is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunker
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunkerlinie Nordabschnitt
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld gebied in de landschapsatlas Militair erfgoed op de overgang van Scheldepolders naar Kempen
Deze vaststelling is geldig sinds
Betonnen militaire constructie, gelegen in het Mastenbos, op 45 meter ten zuidoosten van de Kalmthoutsesteenweg. De bunker ligt op ongeveer 60 meter achter de meest vooruitgeschoven loopgraaf met bunkers.
Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Nordabschnitt'. Deze Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog behoorde tot de 'Stellung Antwerpen'. De 'Nordabschnitt' werd meer bepaald in 1917 aangelegd ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde stroomafwaarts en het kanaal van Schoten naar Turnhout. De stelling volgde min of meer het tracé van de buitenste fortengordel, gaande van Fort Stabroek, Schans Smoutakker, Fort Ertbrand, via het Mastenbos en Wolvenbos richting Fort Brasschaat, Schans Drijhoek en Fort Schoten, waar de stelling aansloot op de 'Turnhoutkanalstellung'.
De 'Nordabschnitt' bestond uit draadversperringen en een netwerk van loopgraven, waarin de meeste bunkers werden opgetrokken. Achter de voorste verdedigingslijnen werden nog bijkomende artilleriestellingen, mitrailleursteunpunten en commandoposten aangelegd. Net zoals de aanwezige forten en schansen werden enkele Belgische bunkers uit 1914 als verdedigingswerk in de 'Nordabschnitt' ingepast. De meeste bunkers werden opgetrokken volgens standaardontwerpen. Omwille van camouflage werden betonspatten aangebracht op die delen van de bunker, die niet met aarde of gras werden bedekt.
Deze bunker is een type, dat omschreven wordt als een 'U Tr', wat volgens een legende bij een kaart van de 'Nordabschnitt' staat voor 'Untertreteraum', een groot manschappenverblijf. In Belgische inventarissen wordt dit type aangeduid met type VII. Dit type heeft een rechthoekig grondplan, met twee toegangen aan de achterzijde, die elk via een L-vormige gang uitmonden in de grote binnenruimte.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.
Militaire constructie uit gewapend beton met rechthoekig grondplan van ongeveer 9,15 x 5 meter. De bunker is aan de noordoostelijke voorzijde deels aangeaard. De randen van het dak zijn voor zover zichtbaar afgerond, behalve aan de (zuidwestelijke) achterzijde. Op de achtergevel zijn betonspatten aangebracht. Eén toegang is dichtgemetseld, in de andere steekt een (recente) metalen deur met gleuf voor vleermuizen. IJzeren elementen ter hoogte van deze toegangen dienden voor het bevestigen van deuren. Openingen in de achtermuur tussen de deuropeningen zijn dichtgemaakt. Tegen het plafond van de bunker zijn gegolfde plaatijzers aangebracht tussen stalen profielen. Binnenin staan er verticale profielen, die wellicht dienden voor de montage van britsen.
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)