erfgoedobject

Meergezinswoning in beaux-artsstijl

bouwkundig element
ID
305054
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305054

Juridische gevolgen

Beschrijving

Meergezinswoning in een stijl die het midden houdt tussen beaux-artsstijl en art deco, in 1929 gebouwd in opdracht van Alfons Janssens uit de Van Lissumstraat in Deurne. Een medaillon op de vensterborstwering boven de toegang draagt het monogram van de bouwheer. Het bouwdossier vermeldt geen architect. De woning behoort tot de vroegste bebouwing langs de Boekenberglei en begrenst een markante rij burgerhuizen in een kenmerkende ornamentele interbellumarchitectuur.

In 1936 liet het Nederlandse echtpaar Panen-den Ouden, de garage en doorrij naar de tuin verbouwen tot woonruimte. Hiertoe werd de vloerplaat van de garage verhoogd naar het niveau van de inkomhal en werd de garagepoort tot een venster verkleind. In 1983 werd het gelijkvloerse niveau achteraan uitgebouwd en volledig heringericht tot een groepspraktijk met drie praktijkruimten, wachtzaal en archief. De eerste verdieping, omgevormd tot bel-etage, werd verlengd met een terras en via een centraal geplaatste rechte steektrap met de tuin verbonden.

Met een gevelbreedte van twee ongelijke traveeën, omvat de rijwoning een kelder en drie bouwlagen onder een plat dak. Horizontaal geleed door een puilijst, kordons, muurbanden, en houten daklijst op modillons, wordt de lijstgevel gekenmerkt door tweeledige bovenbouw in bruinrode baksteen, gemetseld in staand verband en afgewerkt met knipvoegen, en een pui in witte natuursteen, rustend op een plint in blauwe hardsteen. Behalve voor de pui is witte natuursteen decoratief aangewend voor onder meer borstweringspanelen, vensteromlijstingen, kordons, muurbanden, postamenten, en het topgevelparement van de verhoogde venstertravee. Ter verlevendiging van de gevel zijn klassieke ornamenten toegevoegd als lofwerk, festoenen, chutes en rolwerkagrafen, en werd geopteerd voor een ongelijke afwerking van de geprofileerde en met waterlijsten gemarkeerde gevelopeningen: schouderbogig op de eerste verdieping, en rondbogig op de bovenverdieping en de begane grond. De garagepoort kreeg een korfboogoverspanning.

De asymmetrische gevelcompositie legt de klemtoon op de brede venstertravee in risaliet. Deze hoger uitgewerkte travee wordt op de eerste verdieping benadrukt door een hoog drielichtsbow-window in witte natuursteen, gedragen door een console en basis met lofwerk, en bekroond door een balkonbalustrade in symmetrisch siersmeedwerk op een erkerlijst met spuwers. Verder vertoont de travee een strikt axiale opzet: op de begane grond oorspronkelijk een centrale garagepoort met zwaar geprofileerde omlijsting, heden een breed venster; op de mansardeverdieping een op de as ingeplant verdiept en omlijst balkonvenster met een deur en vaste zijramen onder bovenlicht; en als traveebeëindiging, tussen twee kolossale en hoger oplopende postamenten, een segmentboogvormige topgevel met het bouwjaar als opschrift. De smalle toegangstravee zet aan met verhoogde deuropening en gekoppeld zijlicht, waarboven op elke bouwlaag een groot venster, beide gevat in een doorlopende natuurstenen omlijsting. Onder het zijlicht een paneel met twee brievengleuven.

Van het originele houten schrijnwerk bleven de voordeur en het raam van het zijlicht bewaard, beide voorzien van elegante smeedijzeren vensterroosters. Van de bovenbouw zijn de oorspronkelijke draairamen met bovenlichten in geel glas na 2009 vervangen door nieuwe houten ramen. Hierbij werden de raamverdelingen hernomen, maar niet de raamprofielen en het gekleurde vensterglas.

Volgens het bouwplan werd de begane grond ingenomen door enerzijds een garage en doorrij naar de tuin, en anderzijds een gemeenschappelijke inkomhal met trapzaal, en op het achterplan een kamer zonder specifieke functie. Bij de verbouwing van 1936 werden de garage en doorrij omgevormd tot een enfilade van drie woonruimten. Voor de twee identieke appartementen in de bovenbouw koos de ontwerper voor de enkelhuisindeling, een klassiek patroon dat sinds de 19de eeuw standaard is bij de stedelijke burgerwoning. De brede venstertravee omvat een enfilade van twee kamers en een overdekt terras, de smalle toegangstravee een kleine voorkamer, de traphal, een keuken, en een pompplaats met toilet. Drie bergkelders en twee kolenkelders nemen de kelder in.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers 329 # 4236, 329 # 13028, en 627 # 31215.

Auteurs: Bisschops, Tim
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Meergezinswoning in beaux-artsstijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305054 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.