erfgoedobject

Villa in cottagestijl

bouwkundig element
ID
305057
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305057

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Villa in cottagestijl
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Half vrijstaande cottagevilla, in 1923 samen met nummer 273 gebouwd als gespiegelde koppelwoningen voor weduwe Maria-Theresia De Witte-Janssens (273) en mejuffrouw Maria Janssens (271), waarschijnlijk moeder en dochter. De Antwerpse vastgoedonderneming Bureau Technique Immobilier ontwierp en bouwde de villa's. De woning met nummer 273 werd in 1957 afgebroken en vervangen door de huidige halfopen bebouwing.

Van beide villa's werd in 1930 de begane grond vergroot door het aanbouwen van een achterkamer tegen de gemeenschappelijke perceelgrens; werken waarvoor Maria Janssens (271) en het echtpaar Ludovicus en Maria-Theresia Fauconnier-Janssens (273) opdracht gaven. In 1944 of 1945 werd het nummer 271 beschadigd. De aard en de omvang van de oorlogsschade is niet uit de archiefbronnen af te leiden. Maria Janssens liet de woning in 1948 in haar oorspronkelijke staat herstellen.

Opgetrokken in een pittoreske bouwstijl vertegenwoordigt de bescheiden cottagevilla de vrij conventionele smaak van de burgerij na de Eerste Wereldoorlog. De woning behoort tot de oudste bebouwing aan de Boekenberglei en is representatief voor de architectuur die in de jaren 1920 het straatbeeld van de lei bezuiden de Drakenhoflaan domineerde.

Met een gevelbreedte van drie ongelijke traveeën telt de villa twee bouwlagen onder een complex zadeldak. Van het pannendak zijn de karakteristieke hoog oprijzende bakstenen schoorstenen verwijderd. Typisch voor de bouwstijl is de materiaalpolychromie van de gevels. De twee zichtgevels kregen op de begane grond een verzorgd rood baksteenparement in kruisverband met knipvoegen, rustend op een gecementeerde plint (zijgevel) of op een sokkel van donkerbruin metselwerk in verticaal halfsteensverband en een plint in blauwe hardsteen (voorgevel). Op de verdieping werden de gevels met een beraping afgewerkt, heden wit geschilderd. Verder werd gebruik gemaakt van witte natuursteen voor de vensterdorpels en van een goedkopere witte simili-pierre voor de monelen, de lateien en de twee omlopende muurbanden.

De gevelcompositie met een terugwijkende toegangstravee met zijdeur legt de klemtoon op de middentravee in risaliet. Deze travee wordt op de verdieping gemarkeerd door een driezijdige erker met een bekleding van zinken schaliën, en wordt bekroond door een puntgevel onder een overstekende houten daklijst met uitgelengde windveren en kwartrond gesneden consoles. Informeel van opzet, bestaat de ordonnantie uit gevarieerde venstervormen: kleine rechthoekige lichten in de terugwijkende toegangstravee, en drie- en vierlichten in de twee traveeën van de straatgevel. Deze uitvoering wijkt af van de ontwerptekening. Die voorzag voor de middentravee geen erker maar een drielicht, en voor de brede zijtravee geen drielicht maar een dakvenster met dubbel raam. Het voor de cottagestijl typische houten stijl- en regelwerk op de geveltop werd evenmin gerealiseerd of is sinds de bouw verwijderd. De zijgevel telt aan de straatzijde een brede deurtravee, en achteraan twee smalle venstertraveeën met op elke verdieping één klein licht.

Het houten vensterschrijnwerk met typische kleine roedeverdeling is gaaf bewaard of het gaat om goed benaderende kopieën van de oorspronkelijke ramen. De rolluiken van de begane grond zijn in elk geval origineel. Het smeedijzeren toegangshek van de zijingang is verdwenen.

De plattegrond beantwoordt aan de typologie van de stadsvilla, opgebouwd rond een centrale inkom- en traphal die, gebruik makend van de half vrijstaande positie van de woning, een zijdelingse inplanting kreeg. Volgens het bouwplan wordt op de begane grond de brede zijtravee ingenomen door de herkenbare enfilade van een salon, eetkamer en, sinds 1930, een tuinkamer. In de brede middentravee situeert zich aan de straatzijde een studieruimte, op het middenplan de hal, en aan de tuinzijde de keuken, geflankeerd door een pomphuis en toilet in de terugwijkende toegangstravee. Op de eerste verdieping bevinden zich geschikt rond het trappenhuis vier slaapkamers, en in de smalle zijtravee een kleine wasplaats met toilet. Het ontwerp voorzag niet in een permanente toegang tot het dakniveau. Onder de hal en een deel van de keuken liggen een provisieruimte en kolenkelder.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers 329 # 415, 329 # 5718, 329 # 17974 (273), 329 # 19304, en 626 # 11809.

Auteurs: Bisschops, Tim
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Villa in cottagestijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305057 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.