erfgoedobject

Meergezinswoning in eclectische stijl

bouwkundig element
ID
304966
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304966

Juridische gevolgen

Beschrijving

Meergezinswoning in eclectische stijl, omstreeks 1926 opgetrokken voor Ivonne en Cecile Boelens naar een ontwerp van architect Victor Boelens (zie gevelinscriptie). Over de aard van de familiale verwantschap tussen opdrachtgevers en architect is niets bekend.

Architect Victor Boelens en zijn jongere broer Alphonse, beiden leerlingen van de Leuvense stadsarchitect Eugène Frische, werden opgeleid aan de Academie aldaar. Ze combineerden nadien een overheidsopdracht in respectievelijk Ukkel en Elsene met een bloeiende privépraktijk, vanaf 1900 tot aan de Eerste Wereldoorlog resulterend in een voornamelijk in de Brusselse agglomeratie gesitueerd oeuvre van woonhuizen in een eclectische vormentaal, aanvankelijk met art-nouveau-inslag. In de context van de wederopbouw was Victor na de Eerste Wereldoorlog actief in zowel Leuven als Antwerpen, waar het ontwerp voor de Amerikalei 41 voortbouwt op zijn vooroorlogse realisaties. Zeker vanaf 1921 was hij gevestigd in Merksem.

In de gevelwand van overwegend eclectische, bakstenen of bepleisterde rijhuizen gekenmerkt door smalle voortuinen, is het woonhuis uitzonderlijk drie bouwlagen hoog. De deels met betontegels verharde voortuin is afgesloten met een op een blauwe hardstenen geprofileerde sokkel rustend smeedijzeren hekwerk, voorzien van ovalen medaillons met gekrulde motieven, waarin ook het toegangspoortje gaaf bewaard bleef.

Drie traveeën breed, omvat het rijhuis evenveel bouwlagen onder een plat dak. De voorgevel, rustend op een hoge geprofileerde plint, is opgetrokken in baksteen in kruisverband, met knipvoegen op de begane grond en de eerste verdieping en platvol gevoegd op de mogelijk later toegevoegde of herstelde tweede verdieping. Blauwe natuursteen is behoudens voor de plint ook aangewend voor de toegangstreden, en mogelijk ook voor de cordonlijsten. Witte natuursteen is toegepast voor de decoratieve banden, waterlijsten, de borstweringen, de lateien en de dorpels. De blinde zijgevels zijn gedekt met kunstleien.

De lijstgevel kent een axiale en quasi symmetrische opbouw. Karakteristiek voor het traditionele enkelhuis, is de toegang op de begane grond zijdelings ingeplant. De deuropening en de identieke, rechthoekige en van een natuurstenen borstwering voorziene vensteropeningen zijn ontlast door hoge natuurstenen lateien met een hol getande profilering. De blinde fries, verdeeld door witte natuurstenen verticale banden, steunt op een geprofileerde lijst. Het geheel is bekroond door een opvallende, wit geschilderde houten kroonlijst op onversierde klossen.

Het houten, donkergroen geschilderde deur- en vensterschrijnwerk is gaaf bewaard. Behoudens de eenvoudige T-profielen op de tweede verdieping, heeft het vensterschrijnwerk met tweevoudige bovenlichten een kleine roedeverdeling. De fraaie toegangsdeur in neobarokstijl heeft een paneel met bovenhoeken versierd met rankwerk, een ovalen deurlicht met rooster dat het medaillon in het voortuinhekwerk herhaalt, en boven de met acanthus versierde latei een spiegelboogvormig bovenlicht met gehamerd glas.

Een ontwerp of verbouwingsplan is niet bewaard, waardoor over de indeling geen verdere archiefbescheiden voorhanden zijn. Thans een eengezinswoning, werd het te oordelen aan het aantal bouwlagen van de voor- en achterbouw met zekerheid opgetrokken als meergezinswoning. Herkenbaar als het sinds de 19de eeuw gangbare enkelhuistype, heeft de woning in de uiterst linkse travee een zijdelings ingeplante traphal, in de voorbouw geflankeerd door kamers die in de centrale en rechtse travee in enfilade geplaatst zijn. De smallere achterbouw achter de traphal herbergt de keukens en de sanitaire ruimten.

  • Kadasterarchief Antwerpen, Kadastrale leggers, Merksem 41AFD, Sectie B, 4817.
  • Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen, Merksem 41AFD, Sectie B, 1926/15.
  • VERPOEST L. 2003: ‘Boelens, Victor. Boelens, Alphonse’, in: VAN LOO, A. (ed.), Repertorium van de architectuur in België van 1830 tot heden, Antwerpen, 162.

Auteurs: Van Severen, Elke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Meergezinswoning in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304966 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.