doorgang naar een achtergelegen vestiaire met wc. Daarnaast bevinden zich in enfilade een salon en een eetkamer met houten vloeren, gevolgd door een bredere woonkamer naast een doorgang van de vestiaire naar de achterbouw. Voorzien van een daklicht, geeft deze woonkamer uit op een terras met trap naar een kleine, lagergelegen koer, bestraat met fabriekszerken. In de smallere achterbouw naast het terras zijn het office en de keuken gesitueerd, met afzonderlijke trap rechtstreeks uitgevend op de voorraadkelders. Op de eerste verdieping, eveneens in enfilade, bevinden zich twee slaapkamers met in de toegangstravee aan straatzijde de badkamer. In de achterbouw is een derde slaapkamer van de trappenhal gescheiden door een gemeenschappelijke toiletruimte. Op de tweede verdieping heeft het appartement twee slaapkamers aan straatzijde, en op het middenplan naast de trappenhal een ruime woonkamer. In de achterbouw is de keuken van de trapzaal gescheiden door een toiletruimte met daklicht en glastegels in de vloer, om de ondergelegen wc van licht te voorzien. De keuken is net als de functionele ruimten op de ondergelegen verdiepingen en de slaapkamer op de eerste verdieping betegeld met een ceramiekvloer. De meergezinswoning is volledig onderkelderd met onder de voorbouw in de smalle toegangstravee een kolenkelder, trap en wijnkelder, en onder het salon en de eetkamer de garage. Achteraan zijn een ruime voorraad- en een aardappelkelder, via een trap uitgevend op de keuken van de begane grond, geflankeerd door een kolenkelder en ruimte voor de centrale verwarming. In de achterbouw is een rechtstreeks langs de koer bereikbare waskelder ingericht. In de achtergevel zijn de kelders verlicht door twee patrijspoortvensters.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossier 103#7536.
  • GRIETEN S. 2004: 'Joseph-Louis Stynen, 1906-1991', in: LAUREYS D. (ed.) Bouwen in beeld. De collectie van het Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen, Antwerpen, 255-257.

Auteurs: Van Severen, Elke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Meergezinswoning naar ontwerp van Joseph-Louis Stynen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304950 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.