Betonnen militaire constructie, gelegen in een weide ten noorden van Ertbrandstraat 46, tussen Schans Smoutakker en Fort Ertbrand in.

Historisch overzicht

Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Nordabschnitt'. Deze Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog behoorde tot de 'Stellung Antwerpen'. De 'Nordabschnitt' werd meer bepaald in 1917 aangelegd ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde stroomafwaarts en het kanaal van Schoten naar Turnhout. De stelling volgde min of meer het tracé van de buitenste fortengordel, gaande van Fort Stabroek, Schans Smoutakker, Fort Ertbrand, via het Mastenbos en Wolvenbos richting Fort Brasschaat, Schans Drijhoek en Fort Schoten, waar de stelling aansloot op de 'Turnhoutkanalstellung'.

De 'Nordabschnitt' bestond uit draadversperringen en een netwerk van loopgraven, waarin de meeste bunkers werden opgetrokken. Achter de voorste verdedigingslijnen werden nog bijkomende artilleriestellingen, mitrailleursteunpunten en commandoposten aangelegd. Net zoals de aanwezige forten en schansen werden enkele Belgische bunkers uit 1914 als verdedigingswerk in de 'Nordabschnitt' ingepast. De meeste bunkers werden opgetrokken volgens standaardontwerpen. Omwille van camouflage werden vaak betonspatten of reliëf aangebracht op die betonnen delen van de bunker, die niet met aarde of gras werden bedekt.

Deze bunker maakte deel uit van de loopgraven met bunkers tussen Fort Ertbrand en Schans Smoutakker. Ter hoogte van de (huidige) Ertbrandstraat ontdubbelde de voorste loopgraaf. Deze bunker lag net achter de meest vooruitgeschoven loopgraaf. De bunker behoort tot het type 'U', wat volgens een legende bij een kaart van de 'Nordabschnitt' zou staan voor 'Unterschlupf für 18 Mann', een onderkomen voor 18 man. In Belgische inventarissen wordt dit type aangeduid met type VI. Het betreft een type bunker met een T-vormige plattegrond, met twee toegangen aan de achterzijde en één binnenruimte.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.

Beschrijving

Halfondergrondse militaire constructie uit gewapend beton met een veelhoekig grondplan. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. De hoeken en randen van het dak zijn gebogen afgewerkt, behalve aan de zuidoostelijke achterzijde. Tegen de achtergevel zijn betonspatten aangebracht. De twee toegangen aan de achterzijde zijn dichtgemetseld, en naderhand een klein beetje terug opengemaakt. Ter hoogte van deze toegangen zijn ijzeren elementen bewaard voor de bevestiging van een deur. Tussen de twee toegangen in zijn ronde openingen (met buizen) en een verticale gleuf zichtbaar.