Burgerhuis in een ornamentele art-decostijl, als deel van een aansluitende reeks centraal in de straat. De bouwaanvraag voor de woning is niet teruggevonden, maar op basis van gelijkenissen in vormgeving, materiaalgebruik en detaillering met de in 1932 en 1933 opgetrokken nummers 37, 39 en 45, kan het ontwerp worden toegeschreven aan de lokale architect Jan Sels. Van de Wiele is in een uit 1936 daterende milieuaanvraag voor het nummer 27 opgegeven als eigenaar van dit pand, en de naam G. Van de Wiele is ook geschilderd tegen de linkse dagkant van de toegang.

Context

De Deurnese architect Jans Sels was met zekerheid in Antwerpen actief vanaf het midden van de jaren 1920 tot het begin van de jaren 1950. Aanvankelijk was zijn praktijk gevestigd op het adres Waalhofstraat 8, later verhuisde hij naar het nummer 12. Hij liet een omvangrijk lokaal oeuvre na van veelal conventionele woonhuizen in een herkenbare, geometrische art-decostijl. De in (geglazuurde) baksteen opgetrokken gevels met erker op de eerste verdieping hebben veelal een klok- of schelpvormige top en zijn gekenmerkt door een variërende samenstelling van vaak gestandaardiseerde witte natuurstenen decoratieve elementen, in combinatie met metalen balustrades, voorhofafsluitingen, venstertraliën en deurschrijnwerk. Evengoed echter, beheerste hij de modernistische vormentaal. In ontwerpen zoals de woning Spillemaeckers, experimenteert Sels met het decoratieve en expressieve vermogen van baksteenmetselwerk. Het zijn deze realisaties, met de woning Caes aan de Boekenberglei 267 als het meest sprekende voorbeeld, die het duidelijkst Sels’ signatuur dragen.

Beschrijving

De woning aan de Jaak Embrechtsstraat 43 maakt deel uit van een reeks aansluitende ontwerpen van Jan Sels gesitueerd in het centrale gedeelte van de straat (nummers 35, 37, 39, 43, 45), waar de percelen afwijkend van de bebouwing tegen de Sint-Rochusstraat en de Van den Hautelei voorzien zijn van voortuinen. Enkel het nummer 35 heeft een afwijkende, minder rijk versierde lijstgevel van geglazuurde baksteen. De nummers 37, 39, 43 en 45 vormen een verzorgd ensemble van bakstenen en rijkelijk met witte natuursteen gedecoreerde, gaaf bewaarde gevels in een ornamentele art-decostijl. Telkens voorzien van een balkon of erker met daarboven een markante geveltop, hebben de bakstenen gevels met hardstenen plint en witte natuurstenen decoratieve elementen een unieke, aan de smaak van de bouwheer aangepaste vormgeving en detaillering. Samen met het eveneens door hem ontworpen nummer 46, behoren ze tot de meest kwalitatieve voorbeelden in de straat die voornamelijk gekenmerkt is door gestandaardiseerde burgerhuizen en meergezinswoningen in neotraditionele, eclectische of cottagestijl.

Drie traveeën breed omvat de eengezinswoning twee bouwlagen onder een plat dak. De voortuin is deels verhard met later ingebrachte betontegels. Naast de toegang is nog een restant bewaard van de oorspronkelijke smeedijzeren afsluiting met afwisselend gebogen en gepunte spijlen.

De lijstgevel op blauwe hardstenen plint is gemetseld in roodbruine baksteen in kruisverband, met platvolle en gesneden voeg, en heeft een voor Sels kenmerkende vormgeving, materiaalgebruik en indeling. De pui is onderaan vergroend met vuurdoorn (pyracantha).

De verhoogde begane grond heeft links een door blauwe hardstenen trappen ontsloten verdiepte toegang en twee rechthoekige vensteropeningen. Deze zijn omlijst met witte natuursteen, bij de vensteropeningen geplaatst op een sokkel. De blauwe hardstenen vensterdorpels zijn uitgewerkt als doorlopende waterlijst van de ondergelegen plint. De deur- en vensterlateien refereren in vormgeving naar de geometrische art nouveau en zijn opgevat als forse blokken met lager geplaatste oren. Centraal is over de volledige hoogte van de latei een motief gekapt van drie halfronde profielen, ook toegepast in de borstweringen van de erker op de verdieping. De toegang heeft een bovenlicht met vooruitspringende kroonlijst in witte natuursteen, gedragen door blokken met afgeschuinde hoeken. Boven de openingen van de begane grond benadrukt een band in witte natuursteen de in hetzelfde materiaal uitgevoerde drielichterker op de eerste verdieping, tegen de gevel afgewerkt met een breed, kwarthol profiel. De uitsparingen onderaan dit profiel begeleiden met een vloeiende lijn de overgang tussen pui en bovenbouw. De venstertraveeën in de erker zijn geleed door onversierde muurdammen op sokkels. De gedrongen en geprofileerde mijtervormige geveltop in witte steen is gedragen door een volplastische ornamentiek van in elkaar geschoven kubussen, en heeft onder de vervangen of met pvc beklede kroonlijst een opvallende gecanneleerde fries. De dagkanten van de openingen op de begane grond, de kroonlijst van de erker en de centrale kubus onder de geveltop zijn versierd met gestileerde bloemknoppen en fruit.

Van het oorspronkelijke schrijnwerk is enkel de gietijzeren voordeur met licht in gehamerd glas bewaard, voorzien van een opengewerkt deurrooster met driehoekige, S- en C-motieven. Het vensterschrijnwerk en de diefijzers in de kelderopeningen zijn vernieuwd. Doordat de bouwaanvraag niet teruggevonden is, zijn geen verdere gegevens voorhanden over het interieur. Sels hanteerde veelal de conventionele enkelhuisindeling, zoals ook in de nummers 37 en 45, maar paste in het nummer 39 reeds het moderne concept toe van een centrale, van bovenuit verlichte trappenhal die de vertrekken rondom ontsluit.