Het hotel met café en bijhorende garage werd opgetrokken in eenvoudige art deco, en is gelegen op het kruispunt van de Jules Vandenbemptlaan en Hertog Engelbertlaan, op een omheind en omhaagd hoekperceel met twee oude platanen. Het hotel met café werd gebouwd voor Amélie Roelants volgens een bouwaanvraag van 1935 met een ontwerp van architect Hamels uit 1934.

Historiek

Het Kantineplein vormde de eindhalte van de tram die via de Jules Vandenbemptlaan het plein bereikte. De horeca op het plein en het nabijgelegen Arenbergpark maakten deze plaats in Heverlee tot een erg geliefde vrijetijdsplek voor Leuvenaars. In deze sfeer moet de bouw van het pand met café en hotel begrepen worden.

De plannen in de bouwaanvraag omvatten de bouw van een vrijstaand pand met café op het gelijkvloers en hotelkamers op de verdiepingen en een kleinere constructie achter het pand, grenzend aan de spoorweg, later vernoemd als garage. Volgens de bouwaanvraag was eigenares Amélie Roelants op dat moment werkzaam in Café Cantine. Afspanning Cantine was schuin tegenover haar eigendom gelegen. Gelijktijdig met deze bouwaanvraag werd de toelating gevraagd door de hoogleraar Antoine Roelants voor het aanplanten van zeven platanen in de voortuin van de woning. Van deze zeven platanen blijven er slechts twee bewaard in de voortuin ter hoogte van de Jules Vandenbemptlaan.

In 1936 werd door de broers Eugeen en Edmond Roelants de toelating verkregen voor het bouwen van een afsluiting langs de woning. Deze bakstenen afsluiting werd gerealiseerd, maar later opgehoogd en witgeschilderd tot de huidige vorm, zoals vandaag nog beeldbepalend voor de hoek van de Jules Vandenbemptlaan en de Hertog Engelbertlaan. In deze bouwaanvraag is eveneens sprake van een haag, voorzien tussen de pijlers van de afsluiting, die ook vandaag nog aanwezig is. Dat deze broers de zaak runden, blijkt uit de bedrukking op de luifels van de zaak, nog zichtbaar op historische foto’s.

In 1968 is de woning met café en restaurant, Gasthof Arenberg, nog steeds in het bezit van de familie Roelants. Dit bewijst een bouwaanvraag voor een uitbreiding ter hoogte van de linkerzijgevel van de woning. Deze uitbreiding werd goedgekeurd in 1969, naar een ontwerp van de stagiair architect Willy Fierlafijn, werkzaam bij het architectenbureau van Antoon Elsen te Heverlee. Voor deze toevoeging werd geopteerd voor een eigentijdse vormentaal die contrasteert met de art-decovormgeving van het hoofdgebouw.

Beschrijving

Vanwege het vrijstaande karakter van de villa en door de verhoogde ligging van het perceel tegenover de straat, vormde de villa een beeldbepalend element op het Kantineplein. De bewaarde platanen onttrekken de villa, nog steeds met horecafunctie, vandaag enigszins aan het zicht.

De vrijstaande villa is dieper op het hoekperceel gelegen, zoals dit ook bij de bouwaanvraag een vereiste was. Hierdoor werd een voortuin gecreëerd, van de straat gescheiden door middel van een authentieke afsluiting. Het hotel met café op de begane grond werd opgetrokken op een rechthoekige plattegrond met afgeschuinde hoeken aan de voorzijde, waarin de cafédeuren zitten.

Het hotel bestaat uit een hoofdgebouw van drie traveeën en drie bouwlagen onder leien gemansardeerd zadeldak, aangevuld met een lage achterbouw van drie traveeën onder eenzelfde bedaking.

Zowel de hoofdbouw als de achterbouw werden opgetrokken in rode baksteen, veelvuldig gebruikmakend van een witte bepleistering ter omlijsting van de muuropeningen, voor de plint, voor de sierlijsten ter beëindiging van iedere verdieping, en voor de afwerking van de verschillende dakkapellen. Deze bepleistering werd geometrisch (getrapt) uitgewerkt en geeft de gevel een art-decokarakter. De dakkapellen doorbreken het zwarte mansardedak en geven de villa een beeldbepalend karakter. Bij de hoofdbouw werd het mansardedak voorzien van een tentdakvormige beëindiging met pinakel. Een ver uitkragende kroonlijst in het verlengde van het dak, is eveneens kenmerkend voor deze villa.

