Betonnen militaire constructie, gelegen in het domein 'Den Uitlegger', ten oosten van Oude Gracht. De bunker ligt nabij de kruising van een bospad met een landbouwweg. De bunker maakte deel uit van de meest vooruitgeschoven verdedigingslijn van de 'Nordabschnitt' tussen Fort Ertbrand en Fort Brasschaat. De loopgraaf met wal, waarin de bunker werd opgetrokken, is er nog bewaard.

Historisch overzicht

Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Nordabschnitt'. Deze Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog behoorde tot de 'Stellung Antwerpen'. De 'Nordabschnitt' werd meer bepaald in 1917 aangelegd ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde stroomafwaarts en het kanaal van Schoten naar Turnhout. De stelling volgde min of meer het tracé van de buitenste fortengordel, gaande van Fort Stabroek, Schans Smoutakker, Fort Ertbrand, via het Mastenbos en Wolvenbos richting Fort Brasschaat, Schans Drijhoek en Fort Schoten, waar de stelling aansloot op de 'Turnhoutkanalstellung'.

De 'Nordabschnitt' bestond uit draadversperringen en een netwerk van loopgraven, waarin de meeste bunkers werden opgetrokken. Achter de voorste verdedigingslijnen werden nog bijkomende artilleriestellingen, mitrailleursteunpunten en commandoposten aangelegd. Net zoals de aanwezige forten en schansen werden enkele Belgische bunkers uit 1914 als verdedigingswerk in de 'Nordabschnitt' ingepast. De meeste bunkers werden opgetrokken volgens standaardontwerpen. Omwille van camouflage werden betonspatten aangebracht op die delen van de bunker, die niet met aarde of gras werden bedekt.

Deze bunker behoort tot het type 'MG', wat staat voor 'Maschinengewehr Stand', een mitrailleurspost. In Belgische inventarissen wordt dit type aangeduid met type IV. Dergelijke bunker was bedoeld voor een zware mitrailleur om flankerend te vuren. De mitrailleursposten waren zo gepositioneerd dat de vuren elkaar konden kruisen. Kenmerkend bij dit type bunker zijn de twee openingen in de voormuur van de bunker, waarbij de ene opening diende als schietopening en de andere voor het hanteren van een zoeklicht. Parallel met de achtermuur van de bunker loopt een brede gang van 1,25 meter. De twee toegangen tot deze gang mondden uit in de loopgraaf. Centraal in de gang zit de toegang tot de bunkerruimte, die afgesloten kon worden met een deur.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.

Beschrijving

Militaire constructie uit gewapend beton met een rechthoekig grondplan. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. De randen van het dak en de hoeken zijn voor zover zichtbaar gebogen, behalve aan de (zuidwestelijke) achterzijde. Ter hoogte van de muuropeningen aan de noordoostelijke voorgevel en bij de toegangen zijn betonspatten aangebracht ter camouflage. Boven de zuidoostelijke toegang een vlak voorzien voor een opschrift. In de gang ter hoogte van deze toegang is zwarte verf aangebracht, eveneens ter camouflage. Alle muuropeningen van deze bunker zijn dichtgemetseld, maar de zuidwestelijke toegang is naderhand deels opengebroken. Het plafond bestaat uit gegolfde plaatijzer tussen stalen liggers. De binnenmuren zijn voor zover zichtbaar gewit, op de zwarte verf bij de zuidoostelijke toegang na, die is aangebracht ter camouflage. De ijzeren elementen ter bevestiging van een deur ter hoogte van de centrale toegang tot de binnenruimte zijn bewaard.