erfgoedobject

Modernistisch burgerhuis

bouwkundig element
ID
305576
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305576

Juridische gevolgen

Beschrijving

Het half vrijstaande, modernistische burgerhuis werd gebouwd in opdracht van de heer Désiré Van Ermen naar een bouwaanvraag uit 1935 naar ontwerp van de Leuvense architect Leo Janssens.

Janssens realiseerde in het Leuvense enkele burgerhuizen in een kenmerkende zakelijke architectuurstijl, alsook enkele art-decowoningen. Het burgerhuis vindt zo aansluiting bij het oeuvre van de architect.

De half vrijstaande woning maakt deel uit van een reeks (half) vrijstaande burgerwoningen in modernistische stijl in het begin van de Ijzerenmolenstraat. De half vrijstaand woning heeft een voortuin die door middel van een afsluiting van de weg wordt gescheiden. Door het heraanleggen van de IJzerenmolenstraat, kon de afsluiting pas na de bouw van de woning gerealiseerd worden. De afsluiting ter hoogte van de straatgevel, opgebouwd uit bakstenen pijlers met kruisvormige dekstenen, en verbonden door een lage, smeedijzeren balustrade, bleef bewaard.

De burgerwoning bestaat uit drie traveeën, waarbij de linkse zijtravee één bouwlaag telt onder plat dak, de centrale travee twee bouwlagen onder plat dak, en de rechtertravee één bouwlaag onder een mansardedak met rode leien. De drie traveeën worden gekenmerkt door een zware, in hoogte verspringende kroonlijst. De zijgevel bestaat uit drie traveeën met centraal het inkomportaal, geflankeerd door twee gesloten traveeën. De nadruk ligt op het gelijkvloerse wonen en de eerste verdieping is erg beperkt. De woning werd gebouwd op een vierkant grondplan met een schuine zijde ter hoogte van de gemene muur met het buurpand, vanwege het schuin op de straat staande perceel. De gevels kennen een zekere gelaagdheid in materialiteit. Zo werd een felrode baksteen gebruikt voor de hoge plint die de aanzet geeft voor de voor- en zijgevel. Een voor het modernisme kenmerkende bruingele baksteen werd aangewend voor het gros van de gevels. Beide type bakstenen werden gemetseld met het typerende dieperliggende en schuin oplopende voegwerk; de Dudok-voeg. Het boven de gelijkvloerse verdieping uittorende volume op de tweede verdieping werd tenslotte voorzien van een brede witte band, ter afsluiting van de gevel. Dit witte pleisterwerk werd eveneens gebruikt voor de opvallende puilijst die de lateien van de brede vensterpartijen op de gelijkvloerse verdieping verbindt, over de drie gevels heen. Deze horizontale gelaagdheid in materialen sluit aan bij het streven van de architect naar horizontale geleding, die verder ook tot uiting komt in de eenvoudig gehouden, gestapelde bouwlagen, en wordt geaccentueerd door het horizontaal raamwerk. De ver uitstekende, monumentale kroonlijsten benadrukken eveneens dit horizontale karakter. Opvallend zijn de grote vensters aan de straatzijde die in schril contrast staan met de gesloten zijgevel, tevens de toegangszijde. Er is geen opmerkelijke decoratie, afgezien van de gemetselde bloembakken in rode baksteen vastgehecht aan en ter hoogte van de bakstenen plint aan de voorgevel alsook flankerend langs de vroegere garage-opening en de voordeur. Het witgeschilderde houten schrijnwerk werd, afgezien van de witgeschilderde houten voordeur met smeedijzeren hekwerk, vervangen door pvc. Deze vervanging gebeurde volgens de (drieledige) indeling van het voormalige schrijnwerk.

Een verdiepte toegangspartij omvat een rondboogvormige voordeur. Naar het interieur en de opdeling ervan heeft de plaatsing van de voordeur in de zijgevel directe implicaties. De hal mondt uit in een gevelbrede gang met trappenhuis, evenwijdig met de straat, die de ruimtes aan de voorzijde van deze van de achterzijde scheidt. De voorzijde van de woning omvat in de linkertravee een ‘pronkzaal’ volgens de plannen, vermoedelijk gebruikt als woonkamer. Deze woonkamer staat in verbinding met de eetplaats in de centrale travee. De rechter travee omvatte aanvankelijk aan garage. Het feit dat een garage werd opgenomen in het woonprogramma is erg modern. Deze garage werd echter vervangen door een volwaardige kamer, waarbij de poort plaatsmaakte voor een identiek venster zoals dit in de andere traveeën werd geplaatst, reeds van bij de bouw van de woning. Het bestaande metselwerk werd hierbij ook doorgetrokken. De achterzijde van de woning heeft een gespiegeld grondplan aan dat van de voorzijde, waarbij een slaapkamer, een keuken en een washuis met toilet en koer toegankelijk zijn vanuit de centrale gang. In deze gang vertrekt een trap naar de verdieping. Hier bleef de bouwlaag beperkt tot twee slaapkamers, te situeren in de centrale travee en ter hoogte van de garage, onder het lager gelegen mansardedak.

  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, dossier 1935/191 (bouwvergunning 12.09.1935).
  • AMELYNCK J 1988: De moderne woning in Groot-Leuven van 1928 tot 1940: een aanzet tot inventarisatie en analyse, onuitgegeven thesis, Katholieke Universiteit Leuven, Faculteit letteren en wijsbegeerte, Departement archeologie en kunstwetenschappen.

Auteurs: Elsen, Liedewij
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Modernistisch burgerhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305576 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.