is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunker
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunkerlinie Nordabschnitt
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld landschapsatlasrelict Militair erfgoed op de overgang van Scheldepolders naar Kempen
Deze vaststelling is geldig sinds
Betonnen militaire constructie, gelegen langs de Oude Galgenstraat ten zuidwesten van Fort Ertbrand, net tegenover de parking bij het Mastenbos. Deze bunker ligt op ongeveer 50 meter achter de meest vooruitgeschoven bunkerlijn.
Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Nordabschnitt'. Deze Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog behoorde tot de 'Stellung Antwerpen'. De 'Nordabschnitt' werd meer bepaald in 1917 aangelegd ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde stroomafwaarts en het kanaal van Schoten naar Turnhout. De stelling volgde min of meer het tracé van de buitenste fortengordel, gaande van Fort Stabroek, Schans Smoutakker, Fort Ertbrand, via het Mastenbos en Wolvenbos richting Fort Brasschaat, Schans Drijhoek en Fort Schoten, waar de stelling aansloot op de 'Turnhoutkanalstellung'.
De 'Nordabschnitt' bestond uit draadversperringen en een netwerk van loopgraven, waarin de meeste bunkers werden opgetrokken. Achter de voorste verdedigingslijnen werden nog bijkomende artilleriestellingen, mitrailleursteunpunten en commandoposten aangelegd. Net zoals de aanwezige forten en schansen werden enkele Belgische bunkers uit 1914 als verdedigingswerk in de 'Nordabschnitt' ingepast. De meeste bunkers werden opgetrokken volgens standaardontwerpen. Omwille van camouflage werden betonspatten aangebracht op die delen van de bunker, die niet met aarde of gras werden bedekt.
Deze bunker is een type, dat omschreven wordt als een 'U Tr', wat staat voor 'Untertreteraum', een groot manschappenverblijf. In Belgische inventarissen wordt dit type aangeduid met type VII. Dit type heeft een rechthoekig grondplan, met twee toegangen aan de achterzijde, die elk via een L-vormige gang uitmonden in de grote binnenruimte.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.
Militaire constructie uit gewapend beton met rechthoekig grondplan van grosso modo 9,15 x 5 meter. Op het dak is grasbegroeiing aanwezig. De randen van het dak en de hoeken zijn schuin of afgerond afgewerkt, behalve aan de zuidoostelijke achterzijde. Op de zuidoostelijke achtergevel zijn betonspatten aangebracht. Eén toegang is dichtgemetseld, in de andere steekt een (recente) deur met tralies. IJzeren elementen ter hoogte van deze toegangen dienden voor het bevestigen van deuren. In de achtermuur tussen de deuropeningen zitten ronde openingen met buizen en een verticale gleuf. Her en der in de buitenmuren zitten kleine uitsparingen. Het plafond in de bunker bestaat uit gegolfde plaatijzers, die tussen ijzeren profielen zijn geplaatst. Via L-vormige toegangen en een tweede deuropening, waar eveneens ijzeren deurelementen aanwezig zijn, wordt de grote binnenruimte bereikt. Een vierkante pijler ondersteunt het plafond.
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)