erfgoedobject

Duitse observatiepost

bouwkundig element
ID
305274
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305274

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse observatiepost
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen militaire constructie op een in ontwikkeling zijnde bedrijventerrein, ten westen van de Dendermondse Steenweg, ten zuiden van de Rijksweg. Vlakbij ligt een tweede bunker.

Historisch overzicht

Duitse observatiepost uit de Eerste Wereldoorlog, opgetrokken als onderdeel van de 'Südabschnitt'. Dit is een Duitse bunkerlinie van de 'Stellung Antwerpen', die ten zuiden van Antwerpen werd aangelegd, tussen de Kloosterstraat in Bornem en Blaasveld (Willebroek). De bunkers van de 'Südabschnitt' waren opgetrokken volgens gestandaardiseerde ontwerpen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden deur- en andere muuropeningen op bevel van de Duitse bezetter dichtgemaakt, opdat de bunkers niet door het verzet of parachutisten zouden gebruikt worden.

Het betreft een type bunker voor een 'Infanterie-Beobachter', een observatiepost ten behoeve van de infanterie, die was ingeplant in de voorste lijn. Kenmerkend bij dit type bunker is de waarnemingsopening in het uitspringend deel aan de voorzijde van de bunker. Deze waarnemingsopening was afgesloten met een pantserplaat. De infanteriewaarnemer was verantwoordelijk voor het telefonisch leiden en coördineren van de infanterievuren, zoals zware mitrailleurs of granaatwerpers. De waarnemer zat op een stoeltje onder een ijzeren plaat, waar de binnenhoogte amper 1,4 meter bedraagt.

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen militaire constructie. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. Op het beton is een afwerkingslaag aangebracht. De hoeken en randen aan de voorzijde (zuidelijke zijde) zijn afgerond of afgeschuind.

De waarnemingsopening aan voorzijde (zuidelijke zijde) is met beton volgestort. Op de plaats waar de koepel zat, zitten ijzeren pinnen. Aan noordelijke zijde is de enige toegang tot de bunker dichtgemetseld. Bij de toegang zijn er uitsparingen te zien.

  • GILS R. sine dato: Typeplans Duitse bunkers uit 1917 te Antwerpen, Vesting, Antwerpen.
  • GILS R. 2001: Vesting Antwerpen. Deel IV. Bunkers en bunkerstellingen (1914-1945), België onder de wapens 19, Erpe.
  • VAN DAELE A. 2014: Kaiserliche Festung Antwerpen. Südabschnitt. De vierde sector, Vesting, 4, 3-6.
  • VAN HOLLEBEEKE Y., BOURGEOIS J. & STICHELBAUT B. 2013: Inventarisatie van bovengronds bewaarde WO I – relicten van de Antwerpse Südabschnitt (Klein-Brabant tot kanaal Schoten-Turnhout), onuitgegeven studie Universiteit Gent, vakgroep Archeologie in opdracht van Provincie Antwerpen, Dienst Erfgoed.
  • VAN MEIRVENNE R. 2001: Duitse verdedigingslijn van 1917 op de Linkerscheldeoever, sine loco.
  • VAN MEIRVENNE R. & DEVOS P. 2002: De Duitse bunkerlinie van Steendorp-Vrasene 1917, Kleine Cultuurgids Provincie Oost-Vlaanderen, Gent.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Duitse bunkerlinie Südabschnitt

  • Is deel van
    Ruisbroek


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse observatiepost [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305274 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.