Betonnen militaire constructie, gelegen in het Elzenbos, op 180 meter ten zuidoosten van de Molensteeg, op 200 meter ten westen van de Oude Ertbrandstraat. De bunker maakt deel uit van de bunkerlijn tussen Fort Ertbrand en Schans Smoutakker.

Historisch overzicht

Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Nordabschnitt'. Deze Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog behoorde tot de 'Stellung Antwerpen'. De 'Nordabschnitt' werd meer bepaald in 1917 aangelegd ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde stroomafwaarts en het kanaal van Schoten naar Turnhout. De stelling volgde min of meer het tracé van de buitenste fortengordel, gaande van Fort Stabroek, Schans Smoutakker, Fort Ertbrand, via het Mastenbos en Wolvenbos richting Fort Brasschaat, Schans Drijhoek en Fort Schoten, waar de stelling aansloot op de 'Turnhoutkanalstellung'.

De 'Nordabschnitt' bestond uit draadversperringen en een netwerk van loopgraven, waarin de meeste bunkers werden opgetrokken. Achter de voorste verdedigingslijnen werden nog bijkomende artilleriestellingen, mitrailleursteunpunten en commandoposten aangelegd. Net zoals de aanwezige forten en schansen werden enkele Belgische bunkers uit 1914 als verdedigingswerk in de 'Nordabschnitt' ingepast. De meeste bunkers werden opgetrokken volgens standaardontwerpen. Omwille van camouflage werden vaak betonspatten of reliëf aangebracht op die betonnen delen van de bunker, die niet met aarde of gras werden bedekt.

Deze bunker maakte deel uit van het meest vooruitgeschoven loopgravenstelsel met bunkers tussen Fort Ertbrand en Schans Smoutakker. Deze bunker behoort tot het type 'MG', wat staat voor 'Maschinengewehr Stand', een mitrailleurspost. In Belgische inventarissen wordt dit type aangeduid met type IV. Dergelijke bunker was bedoeld voor een zware mitrailleur om flankerend te vuren. De mitrailleursposten waren zo gepositioneerd dat de vuren elkaar konden kruisen. Kenmerkend bij dit type bunker zijn de twee openingen in de voormuur (bij deze bunker is dit de noordoostelijke kant) van de bunker, waarbij de ene opening diende als schietopening en de andere voor het hanteren van een zoeklicht. Parallel met de achtermuur van de bunker loopt een brede gang van 1,25 meter. De twee toegangen tot deze gang mondden uit in de loopgraaf. Centraal in de gang zit de toegang tot de bunkerruimte, die afgesloten kon worden met een deur.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen militaire constructie met een rechthoekig grondplan. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. De randen van het dak en de hoeken zijn afgerond afgewerkt, behalve aan de zuidwestelijke achterzijde. Boven de muuropeningen aan de (noordoostelijke) voorzijde en de toegangen aan de zijkanten en tegen de achtergevel zijn betonspatten aangebracht (camouflage). Aan de voorzijde zijn twee rechthoekige muuropeningen zichtbaar. De toegangen tot de bunkers zijn recent dichtgemaakt, waarvan één met een ijzeren deur met gleuf voor vleermuizen. Bij de andere toegang zijn er langs de binnenzijde nog bakstenen (wellicht uit de Tweede Wereldoorlog) te zien. Tegen het plafond steken gegolfde plaatijzers tussen stalen profielen.