erfgoedobject

Vrijstaande dorpswoning

bouwkundig element
ID
304959
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304959

Juridische gevolgen

Beschrijving

Traditionele, vrijstaande dorpswoning in eclectische stijl, omstreeks 1901 opgetrokken voor de Merksemse landbouwer Jan Antonius Schillemans-De Bie op een tuinperceel van de naastgelegen historische hoeve Coenen, die zeker vanaf het tweede kwart van de 19de eeuw in het bezit was van de familie. Ze vormen de historische, vooroorlogse kern van de open bebouwing aan westzijde van het oorspronkelijke tracé van de Lindestraat. In de tweede helft van de 19de eeuw werd deze door de gemeente Merksem op vraag van het echtpaar Delft d’Eyssel-Geelhand tussen de Nieuwdreef en Speelpleinstraat vervangen door een verbreding van het oude Croonpad, de huidige Terlindenhofstraat, omdat het de gronden van het Runcvoorthof doorsneed.

Met een gevelbreedte van vier traveeën omvat de rijwoning één bouwlaag onder een met vernieuwde kunstleien en pannen gedekt pseudomansardedak, waarvan de nok evenwijdig aan de straat gesitueerd is. Het dubbelhuis heeft een licht risaliterende toegangstravee geflankeerd door één linkse en twee rechtse venstertraveeën, alle openingen onder gestrekte boog gebracht. De lijstgevel op een lage, blauwe hardstenen plint is opgetrokken uit platvol gevoegd rood baksteenmetselwerk in kruisverband. De gevel is verlevendigd met bepleisterde of gecementeerde wit geschilderde banden, waarin ook de bovenlateien van de gevelopeningen gevat en benadrukt zijn. Blauwe hardsteen is behoudens voor de plint ook toegepast in de afgeronde treden en de op een geprofileerde, getrokken basis rustende vensterdorpels. Boven de doorlopende geprofileerde sierlijst zijn de traveeën in de fries telkens bekroond met een verdiept paneel, het geheel beëindigd met een houten kroonlijst op eenvoudige klossen. De zolderverdieping is geopend door drie standvensters met driehoekig fronton. De met kunstleien beklede zijgevels zijn opengewerkt met telkens één rechthoekige vensteropening en een kleiner licht in de top.

Het houten, thans blauw geschilderde schrijnwerk met aangepaste beglazing is gaaf bewaard, met inbegrip van de houten rolluiken en de door frontons bekroonde omlijstingen van de met vernieuwde kozijnen ingevulde standvensters, waarvan de ornamenten tegen de stijlen onder de kroonlijst met holle tandfries verwijderd lijken. Behouden is ook de dubbele paneeldeur met beslag, waarvan het bovenlicht boven de kroonlijst op klossen ingevuld is met een later toegevoegd ruitvormig verdeeld glas-in-loodpaneel.

De oorspronkelijke plattegrond van de dorpswoning is af te leiden uit het verbouwingsplan van 1956. De centrale inkomhal met links tegen de achtergevel ingeplante trap verschaft toegang tot een in enfilade gelegen eetkamer en keuken (links) en een salon- en woonkamer (rechts). Op de mansardeverdieping zijn omheen de traphal drie slaapkamers, een zolderruimte en een later toegevoegde badkamer geschikt. Slechts de kamers tegen de achtergevel zijn onderkelderd met twee provisieruimten, gescheiden door een centrale kolenkelder onder de traphal. De oorspronkelijke glazen overluifeling van de naast de trap gesitueerde tuindeur, is in 1956 vervangen door een ruimer, drie traveeën breed overdekt terras met sanitaire ruimte, verbonden met de woonkamer door een nieuwe dubbele deur. Gelijktijdig is het vrijstaande en schuin ingeplante bijgebouw onder zadeldak in de tuin verbouwd tot een garage onder plat dak met aan straatzijde een poort.

  • Kadasterarchief Antwerpen, Leggers Antwerpen, afdeling XL (Merksem), artikels 660 en 2051.
  • Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Antwerpen, afdeling XL (Merksem), 1901/13.
  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossier 103#5520.
  • MACLOT P. 2010: Bouwhistorische nota van het kasteel Runcvoorthof, Terlindenhofstraat 204 Merksem, in functie van het herbestemmingsonderzoek. Deel 1⁄2: Archivalische en iconografische gegevens, onuitgegeven rapport in opdracht van AG Vespa, Antwerpen, 23.

Auteurs: Van Severen, Elke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vrijstaande dorpswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304959 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.