is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunker
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunkerlinie Nordabschnitt
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteeldomein Wolvenbos
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld landschapsatlasrelict Militair erfgoed op de overgang van Scheldepolders naar Kempen
Deze vaststelling is geldig sinds
Betonnen militaire constructie, gelegen in het Wolvenbos, op ongeveer 290 meter ten noordwesten van Heidestraat-Zuid, op ongeveer 450 meter ten noordoosten van het kasteel Wolvenbos. De bunker ligt in een bewaarde loopgraaf die als een lus aftakt ten zuiden van de meest vooruitgeschoven bewaarde Duitse loopgraaf met bunkers.
Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Nordabschnitt'. Deze Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog behoorde tot de 'Stellung Antwerpen'. De 'Nordabschnitt' werd meer bepaald in 1917 aangelegd ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde stroomafwaarts en het kanaal van Schoten naar Turnhout. De stelling volgde min of meer het tracé van de buitenste fortengordel, gaande van Fort Stabroek, Schans Smoutakker, Fort Ertbrand, via het Mastenbos en Wolvenbos richting Fort Brasschaat, Schans Drijhoek en Fort Schoten, waar de stelling aansloot op de 'Turnhoutkanalstellung'.
De 'Nordabschnitt' bestond uit draadversperringen en een netwerk van loopgraven, waarin de meeste bunkers werden opgetrokken. Achter de voorste verdedigingslijnen werden nog bijkomende artilleriestellingen, mitrailleursteunpunten en commandoposten aangelegd. Net zoals de aanwezige forten en schansen werden enkele Belgische bunkers uit 1914 als verdedigingswerk in de 'Nordabschnitt' ingepast. De meeste bunkers werden opgetrokken volgens standaardontwerpen. Omwille van camouflage werden betonspatten aangebracht op die delen van de bunker, die niet met aarde of gras werden bedekt.
Het betreft hier vermoedelijk een type bunker, dat met 'Zf' werd aangeduid. Volgens een legende, horende bij een kaart van de 'Nordabschnitt', moet dit geïnterpreteerd worden als 'Zugführerunterstand', een commandopost voor een bevelhebber van een peloton. In Belgische inventarissen wordt dit type aangeduid met type XVII. Het betreft een type bunker met een asymmetrische plattegrond, één L-vormige toegang en een binnenruimte van 2,5 op 2 meter.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.
Militaire constructie uit gewapend beton. De bunker is grotendeels onder aarde gebracht. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. Tegen de zuidoostelijke achterzijde is reliëf aan het beton aangebracht. Boven de dichtgemetselde toegang is een vlak voorzien voor een opschrift. In deze achtermuur is ook nog een rechthoekige gleuf en een ronde opening zichtbaar. In het dak zit een ronde opening met buis.
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)