Halfondergrondse betonnen militaire constructie, gelegen in een bos aan zuidelijke zijde van het kanaal Dessel-Schoten, ten oosten van de zwaaikom tussen sluis 2 en sluis 3, ter hoogte van de Ebeslaan. De bunker ligt aan de rand van de Brechtse Heide, die als cultuurhistorisch landschap is beschermd.

Historisch overzicht

Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Turnhoutkanalstellung'. Dit betreft een Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog met verdedigingswerken, die vanaf november 1916 was aangelegd langs het kanaal Dessel-Schoten-Turnhout. Aan de Oude Kom in Turnhout draaide de stelling weg van het kanaal in de richting van Corsendonk (Oud-Turnhout) en vormde ze een halve kringstelling ten oosten van Turnhout.

Ter hoogte van strategische punten zoals sluizen, bruggen, zwaaikommen, wegen en spoorwegen werden verdedigingswerken zoals bunkers, mitrailleuropstellingen, loopgraven en draadhindernissen opgetrokken. In het totaal zouden er oorspronkelijk 132 bunkers zijn opgetrokken langs de 'Turnhoutkanalstellung'. De meeste bunkers kunnen teruggebracht worden tot drie types.

Volgens een Duitse kaart zou het gaan om een 'Masch.Gew.Stand zugl. Unterschlupf für 18 Man'. Dit betreft een bunker met bijhorende mitrailleursopstelling die eveneens diende te fungeren als manschappenverblijf voor 18 man. Dit type bunker wordt in Belgische inventarissen aangeduid met type I.

Aan de twee zijden van deze zwaaikom waren er volgens Duitse bronnen een bunker van dit type opgetrokken, met open mitrailleursposten die met aarde en struikgewas waren gecamoufleerd en elk anders georiënteerd waren: in noordelijke/noordoostelijke richting respectievelijk westelijke richting (bij deze bunker).

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen constructie met rechthoekig grondplan van grosso modo 6 x 5,4 meter uit gewapend beton, dat gegoten werd tegen een houten bekisting. Opvallend zijn de grove kiezels in het betonnen dak. De randen van het dak zijn voor zover zichtbaar schuin afgewerkt, behalve aan de achterzijde.

Parallel met de (zuidoostelijke) achtermuur verbindt een gang de twee toegangen tot de bunker, die dichtgemetseld waren, maar waarvan één toegang grotendeels is opengemaakt. Het plafond is verstevigd met ijzeren profielen waartussen houten planken zaten (deels bewaard). In deze gang monden twee rechthoekige ruimtes uit, die ook onderling via een doorgang met elkaar verbonden zijn. Ter hoogte van de doorgang tussen de twee ruimtes zit een kachelnis met opening voor rookafvoer, die wellicht met een tweede opening in de achterwand van de bunker verbonden was. Er zijn in de bunker nog lampnisjes en zinkputjes aanwezig.