De site Ameye is een vlasverwerkingsbedrijf dat tussen 1925 en 1938 werd gebouwd.

Geschiedenis

In 1896 richtte Pierre Ameye de vlasfabriek Ameye op. In de fabriek werd machinaal vlas gezwingeld. Daartoe werd een stoommachine van 20 pk geïnstalleerd. Er werd eveneens een magazijn gebouwd waarin 66.000 kg vlas zou kunnen worden opgeslagen. In 1913 werd de stoomzwingelarij uitgebreid door Hector en Emiel Ameye. In datzelfde jaar verkregen de broers van de bestendige deputatie de toelating om ook een kunstmatige roterij op te richten. In 1937 werd de stoomvlasfabriek overgenomen door Firmin, Urbain en Andreas Ameye. In 1938 werden de eerste rootputten (zichtbaar op een schilderij dat in het woonhuis van de familie Ameye hangt) afgebroken en vervangen door de huidige rootputten. Op een inkrassing aan de oostzijde van de rootputten is een vage inscriptie zichtbaar met vermelding van het jaar 1938 en de aannemer J. Vanhoutte uit Gullegem. Op de site wordt geen vlas meer verwerkt.

Beschrijving

Het bedrijf bestond uit gebouwen die ten noorden, zuiden en oosten van een pleintje staan. De roterij ten noorden van het plein omvat vier betonnen rootputten uit 1938, met een vijfde die later werd aangebouwd. De deuren die de putten moesten afsluiten zijn nog aanwezig bij vier van de vijf kamers. Achteraan de rootputten zijn nog wat onderdelen van de leidingen (van Vynckier) aanwezig waarmee het water werd opgepompt tot op het waterreservoir op het dak.

Tegenover de rootputten staat een vlasschuur die bestaat uit drie vierkante of rechthoekige ruimtes van meer dan 10 meter hoogte om het vlas te stapelen. Nadien werd ten westen van de schuur een grote beuk aangebouwd van naar schatting 15 op 40 meter met een hoogte van meer dan 10 meter, overwelfd met stalen spanten. Mogelijk diende de hal voor de opslag van wagens.

Ten oosten van het plein staan productiegebouwen met een karakteristieke fabrieksgevel. De installaties werden niet bewaard. Het geheel omvat ten eerste een gebouw van twee bouwlagen met plat dak waarin een zwingelturbine stond. De zalen zijn momenteel leeg. Het gebouw is opgetrokken in een betonnen skeletstructuur en een betonnen overkapping. De betonnen structuur werd opgevuld met baksteen en aan de westelijke gevel met ramen in stalen profielen. In de westelijke gevel werd de toegang tot het gelijkvloers en de verdieping ingebouwd. Ten tweede aanpalend een gebouw van één bouwlaag waar een rij zwingelmolens stond opgesteld. Het gebouw heeft een plat dak. Ten derde een gebouwtje waar vroeger een kafmolen stond. Boven de kafmolen bevindt zich een open waterreservoir. Ten vierde staat er een gebouw dat als smidse diende. Ten vijfde een ruimte waar voorheen de stoomketel stond voor warmwaterproductie voor de rootputten en de aandrijving van de stoommachine (wellicht voor de aandrijving van een pomp en de turbine).

Ten laatste een fabrieksschoorsteen in baksteen met een vierkante basis tot op ongeveer vier meter hoogte. Daar bevindt zich een mooi gemetselde uitkraging. Vanaf die hoogte werd de schoorsteen verder in ronde vorm opgetrokken. De bouw van de schoorsteen kan erop duiden dat dit onderdeel van de site dateert van voor 1920.

Er staan op de site nog enkele gebouwen die niet over erfgoedwaarde beschikken. Het gaat om een loods met werkplaats die als steenzagerij (voor wijnnissen en maatwerk in beton) wordt gebruikt. Langs de Oliemolenweg liggen enkele arbeidershuisjes die bij de site horen, maar grondig werden verbouwd.