erfgoedobject

Winkelwoonhuis in baksteenpolychromie

bouwkundig element
ID
304981
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304981

Juridische gevolgen

Beschrijving

Traditioneel winkelwoonhuis in baksteenpolychromie, omstreeks 1905 gelijktijdig met het aanpalende nummer 2 en 3 opgetrokken als opbrengsteigendom voor de in Merksem gevestigde dokter Benedikt-Karel Timmermans–Van Reeth. Minstens vanaf 1951 was er een schoenmakerij gevestigd.

Na verkoop van het Runcvoorthof aan de zusters annunciaten uit Geel, kon de gemeente Merksem de restgronden van het domein verwerven om er in 1899-1900 het centrale Sint-Franciscusplein en de erop uitkomende Elfnovemberstraat, Annuntiatenstraat, Weggestraat en Van Heybeeckstraat te openen. In de plaatselijk sterk verstoorde vroeg-20e-eeuwse gevelwanden omheen het plein vormt de rijwoning een gaaf en representatief voorbeeld van de oorspronkelijke bebouwing, waarvan uitzonderlijk ook de oorspronkelijke winkelpui behouden bleef. Van de eenheidsbebouwing Sint-Franciscusplein 1 tot 3 werden de bakstenen gevels van de belendende panden geschilderd (nummer 3) of voorzien van een nieuwe voorzetgevel (nummer 2).

Met een gevelbreedte van drie traveeën, omvat de rijwoning twee bouwlagen onder een met mechanische pannen gedekt zadeldak, waarvan de nok evenwijdig aan de straat gesitueerd is. Opgetrokken in rood platvol gevoegd baksteenmetselwerk in kruisverband, is de gevel verfraaid met decoratieve banden in wit- en lichtblauwgekleurde geglazuurde bakstenen, die om en om geplaatst ook toegepast zijn in de licht getoogde rollagen van de vensteropeningen op de eerste verdieping, en in de omlijstingen van de tegelfriezen. Blauwe hardsteen is aangewend voor de lage plint met opvallende waterlijst, de toegangstrede en de vensterdorpels op de eerste verdieping, die gevat zijn in een doorlopende gecementeerde gevelband. De gaaf bewaarde houten en grijs geschilderde winkelpui in een bescheiden neo-Vlaamserenaissance-stijl omvat een smalle centrale toegang met beglaasde deurvleugel en bovenlicht, geflankeerd door twee brede uitstalramen. Versierd met diamantkoppen ondersteunen de gecanneleerde stijlen met wortelmotieven en voluutconsoles een kroonlijst op klossen, voorzien van tandlijst. De twee vensteropeningen op de verdieping zijn bekroond door panelen ingevuld met cementtegels die een geometrisch patroon vormen in twaalfdelig rapport. De lijstgevel is beëindigd door een eenvoudige houten kroonlijst op klossen, net als deze van de pui versierd met tandlijst. Het vensterschrijnwerk op de eerste verdieping en de dakvlakvensters in het zadeldak zijn vernieuwd.

Het verbouwingsplan uit 1995 toont op het naar achter toe sterk taps toelopende perceel een begane grond met twee winkelruimten in enfilade, waarachter een slechts één bouwlaag hoge werkplaats met in 1995 toegevoegde toiletruimte, een bergplaats en een kleine koer. Een trap in de winkelruimte tegen de achtergevel verleent toegang tot de bovengelegen verdieping en zolder. Enkel de winkelruimten zijn volgens het plan onderkelderd.

  • Kadasterarchief Antwerpen, Leggers Antwerpen, afdeling XL (Merksem), artikel 1087.
  • Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Antwerpen, afdeling XL (Merksem), 1905/9.
  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossier 1111#1827, 1974#1251, 1974#1272.
  • MACLOT P. 2010: Bouwhistorische nota van het kasteel Runcvoorthof, Terlindenhofstraat 204 Merksem, in functie van het herbestemmingsonderzoek. Deel 1⁄2: Archivalische en iconografische gegevens, onuitgegeven rapport in opdracht van AG Vespa, Antwerpen, 32.

Auteurs: Van Severen, Elke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Winkelwoonhuis in baksteenpolychromie [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304981 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.