De voorgevel van het hoofdbouw is gericht op de Jules Vandenbemptlaan. De twee cafédeuren zitten in de afgeschuinde hoektraveeën bestaande uit een dubbele deur met bovenlicht. In de overige venstertraveeën werden grote vensters, eveneens met bovenlicht, voorzien ter verlichting van de caféruimte. De bouwaanvraag geeft net zoals enkele historische foto’s een rondom rond lopend, glazen afdak weer ter hoogte van de overgang van de gelijkvloerse naar de eerste verdieping. Deze eerste verdieping, volledig van kamers voorzien, wordt per travee opengewerkt door middel van een smal venster, met afwijkend in de derde en centrale travee een drielicht. De vensters op beide bouwlagen worden gekenmerkt door de afgesneden hoeken ter hoogte van het bovenlicht. Deze bovenlichten, volgens het ontwerp en iconografische bronnen uitgewerkt in glas, werden in het verleden op het gelijkvloers dichtgemetseld. Eerder eenvoudige vierkante vensters zijn het resultaat. Het mansardedak omvat vermoedelijk eveneens kamers die per travee verlicht worden door middel van een dakkapel, gesitueerd in de opstaande rand van het mansardedak. De uiterste traveeën hebben een eerder eenvoudige dakkapel, voorzien van een uitgesproken, geprofileerde kroonlijst. De dakkapel in de tweede en de vierde travee werd steeds gevat in een witte bepleisterde omlijsting, omgeven door middel van een brede omlopende kroonlijst (het verlengde van de kroonlijst ter beëindiging van de gevel). De centrale travee is opnieuw afwijkend van de overige. Het brede dakvenster doorbreekt ook hier de kroonlijst, maar omvat twee vensters. Een aanvankelijk getrapt hoofdgestel werd reeds vereenvoudigd afgewerkt.

De aanbouw ligt in het verlengde van de hoofdbouw. De combinatie van rode steen en witte pleister werd ook hier aangewend. De gelijkvloerse verdieping van de aanbouw sluit aan bij de gelijkvloerse verdieping van de hoofdbouw; drie vensters met (eveneens reeds dichtgemetseld) bovenlicht met afgesneden hoeken, doorbreken iedere travee. Kenmerkend voor deze aanbouw zijn enerzijds de sobere en erg gesloten puntgevel aan de achterzijde van de woning, gericht naar de spoorweg (enkel een achteringang geeft toegang tot de woning), en de hoog uitkragende, bakstenen schoorstenen anderzijds. Deze schoorstenen doorbreken het dak, of werden als schoorsteenaanzetten ingewerkt in de zijgevel, en werden aanvankelijk voorzien van een witte bepleisterde bekroning. Hun monumentaal karakter werd met verloop van tijd sterk afgezwakt, mede door het verdwijnen van deze bekroning.

De gelijkvloerse verdieping is volledig ingericht als de zaal voor het café, gericht naar het voorliggende terras en Kantineplein. Vanuit deze zaal vertrekt een gang die de aanbouw in twee delen opdeelt en eindigt in een sanitaire ruimte. De linkerzijde van de aanbouw omvat twee keukens, van elkaar gescheiden door midden van een trap die de verdiepingen en de kelders toegankelijk maakt. De rechterzijde van de aanbouw omvat een woon- en eetkamer. Door de verbondenheid van deze laatste ruimtes met het café is het onduidelijk of deze gedeeld werden door de bezoekers of het hier de private vertrekken van de eigenaars betrof. Deze plattegrond met centrale gang werd aangehouden op de eerste verdieping, waarbij acht kamers zich schikken rondom de centrale hal met een overloop ter hoogte van de hoofdbouw. Vanop deze overloop vertrekt een trap naar de tweede verdieping van de hoofdbouw, waar zich vermoedelijk nog kamers bevonden (dit plan ontbreekt in de bouwaanvraag).

De garage achterop het perceel, wordt niet weergegeven op de plannen van 1936. Aangezien dezelfde esthetiek als de hoofdbouw werd aangewend voor deze constructie, werd deze vermoedelijk gelijktijdig gebouwd. De garage, vermoedelijk met berging, telt twee bouwlagen onder een plat dak. Dezelfde deur- en vensteropeningen met afgeschuinde hoeken werden toegepast op het gelijkvloers, rechthoekige vensters kenmerken de verdieping.

Historische foto’s geven eenvoudig houten schrijnwerk weer, wit-zwart beschilderd op het gelijkvloers en de eerste verdieping. De dakkapellen werden voorzien van ramen met een fijne roedeverdeling. Deze verdeling bevindt zich ook vandaag nog in de ramen van de dakkapellen (vermoedelijk vernieuwd). De ramen op de gelijkvloerse en de eerste verdieping werden volgens eenzelfde vormgeving aangepast. Verschillende decoratieve houten hekken, sloten het terras af van het private erf. Het is onduidelijk of deze hekken, net zoals het zwarte smeedijzeren hekwerk ter hoogte van de afsluiting aan de straatzijde, behouden bleven.