Betonnen militaire constructie, gelegen aan de noordelijke zijde van het kanaal Dessel-Schoten, ten noorden van brug 4. De bunker ligt meer bepaald in een bosje ten noorden van Steenbakkersdam 11-12, ten westen van Oosteneinde.

Historisch overzicht

Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Turnhoutkanalstellung'. Dit betreft een Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog met verdedigingswerken, die vanaf november 1916 was aangelegd langs het kanaal Dessel-Schoten-Turnhout. Aan de Oude Kom in Turnhout draaide de stelling weg van het kanaal in de richting van Corsendonk (Oud-Turnhout) en vormde ze een halve kringstelling ten oosten van Turnhout.

Ter hoogte van strategische punten zoals sluizen, bruggen, zwaaikommen, wegen en spoorwegen werden verdedigingswerken zoals bunkers, mitrailleuropstellingen, loopgraven en draadhindernissen opgetrokken. In het totaal zouden er oorspronkelijk 132 bunkers zijn opgetrokken langs de 'Turnhoutkanalstellung'. De meeste bunkers kunnen teruggebracht worden tot drie types.

Volgens een Duitse kaart zou het gaan om een 'Unterschlupf für 3 Man. zugl. Inf. Beobachter'. Dit betreft een kleine schuilplaats voor drie personen, die eveneens diende te fungeren als observatiepost. Een ronde opening doorheen het dak diende wellicht voor het gebruik van een periscoop. Dit type bunker wordt in Belgische inventarissen aangeduid met type III.

Volgens de Duitse kaart van de 'Turnhoutkanalstellung' was er aan weerszijden ten noorden van brug 4 een bunker met bijhorende mitrailleursopstelling (type I) opgetrokken, elk met een andere schietrichting (westelijk respectievelijk noordoostelijk). Ten noorden hiervan waren vooruitgeschoven observatieposten (type III) opgetrokken. Op luchtfoto’s van 14 en 31 januari 1918 is te zien hoe er loopgraven waren aangelegd ten noorden van de brug, die bijkomend werden beschermd met een dubbele rij draadversperringen.

Beschrijving

Kleine betonnen bunker van het type III. Dit type heeft een rechthoekig grondplan van min of meer 360 x 240 cm. Het plafond is versterkt met stalen profielen, waartussen er houten beplanking gestoken werd. Het dak is vooraan, aan noordwestelijke zijde gebogen, terwijl de hoeken van de voormuur schuin zijn afgewerkt. De toegang zit centraal in de (zuidoostelijke) achterzijde. Bij dit type steekt er in de voormuur aan de binnenzijde een gleuf die versmalt tot een kleine opening aan de buitenzijde. Het plafond ter hoogte van deze gleuf is hoger uitgewerkt. Bij dit type bunker zit er in de vloer normaal gezien een rond zinkputje, terwijl er één ronde opening met buis doorheen het dak steekt.