erfgoedobject

Alma 3

bouwkundig element
ID
305695
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305695

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Alma 3
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Het brutalistische studentenrestaurant Alma 3 werd in 1966 gebouwd door de architecten Georges Pepermans en Paul Felix, als derde van de momenteel negen studentenrestaurants verspreid over het centrum van Leuven en Heverlee. Er is ruimte voor 750 zitplaatsen. Sinds 1969 is het gebouw volledig en onafgebroken in gebruik. De bouw valt te situeren in de realisatie van een nieuwe studentenwijk in het Arenbergpark. Deze nieuwe studentenwijk situeert zich binnen de contouren van het historische Arenbergpark. Voor de bouw van dit complex opteerden de architecten voor een brutalistische architectuurstijl, die zich goed weet in te passen in de groene parkomgeving.

Historiek

In het begin van de jaren 1960 heerste er een huisvestingsproblematiek voor studenten, verbonden aan de Katholieke Universiteit Leuven. Deze problematiek kaderde binnen de nood van de universiteit om zijn grondgebied te kunnen uitbreiden. Rector Mgr. Van Waeyenbergh gaf de aanzet tot de expansie van de universiteit, die zich zeer sterk in Heverlee voltrok. Deze uitbreiding voorzag in extra campusgebouwen en bijhorende voorzieningen op de campus Arenberg, ter hoogte van het huidige Arenbergpark en omgeving. Het betrof onder andere de bouw van de campus Exacte en Toegepaste Wetenschappen waarvan de bouw in 1962 van start ging. In datzelfde jaar werden verschillende identieke woonblokken van vijf bouwlagen voorzien, verspreid over het noordelijke deel van het Arenbergpark. Reeds in 1954 werd de Pius X-pedagogie gebouwd, eveneens in de nabijheid van het Arenbergpark. Door het toevoegen van een mensa, fungerend als gemeenschapsruimte en als studentenrestaurant voor de studenten wonende in de 660 nieuw gebouwde studentenkamers, werd het idee van een autonome studentenwijk voltrokken. Voor al deze projecten werden de architecten Paul Felix en Georges Pepermans aangeschreven. Beide architecten waren reeds verbonden aan de architectuurfaculteit van de universiteit en richtten het Interfacultair Instituut voor Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening op. Door hen de opdrachten tot de uitbouw van de studentenvoorzieningen in dit deel van het Arenbergpark toe te wijzen, werd aan beide architecten een platform gegeven om hun vooruitstrevende visie op naoorlogse en eigentijdse architectuur uit te werken.

Beschrijving

Alma 3 situeert zich in het noordelijke, sterk beboste deel van het Arenbergpark. De Alma ligt licht verhoogd in het park en richt zich met de zuidelijke voorgevel naar de voorliggende sportvelden. In het oosten en het westen bevinden zich geschakelde woonblokken voor de huisvesting van studenten.

Alma 3 is een  mensa en is als het ontmoetingscentrum van de studentenwijk bedacht. Ze bevat behalve het studentenrestaurant voor 750 personen op de bovenverdieping, uitkijkend op het voorliggende park en sportvelden van het sportdomein van de universiteit, ook een auditorium voor 250 personen en verschillende ruimten voor samenkomsten op het gedeeltelijk ondergrondse gelijkvloers.

Het gebouw is opgebouwd als een veelhoekige vorm, zowel voor de plattegrond als voor de uitwerking van de gevels, onder een plat dak. Het gebouw telt twee bouwlagen waarbij de eerste verdieping de gelijkvloerse verdieping als steun gebruikt en tegelijkertijd overkraagt. Op deze manier lijkt deze verdieping enigszins te zweven en wordt eveneens een overdekte buitenruimte gecreëerd. Doordat de gelijkvloerse verdieping zich terugtrekt, komt de nadruk te liggen op de glasrijke, veelhoekige verdieping. De wanden van deze verdieping bestaan langs de zuidelijk georiënteerde voorgevel en de oostelijk en westelijk georiënteerde zijkanten volledig uit glas. De achterzijde van het gebouw richt zich naar het noorden en is eerder gesloten, met wanden in gewapend beton. Geen enkele zijde is op dezelfde manier samengesteld. In alle gevels komt echter dezelfde combinatie van opbouw van de glazen wanden terug, namelijk  bovenaan een horizontale strook ramen ingepast in het betonnen kader, en fungerend als bovenlichten voor de  eronder aansluitende verticaal ingedeelde vensterpartijen. Deze glazen wanden liggen vervat in een draagstructuur van gewapend beton. Eenzelfde gevelopbouw kenmerkt de wanden van de dieper gelegen gelijkvloerse verdieping. Door het gebruik van glas en het zichtbaar houden van de betonnen structuur, krijgen de constructieve middelen grote aandacht. Deze architectuur vertaalt zich eveneens in het interieur, waar het gebruik van glas en beton als structurerende elementen wordt doorgetrokken. De structuren in gewapend beton brengen op krachtige wijze de rigoureuze compositie tot uitdrukking.

De hoofdingang bevindt zich in het zuidoosten, langs de zijde van het Arenbergpark en de voorbij stromende Voer. Deze ver uitkragende ingang, ondersteund door enkele betonnen zuilen, leidt tot een ruime inkomhal die op zich als ruimte benut kan worden. De volledige structuur wordt gedragen door betonnen zuilen, waardoor de indeling van de ruimtes naar wens kon ingevuld worden. Deze mogelijkheid werd aangewend om grote, open ruimtes te creëren. Twee trappenpartijen leiden tot de vertrekken die half ondergronds liggen en de grote eetzaal op de verdieping. Extra functies (kantoren en dergelijke) werden ingewerkt in de oostelijke, veelhoekige structuur van de gelijkvloerse verdieping. De keukens en aanhorigheden bevinden zich, verdeeld over beide bouwlagen, in het noordwesten van het gebouw. In het zuidwesten bevindt zich eveneens een toegang die leidt naar het auditorium, dat half ondergronds werd uitgewerkt. De eerlijkheid van materiaal en constructie werd ook toegepast voor het interieur, waar beton en glas de hoofdelementen zijn.

Ook de omgevingsaanleg maakte deel uit van het ontwerp. De betonnen structuur van het zwevende gebouw zorgt ervoor dat de verharde aanleg die reeds vanaf de overdekte gelijkvloers begint, zich  verder door trekt in de verharde delen van de omgevingsaanleg, de paden en trappen. Deze verhardingen bestaan hoofdzakelijk uit vierkante betontegels met een brede voeg en worden afgewisseld met groenaanplantingen, waardoor deze ruwe, kubistische structuur zich lijkt in te passen in de omgevende, organische parkaanleg.

  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, dossier 1966/82 (bouwvergunning 24.06.1966).
  • BEKAERT G. & DE MEYER R. 1981: Paul Felix: 1913 architectuur 1981, Tielt.
  • S.N. 1984-1985: Merkwaardige moderne universitaire gebouwen te Leuven en Heverlee vanaf 1960, De Leuvense Gidsenbond, 55-56, Leuven.
  • VAN LOO A. & STRAUVEN F. 2003: Repertorium van de architectuur in België, Antwerpen.

Auteurs: Elsen, Liedewij
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Arenbergpark

  • Is deel van
    Heverlee


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Alma 3 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305695 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.