erfgoedobject

Burgerhuis in cottagestijl

bouwkundig element
ID
305127
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305127

Juridische gevolgen

Beschrijving

Burgerhuis in cottagestijl, in 1929 als kijk- of referentiewoning gebouwd door de Antwerpse bouwpromotor S.A. Entreprises Immobilières, Financières et Commerciales. Deze maatschappij verkavelde in de jaren 1930 grote delen van Deurne-Zuid en realiseerde in de omgeving van het Boekenbergpark en Te Boelaerpark tientallen woningen voor particuliere opdrachtgevers. In 1932 kocht graanhandelaar Pieter-Hubert Henderiks het pand. Van de burgerwoning bleef geen bouwdossier bewaard, waardoor de identiteit van de architect zich vooralsnog niet laat achterhalen. Het nagenoeg identieke burgerhuis Muggenberglei 218 is een ontwerp van dezelfde bouwmeester.

Opgetrokken in een pittoreske bouwstijl vertegenwoordigt deze cottagewoning de vrij conventionele smaak van de burgerij na de Eerste Wereldoorlog. Ze behoort tot de oudste bebouwing langs de Muggenberglei en sluit qua bouwhoogte en schaal aan bij de andere burgerhuizen in de gevelwand. Als één van slechts drie bewaarde cottagewoningen langs de Muggenberglei onderscheidt de woning zich in het straatbeeld.

Met een gevelbreedte van twee ongelijke traveeën, en horizontaal geleed door muurbanden en een houten kroonlijst, omvat het burgerhuis een souterrain met garage en twee bouwlagen onder een pseudomansarde met rensdak. Rustend op een plint van blauwe hardsteen, kreeg de lijstgevel een verzorgd bruinrood baksteenparement in kruisverband met dubbel gedagstreepte voeg, decoratief gecombineerd met halfsteens rechtopgesteld metselwerk voor de erkerborstweringen. Witte natuursteen werd contrasterend aangewend voor onder meer muurbanden, vensterdorpels, lateien, posten, tussendorpels, en de erkerbasis met console. De portiekmuren werden afgewerkt in witte simili-pierre met imitatievoegen. Het pittoreske karakter eigen aan de cottagearchitectuur berust verder op de onregelmatige volumeopbouw, de variatie in rechthoekige muuropeningen, het gebruik van houten pseudo-vakwerkbouw onder de kroonlijst en in de geveltop, en in details als het leien portiekdakje met kroonlijst.

De asymmetrische gevelcompositie legt de klemtoon op de brede venstertravee in risaliet. Strikt axiaal van opzet wordt deze travee benadrukt door een over twee bouwlagen opklimmende driezijdige erker met drie vensters per bouwlaag. Een tweeledige gepunte geveltop, dragend op twee houten consoles, en met een drielicht als dakraam, bekroont de erker. In het souterrain een centrale garagepoort, bereikbaar via een inrit met keermuren in baksteenmetselwerk. Vier treden boven het maaiveld zet de smalle toegangstravee aan met een klein portiek, waarvan de halfronde portiekboog wordt gedragen door twee dikbuikige witstenen zuiltjes op vierkante hardstenen posten. De verdieping telt een klein vierkant venster. Een met hout omlijst dakvenster en een sobere kroonlijst met schrotenbodem beëindigen de travee.

Van het originele houten deur- en vensterschrijnwerk bleef enkel de voordeur met symmetrisch uitgewerkt smeedijzeren deurrooster en ruit in gehamerd glas volledig behouden. De raamkozijnen zijn origineel, maar werden van nieuwe beglazing voorzien. Bij deze ingreep verdween de typische kleine roedeverdeling uit de bovenlichten. De oorspronkelijke tweevleugelige houten garagepoort is door een metalen kantelpoort vervangen. De voortuinafsluiting van smeedijzeren draaipoorten en zijhekken tussen hardstenen posten bleef volledig bewaard.

De oorspronkelijke plattegrond is niet op basis van bouwplannen te reconstrueren. Globaal moet de indeling hebben beantwoord aan de klassieke typologie van het burgerhuis: een hoofdvolume met woon- en slaapvertrekken; een smallere achterbouw, al dan niet in entresol, waarin secundaire ruimten als keuken, toilet en pompplaats zijn ondergebracht; en een zijdelings ingeplante inkom- en traphal die het geheel ontsluit.

  • Kadasterarchief Antwerpen, Leggers Deurne, Afdeling VI, Sectie B, artikels 1938 en 2782.
  • Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Deurne, Afdeling VI, Sectie B, 1929/56.

Auteurs: Bisschops, Tim
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in cottagestijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305127 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.