erfgoedobject

Eclectisch burgerhuis

bouwkundig element
ID
305143
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305143

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Eclectisch burgerhuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Burgerwoning in eclectische stijl, opgericht in 1913 volgens een heden verdwenen jaartalsteen onder het dakvenster. Bouwheer noch architect zijn op basis van een bouwdossier te identificeren. Pas vanaf 1920 zijn voor het district Deurne dossiers bewaard.

De burgerwoning kwam tot stand tijdens de eerste grote bouwcampagne in de Sint-Rochusstraat. Deze ving aan met de opening van de straat eind 19de eeuw en eindigde na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. De woning sluit qua bouwhoogte aan bij de andere rijwoningen in de gevelwand, maar onderscheidt zich in het straatbeeld door haar goed bewaarde, verzorgde stijl en ornamentiek. In 1998 werd de achterbouw gerenoveerd en werd, na verwijdering van een duivenhok, het oorspronkelijke dakprofiel hersteld. Aan de gerenoveerde achterbouw is in 2006 een bouwlaag toegevoegd.

Met een gevelbreedte van drie traveeën, telt de rijwoning een souterrain en twee bouwlagen onder een leien mansardedak met houten daklijst en boven elke zijtravee een klassiek oeil-de-boeuf in zink. Roofingshingles vervangen de oorspronkelijke natuurleien. De lijstgevel kreeg een verzorgd parement uit witte Silezische brikken in kruisverband met platvolle voeg, rustend op een tweeledige hardstenen plint met kwartronde waterlijst, gebouchardeerde muurdammen en geprononceerde vensterborstweringen waarin hoge kelderopeningen. Ter verrijking van de gevel is het parement doorspekt met onder meer banden en strekken van turquoise geglazuurde baksteen, terwijl aan weerszijden van het balkon een sgraffitopaneeltje werd ingewerkt met voorstelling van een gestrikte bloemenguirlande in een vergulde lijst. Verder is blauwe hardsteen aangewend voor de vensterdorpels met gehouwen spuwers, en voor de puilijst, het balkon en de bekroning van de geveltop.

Symmetrisch van opzet en uitdrukkelijk geleed door een puilijst en hoofdgestel met houten kroonlijst, legt de compositie de klemtoon op de middenas. Deze wordt op de eerste verdieping gemarkeerd door een rechthoekig balkon op trigliefconsoles, en op het mansardeniveau door een rondbogig dakvenster in een getuite geveltop met bekronend hekwerk tussen postamenten. Het balkon, toegankelijk via een dubbel deurvenster, is voorzien van een elegante smeedijzeren borstwering van kwart- en halfronde waaiers gevat in fijn traliewerk. Verder is de opstand opgebouwd uit registers van getoogde deur- en vensteropeningen zonder omlijsting. De gevelbeëindiging wordt gevormd door een fries van turquoise baksteenkruisen en een fraaie, hoge houten kroonlijst met architraaf, fries, tandlijst, cassettebodem, horizontaal gegroefde boeiboord, en gootlijst met consoles.

Van het originele houten deur- en vensterschrijnwerk bleven op de begane grond de rolluiken bewaard, en de guillotineramen met typische roedeverdeling, geslepen ruitjes en architraaf met diamantkopfries. Het overige schrijnwerk is vernieuwd. Eveneens behouden zijn de sierlijk gesmede diefijzers voor de kelderopeningen en de gietijzeren voetschraper naast de deur.

De oorspronkelijke woningindeling laat zich op basis van plannen uit 1998 reconstrueren. De plattegrond beantwoordde aan de klassieke typologie van het burgerhuis, bestaand uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol, en ontsloten door een zijdelings ingeplante inkom- en traphal. Volgens de bouwplannen beslaat de gebruikelijke enfilade van salon, eetkamer en veranda de begane grond, met de keuken annex pomphuis in de achterbouw. De eerste verdieping telt twee slaapkamers in het hoofdvolume, en een bijkamer en wasplaats in de achterbouw. Op de mansarde bevinden zich twee kamers. De kelder, die zich uitstrekt onder de voorbouw, omvat een kolenkelder en twee provisieruimten. Het keldergewelf onder de inkom- en traphal werd in 2005 door een betonplaat vervangen. Bij deze ingreep werd de originele vloerbedekking van gepatroneerde veelkleurige cementegels gerecupereerd en opnieuw geplaatst.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers 629 # 2704, 3155 # 196 en 3165 # 126.

Auteurs: Bisschops, Tim
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eclectisch burgerhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305143 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.