Georiënteerde pseudo-basiliek, eertijds met omringend kerkhof; het kerkhof werd ommuurd in 1750; muur gesloopt in 1916. Rechts van de ingang neoclassicistisch monument voor de gesneuvelden.

HISTORIEK

Over de eerste kerk van Itegem zijn slechts schaarse gegevens voorhanden; ze klom vermoedelijk op tot midden 11de eeuw en werd in de 16de eeuw verwoest tijdens de godsdiensttroebelen; geleidelijk hersteld begin 17de eeuw; een nieuwe kerktoren, geïntegreerd in de huidige kerk, werd gebouwd in 1653-1661 onder leiding van de Lierse bouwmeester Jan Veris. In 1785 werd besloten de kerk te vergroten omwille van het toegenomen aantal parochianen; de nieuwe kerk werd opgericht naar ontwerp van bouwmeester Carbeys in 1789-1791, evenwel met behoud van de bestaande toren; de toreningang werd vermoedelijk in dezelfde periode aangepast aan de heersende stijlrichting. Kerk ingewijd in 1793. Circa 1885 werden de zijbeuken verlengd in oostelijke richting, naar ontwerp van de Lierse stadsarchitect F.H. Cox van 1883, zie bouwnaad. Hierdoor werden de rechte traveeën van het koor ingebouwd. Eveneens naar ontwerp van F.H. Cox werden in dezelfde periode annexen gebouwd: een sacristie ten zuiden van het koor, een bergruimte ten noorden.

BESCHRIJVING

Classicistische driebeukige pseudo-basiliek met oudere ingebouwde westtoren, aansluitend schip van vijf traveeën en driezijdig koor tussen annexen. Sobere baksteenbouw onder leien zadeldak op arduinen consoles, met aanwending van zandsteen voor toren, hoekblokken, plint en hoeksteunberen der westgevels.

Westtoren onder ingesnoerde naaldspits met opengewerkte klokkenkamer en typisch barokke bekroning. Classicistische ingangspartij met deur in uitgewerkte arduinen omlijsting met rozetten, pijnappels en bloemmotieven; bewaarde steenkapperstekens verwijzend naar G. Wincqz; bovenlicht met voorstelling van de Heilige Cecilia in glas in lood (gift van Karel Govaerts, 1947, zie Karel Govaertsstraat). Hogerop rechthoekig venster in frontonomlijsting en rondbogige galmgaten.

Flankerende westgevels der zijbeuken met aflijnende zandstenen hoekkettingen, rechthoekige deur en oculus, beide in vlakke omlijsting; westgevel van de noordelijke zijbeuk met jaartal 1789 van gesinterde baksteen.

Sober gehouden schip en koor met rondboogvensters in vlakke omlijsting. Sacristie met ingemetste neogotische grafsteen.

Interieur

Bepleisterd en beschilderd interieur met Lodewijk-XVI-uitzicht; rondboogarcade op Dorische zuilen en bepleisterde tongewelven met gordelbogen, geschraagd door een gekornist hoofdgestel in de middenbeuk. Koorpartij met meer uitgewerkte stucversiering.

Mobilair

Schilderijen: Onze-Lieve-Vrouw met Kind schenkt de rozenkrans aan de Heilige Dominicus, Vlaamse School, 17de eeuw; Sint-Guibertus aalmoezen verzamelend, toegeschreven aan de School Van Dijck, 17de eeuw.

Beeldhouwwerk: gepolychromeerde houten beelden uit de eerste helft van de 18de eeuw, Onze-Lieve-Vrouw van Smarten, Heilige Jozef met Kind, Heilige Wigbert van Gembloers, Heilige Lucia van Syracuse, Heilige Barbara.

Meubilair: witgeschilderd hoofdaltaar in rococostijl, hout, vierde kwart van de 18de eeuw; classicistische lambrisering met medaillons afkomstig van de verdwenen 18de-eeuwse preekstoel; communiebank, hout, circa 1700; biechtstoel in noordelijke zijbeuk, getekend en gedateerd "J. Vaseur fecit 1780", eik; biechtstoel in zuidelijke zijbeuk met afbeelding Boete en Berouw, 1741, eik; twee neoclassicistische biechtstoelen; doopvont, arduin en koper, circa 1700; moderne glasramen in koor en zijbeuken, eerstgenoemde uit de jaren 1960, laatstgenoemde gesigneerd "Ontwerp J. Beeck 1971, Uitvoering J. Weygantt 1978".

Links van de kerk bewaarde classicistische pijlers met deels geblokte schacht, rocaille motieven en bekronende siervazen, eertijds de in het verlengde van het kerkportaal gelegen toegang tot het omringende kerkhof, waarvan de muur werd gesloopt in 1916. Ervoor bevindt zich een Heilig Hartbeeld van 1926.