is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunker
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Brechtse Heide
Deze bescherming is geldig sinds
Bijna volledig bovengrondse betonnen militaire constructie, gelegen in een weide aan zuidelijke zijde van het kanaal Dessel-Schoten, ten zuiden van het jaagpad. De bunker ligt op 1200 meter ten noordoosten van bunker type I , op 370 meter ten zuidwesten van bunker type I, op 1700 meter van brug 11.
Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Turnhoutkanalstellung'. Dit betreft een Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog met verdedigingswerken, die vanaf november 1916 was aangelegd langs het kanaal Dessel-Schoten-Turnhout. Aan de Oude Kom in Turnhout draaide de stelling weg van het kanaal in de richting van Corsendonk (Oud-Turnhout) en vormde ze een halve kringstelling ten oosten van Turnhout.
Ter hoogte van strategische punten zoals sluizen, bruggen, zwaaikommen, wegen en spoorwegen werden verdedigingswerken zoals bunkers, mitrailleuropstellingen, loopgraven en draadhindernissen opgetrokken. In het totaal zouden er oorspronkelijk 132 bunkers zijn opgetrokken langs de 'Turnhoutkanalstellung'. De meeste bunkers kunnen teruggebracht worden tot drie types.
Volgens een Duitse kaart zou het gaan om een 'Unterschlupf für 3 Man. zugl. Inf. Beobachter'. Dit betreft een kleine schuilplaats voor drie personen, die eveneens diende te fungeren als observatiepost. Een ronde opening doorheen het dak diende wellicht voor het gebruik van een periscoop. Dit type bunker wordt in Belgische inventarissen aangeduid met type III.
Volgens deze Duitse kaart van de 'Turnhoutkanalstellung' waren er tussen brug 11 en sluis nr. 2 twee bunkers van het type I opgetrokken, telkens met een bijhorende mitrailleursopstelling met dubbele schietrichting (westelijke respectievelijk noordoostelijke richting). Tussen de twee bunkers met mitrailleursopstelling waren er vervolgens nog drie kleine observatieposten (type III) voorzien, waarvan deze bunker bewaard is.
Kleine betonnen militaire constructie met een rechthoekig grondplan van min of meer 360 x 240 cm, opgetrokken uit gewapend beton, met een plafond versterkt met stalen profielen, met ertussen houten beplanking (deels bewaard). Het dak van dit type bunker is vooraan gebogen, terwijl de hoeken van de voormuur schuin zijn afgewerkt. Toegang centraal in de achterzijde. In de voormuur steekt een gleuf die tot een kleine opening aan de buitenzijde versmalt. Het plafond ter hoogte van deze gleuf is hoger uitgewerkt. Bij dit type bunker zit er in de vloer normaal gezien een rond zinkputje, terwijl er één ronde opening doorheen het dak steekt.
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)