Voorbeeld van een oorspronkelijk U-vormige hoeve met vroeg-20ste-eeuws uitzicht, die ondanks aanpassingen en gewijzigde muuropeningen nog beeldbepalend is in de omgeving en getuigt van de voorheen belangrijke agrarische activiteit in het kleine Oppem.

Historiek

Op de Ferrariskaart van 1770-1778 wordt 'Ophem' weergegeven als een kleine woonkern met rond de kerk de drie grote historische hoven, zie gehuchtsinleiding; de rest van de bebouwing en enkele omhaagde boomgaarden strekken zich uit ten zuiden hiervan. Ongeveer ter hoogte van de huidige hoeve wordt er bebouwing weergegeven waardoor men kan vermoeden dat de site een oudere oorsprong heeft. In 1836 heeft op het kadaster de registratie plaats van een maison convertie en bâtiment rural in eigendom van landbouwer Jan Van Male. Als jaar van de construction et occupation van de woning wordt 1832 aangegeven. Op de mutatieschetsen van dat ogenblik wordt een complex ingetekend dat bestaat uit drie vleugels, U-vormig geschikt rond een binnenplaats die open is naar het westen toe; voorheen betrof het drie parallelle vleugels. In hoever de zuidvleugel -blijkbaar met ongewijzigd volume- werd verbouwd of geïntegreerd kon aan de hand van de kadastergegevens niet achterhaald worden. Het perceel dat de hoeve omsloot aan de noord- en oostzijde werd aangegeven als boomgaard. In 1905 werd in opdracht van Karel-Joost Verhaegen-Deknop, weduwe en kinderen, pachter Brussegem een reconstruction partielle geregistreerd; de bijhorende mutatieschetsen tonen een U-vormig ingeplant complex, nog steeds geopend naar het westen; het volume van de drie vleugels is echter merkbaar toegenomen; vermoedelijk werd het complex nagenoeg heropgebouwd, zoals ook blijkt uit het uitzicht. In 1943 is er nogmaals sprake van een vergroting waarbij onder meer het volume langs de straat (westzijde van het erf) wordt ingetekend, waardoor een gesloten geheel ontstond.

Beschrijving

In oorsprong een hoeve met U-vormige inplanting, geopend naar het westen. Door de uitbreiding met een volume aan de westzijde, kadastraal ingetekend in 1943, is het complex uitgegroeid tot een gesloten hoeve. Vandaag is er een centraal gekasseid erf met grasveld ter plaatse van de vroegere mestvaalt; de woonvleugel ligt ten noorden, de stallen ten oosten en de schuur ten zuiden, bijkomend dienstgebouw aan de westzijde, aan weerszijden geflankeerd door een ijzeren hek waardoor het erf kan afgesloten worden. Het betreft verankerde en witgeschilderde bakstenen gebouwen op gepikte plint, één bouwlaag onder pannen zadeldaken.

De woonvleugel is vrij strak van uitzicht en telt vijf traveeën, gemarkeerd door rechthoekige muuropeningen met vernieuwd schrijnwerk naar oud model. Bakoven tegen de achtergevel Het linkerdeel is vermoedelijk het resultaat van de vergroting in 1943.

De stalvleugel vertoont zes zichtbare traveeën en wordt gemarkeerd door drie dakvensters met puntgevel en houten luiken. De deuren en kleine stalvensters zijn licht getoogd.

De tweebeukige langsschuur telt vijf traveeën en kreeg in de zuidgevel een hele reeks nieuwe rechthoekige vensters, terwijl de poort in de westgevel verlaagd werd. Aan erfzijde bleven de muuropeningen met houten lateien ongewijzigd.