Op het terrein van de Watergroep gelegen langs de Broekstraat, zijn een loods en een achthoekig paviljoen uit 1890 bewaard. Ze werden opgericht als pompstation en verzamelput door de Waterleiding-Exploitatiemaatschappij van Rotterdam.

Historiek

In 1890 voorzag de “Waterleiding-Exploitatiemaatschappij van Rotterdam” de stad Leuven van leidingwater. Burgemeester L. Vanderkelen mocht de installatie op 7 september 1890 in bedrijf stellen. Van deze prille fase in het beschikbaar stellen van drinkbaar leidingwater getuigen enerzijds de loods en het kleine paviljoen. De architect is niet gekend.

De installaties werden gebouwd in Heverlee, in de moerassige beemden van het Kadol, gelegen in de Broekstraat. De Broekstraat bestond reeds in 1655 en werd aangelegd aan de rand van ‘ten broecke’: een moerassig gebied waardoor de Molenbeek stroomde en waar de straat zijn naam aan dankt. Deze gebouwen van de Watergroep bevinden zich ook vandaag nog in het buurtpark Cadol, een restant van het vroegere moerassige gebied.

Het water werd met krachtige stoompompen naar de nog bestaande watertoren aan de Brusselsepoort gestuwd, en zo over de stad Leuven en omgeving verdeeld. Als leverancier kon Heverlee vrij spoedig grotendeels meegenieten van deze dienst. Egenhoven zou omwille van de schaarse bewoning pas in 1950 aan de beurt komen. Wie een abonnement kon betalen, kreeg water aan huis. Voor de anderen werden openbare pompen voorzien verspreid over de stad waar ze zich met een speciale sleutel konden bevoorraden. In 1950 nam de Nationale Maatschappij der waterleidingen, de huidige Watergroep, de concessie over.

In 1932 werd tussen de gebouwen en de Broekstraat een bakstenen omheiningsmuur met betonnen dekplaat gebouwd, die op heden verdwenen is. Achter en aansluitend op de loods werden recent enkele nieuwe bakstenen bouwvolumes toegevoegd.

Zowel de loods als het paviljoen functioneren vandaag niet meer als dusdanig. Het pompstation dat in de loods was ondergebracht, werd verplaatst naar de later toegevoegde gebouwen waarop de loods ging fungeren als loods met kantoren en als garage. Het paviljoen boven de vroegere verzamelput dient vandaag voor de opslag van materialen.

Beschrijving

Het pompstation werd ondergebracht in een loods op een langwerpige plattegrond, dwars op de straat georiënteerd. Deze loods, bestaande uit één bouwlaag en vijf traveeën onder een laag pannen zadeldak, werd opgetrokken in rode baksteen met hardstenen plinten. Het gebouw werd vormgegeven in een vereenvoudigde neoclassicistische stijl, kenmerkend voor functionele en industriële gebouwen uit de 19^de eeuw.

De naar de straat gerichte puntgevel draagt een gedenksteen die werd ingemetseld naar aanleiding van de oprichting van het gebouw: “Distribution d’eau de Louvain. Leopold Vanderkelen Bourgemestre, Felix Ackermans, echevin des travaux publics, 7 septembre 1890”. Historisch fotomateriaal toont aan dat deze puntgevel een verbouwing is van een voormalige trapgevel.

Zowel in de dwars- als de langsgevels ritmeren segmentboogvormige verdiepte muurvlakken de traveeën. De verdiepte muurvlakken hebben bakstenen rollagen, met sluitstenen in hardsteen. Aanvankelijk werden deze van vensters voorziene gevelvelden afgewisseld met gesloten muurvelden. Vandaag bevindt zich in elke travee een getoogde vensteropening met grotendeels origineel schrijnwerk. Een eenvoudige rechthoekige toegang tot de loods werd in de linkerzijde van de loods voorzien. Onder de kroonlijst werd een bakstenen fries ingewerkt met blok- en muizentanden. Langs de rechterzijde werd aansluitend op de loods een groot volume toegevoegd in een moderne vormentaal, met als gevolg dat de loods vandaag niet meer vrijstaand is.

De verzamelput werd ondergebracht in een klein achthoekig paviljoen ten oosten van de loods. Dit paviljoen werd opgetrokken in rode baksteen op een hardstenen plint en onder een zinken puntdak met houten kroonlijst. Het dak wordt gesierd door een pinakel. De oorspronkelijke witgeschilderde houten deur in de rechthoekige deuropening bleef bewaard. De overige zijden zijn blind, met afwisselend verdiepte en vlakke gevelvelden. De verdiepte gevelvelden zijn voorzien van een smalle luchtgleuf per zijde.