erfgoedobject

Burgerwoning met historische kern

bouwkundig element
ID
305902
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305902

Juridische gevolgen

Beschrijving

Burgerwoning met historische kern die teruggaat tot de 15de of de 16de eeuw met gevelopstand uit 1851 en in 2007 gereconstrueerde puntgevel.

Historiek

In 2000 voerde de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie (MVSA) een kleinschalige opgraving uit in één van de panden in het Paardenstraatje. Deze opgraving mondde uit in een systematisch, multidisciplinair onderzoek van een groot aantal woningen in de straat. De opgravingen in het Paardenstraatje 3, het zogenaamde 'Hooghuys', leidden tot de conclusie dat dit pand teruggaat op een achterin gelegen bakstenen eenkamerwoning - vermoedelijk uit de 15de eeuw - met een grote haard op vierkant grondplan. Op het einde van de 16de eeuw werd de woning aan de noordwestelijke zijde uitgebreid; de toen geplaatste houten spiltrap bleef behouden, maar werd in de 19de eeuw verplaatst.

In de 17de eeuw werd deze woning verder uitgebreid met een voorhuis aan het Paardenstraatje. Dit bouwvolume is integraal bewaard en vertoont fragmenten van een vroeg-17de-eeuws interieur met onder meer houten plafondroosteringen met moer- en kinderbalken en schouwen.

In 1851 diende eigenaar Van Mosselvelde een aanvraag in voor de verbouwing van de traditionele puntgevel van de woning tot een lijstgevel naar een ontwerp van aannemer J.B. De Cocq. Vermoedelijk werd toen enkel de verbouwing van de onderste twee bouwlagen tot de huidige gevelopstand uitgevoerd en bleef de puntgevel bewaard. De geveltop geraakte in 1939 echter beschadigd bij een schouwbrand, waarna de top deels werd afgebroken en de zolder werd verbouwd. De woning werd vervolgens opgedeeld in verschillende wooneenheden. Vanaf de jaren 1960 deed het gebouw met de aanpalende panden dienst als opslagruimte voor de handelszaak Sanitair De Coninck aan de Veemarkt.

In 2007 werd een aanvraag ingediend voor de verbouwing van het pand tot Bouwarcheologisch Centrum en zetel van de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie (MVSA) naar ontwerp van het Mechelse Architectenbureau Karel Beeck bvba. Van bij de opzet werd het historische karakter van het pand gerespecteerd en opgewaardeerd. Oude foto’s en bouwsporen lieten toe om de originele dakhelling af te leiden, waardoor het mogelijk werd de vroegere puntgevel te herbouwen. Het nieuwe schrijnwerk op de verdiepingen van de voorgevel werd in hout uitgevoerd en geschilderd; de schuifvensters met rolluikkasten op het gelijkvloers werden hersteld.

De interieuraankleding werd uitgewerkt volgens de opzet van de MVSA om de bezoekers mee te geven wat bouwarcheologie juist omvat. De vrijgelegde bouwsporen die verwijzen naar de verschillende verbouwingscampagnes zoals deur- en raamopeningen, muurschilderingen, plankenvloeren enzovoort werden daarom zichtbaar gelaten. Op het gelijkvloers werd een tentoonstellingsruimte ondergebracht in een 17de-eeuwse omgeving. De originele houten plankenvloeren van de bovenverdieping, een schouw en verschillende venster- en deuropeningen uit oudere bouwfasen bepalen mee het historische karakter van deze ruimte. De 16de-eeuwse houten spiltrap die het gelijkvloers met de eerste verdieping verbindt was te onveilig om nog gebruikt te worden; hij werd als dusdanig bewaard en er werd een nieuwe metalen trap geplaatst om de circulatie te garanderen.

Beschrijving

Burgerwoning van drie traveeën en twee bouwlagen onder pannen zadeldak. De woning heeft een oude, 17de-eeuwse kern, af te lezen aan de muurankers ter hoogte van de twee onderste bouwlagen, de verankerde traditionele zijgevel met steigergaten in witte natuursteen en bewaarde interieurelementen.

De voorgevel met gevelopstand uit 1851 en in 2007 gereconstrueerde puntgevel is boven de grijs geschilderde plint afgewerkt met een witgeschilderde cementbepleistering met schijnvoegen. Aangepaste rechthoekige vensteropeningen op hardstenen lekdrempels met op de verdiepingen in 2007 vernieuwd vensterschrijnwerk naar historisch model. In 2007 gerestaureerde houten schuifvensters met rolluikkasten uit de eerste helft van de 20ste eeuw op het gelijkvloers; vernieuwde voordeur.

Interieur ingericht als bezoekerscentrum van de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie met op het gelijkvloers een tentoonstellingsruimte in een 17de-eeuwse omgeving. Overwelfde kelder, houten plafondroosteringen met moer- en kinderbalken, keramische tegelvloeren, schouwen, houten spiltrap tussen het gelijkvloers en de verdieping en zichtbaar gelaten bouwsporen die verwijzen naar de verschillende verbouwingscampagnes zoals vroegere deur- en raamopeningen en muurschilderingen.

  • Bouwdienst Mechelen, bouwaanvragen: 2007/0050.
  • Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie: Huizenonderzoek Paardenstraatje.
  • Stadsarchief Mechelen, primitief kadastraal plan, circa 1824, wijk B, blad 4.
  • Stadsarchief Mechelen, bouwaanvragen: 1851/0042, 1939/0103.

Auteurs: Van den Mooter, Maarten
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerwoning met historische kern [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305902 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.