Gedenkteken langs de Wijngaardstraat in Langemark, naast huisnummer twee, op ongeveer 1300 meter ten westen van de kerk van Sint-Juliaan, vlak bij de grens met de gemeente Ieper, in een landelijke omgeving. Op ongeveer 500 meter ten oosten van dit gedenkteken liggen de vier militaire posten van Canopus Trench, op ongeveer 800 meter ten noordwesten ligt Minty Farm Cemetery.

Historische achtergrond

Tijdens de eerste oorlogswinter werd het Wijngaardbos, een eikenbos tussen de Wijngaardstraat, Bruine Broekstraat en Peperstraat in Sint-Juliaan, gebruikt om Franse troepen te herbergen en voorraadplaatsen voor onder meer munitie aan te leggen. Er stonden ook veldkeukens, waardoor het bos Bois des cuisiniers genoemd werd. Na de eerste gasaanval van 22 april 1915 konden de Duitsers het bos veroveren. In april 1915 namen de Britten de sector over en vertaalden de naam van het bos letterlijk naar Kitchener's Wood. Later meenden zij dat de oorsprong hiervan lag bij Lord Kitchener, Minister van Oorlog. De hele oorlog door zou het bos een versterking blijven, maar van het bos zelf bleef bij de wapenstilstand weinig over.
Het eikenblad is het insigne van de twee bataljons die de tegenaanval inzetten, het 10th Battalion Canadians (2nd Canadian Infantry Brigade) en het 16th Battalion Canadian Scottish (3rd Canadian Infantry Brigade). Beide bataljons kregen dit insigne als blijk van waardering voor hun inzet na de oorlog toegekend. Deze bataljons hadden enkele uren na de gasaanval het bevel gekregen om vanuit Mouse Trap Farm (Hoge Ziekenweg) een tegenaanval te starten in de richting van Kitchener's Wood. Het bos, dat een Britse batterij zware artillerie huisvestte, was na de gasaanval door de Duitsers moeizaam veroverd. De Canadezen werden bij de tegenaanval geholpen door de Bucks & Yorkshire-regimenten en het 7de Regiment Zouaven. De eerste Duitse loopgraaf, en daarna bijna heel het bos, kon veroverd worden. Wegens de grote verliezen en het feit dat men aan drie kanten omsingeld werd, werd tegen de ochtend beslist om terug te trekken. De eerste linie werd nu wel stevig bemand. Uiteindelijk zou men die dan toch moeten prijs geven aan de Duitsers. De daaropvolgende weken zouden de Duitsers de Salient systematisch oprollen.
Het gedenkteken werd in het voorjaar 1997 onthuld. Het initiatief kwam van de Vrije Basisschool Sint-Juliaan, die met het Canadian Scottish verbroederd is en nog jaarlijks een herinneringsplechtigheid houdt. Ook de Canadese bataljons houden jaarlijks een St.-Julien Remembrance Night. Jef Dekeyser (° Zonnebeke, 1941, beeldhouwer, keramist en restaurateur) ontwierp het gedenkteken en stond, samen met Ignace Bentein, in voor de uitvoering ervan.

Beschrijving

Gedenkteken uit een witte steen, bestaande uit een sokkel, een verticaal gedeelte en een bekroning. Op het voetstuk van gladgewreven stenen hangt een bordje met een historische situering: 'Tijdens de nacht van 22 april 1915, onmiddellijk na de eerste chemische aanval uit de geschiedenis, heroverden het 10de Bn. "Canadians" en het 16de Bn. "The Canadian Scottish" het Kitchener's Wood.', een kaartje en de Engelse vertaling. Uit het voetstuk rijzen balken die symbool staan voor de stukgeschoten bomen van het bos. Het geheel wordt bekroond met een ruwgekapte ovaalvormige steen als symbool voor de gaswolk en de boomkruinen. Op deze steen staat 'KITCHENER'S WOOD' in een boog rond een eikenblad met daarop een eikel en daaronder '22 APRIL 1915'.