Betonnen militaire constructie, gelegen op een voormalig kasteeldomein, nu op adres Sionkloosterlaan 25. De bunker ligt ten oosten van de vijver. De bunker ligt op ongeveer 250 meter ten westen van Fort Brasschaat en maakt deel uit van de meest vooruitgeschoven verdedigingslijn van de 'Nordabschnitt'.
Historisch overzicht
Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Nordabschnitt'. Deze Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog behoorde tot de 'Stellung Antwerpen'. De 'Nordabschnitt' werd meer bepaald in 1917 aangelegd ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde stroomafwaarts en het kanaal van Schoten naar Turnhout. De stelling volgde min of meer het tracé van de buitenste fortengordel, gaande van Fort Stabroek, Schans Smoutakker, Fort Ertbrand, via het Mastenbos en Wolvenbos richting Fort Brasschaat, Schans Drijhoek en Fort Schoten, waar de stelling aansloot op de 'Turnhoutkanalstellung'.
De 'Nordabschnitt' bestond uit draadversperringen en een netwerk van loopgraven, waarin de meeste bunkers werden opgetrokken. Achter de voorste verdedigingslijnen werden nog bijkomende artilleriestellingen, mitrailleursteunpunten en commandoposten aangelegd. Net zoals de aanwezige forten en schansen werden enkele Belgische bunkers uit 1914 als verdedigingswerk in de 'Nordabschnitt' ingepast. De meeste bunkers werden opgetrokken volgens standaardontwerpen. Omwille van camouflage werden betonspatten aangebracht op die delen van de bunker, die niet met aarde of gras werden bedekt.
Deze bunker behoort tot het type 'IB', wat staat voor 'Infanterie Beobachter', een observatiepost ten behoeve van de infanterie. In Belgische inventarissen wordt dit type aangeduid met type IX. De infanteriewaarnemer was verantwoordelijk voor het telefonisch leiden en coördineren van de infanterievuren, zoals zware mitrailleurs of granaatwerpers. Het betreft een type observatiepost met een observatiegleuf in het vooruitspringend deel aan de noordoostelijke voorzijde van de bunker.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.
Beschrijving
Halfondergrondse militaire constructie uit gewapend beton van min of meer 4,9 x 3,15 meter, met een vooruitspringend deel aan (noordoostelijke) voorzijde. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. Omwille van camouflage is op het dak grasbegroeiing aangebracht, terwijl er aan de voorzijde reliëf op het beton is aangebracht. De randen van het dak en hoeken zijn voor zover zichtbaar schuin afgewerkt, behalve aan de zuidwestelijke achterzijde. In de uitsprong aan voorzijde zit een gleuf, die naar binnen toe versmalt. In de gleuf zitten stalen elementen: wellicht zijn dit luiken om de observatiegleuf af te sluiten. Het plafond bestaat uit gegolfd plaatijzer tussen stalen profielen.
- Koninklijk Legermuseum Brussel, Fonds 185, doos 573: Nordabschnitt. Übersichtsplan, 1:25.000; Stellungsplan. Antwerpen-Nordfront-Turnhoutkanal, 1:40.000; Turnhoutkanal, 1:20.000; doos 952: Nord I, 1. Regimentabschnitt, Bataillonsabschnitt I & II, 1:2500.
- DOSSCHE R., GHEYLE W., BOURGEOIS J., VAN EETVELDE V. & STICHELBAUT B. 2012: Zimmermann anno 2010. Inventarisatie en (omgevings)analyse van bovengronds bewaarde WO I-relicten van de Antwerpen-Turnhoutstellung, Universiteit Gent in opdracht van de Provincie Antwerpen, Dienst Erfgoed.
- GHEYLE W. & BOURGEOIS I. 2013: Vergeten linies. Antwerpse bunkers en loopgraven door de lens van Leutnant Zimmermann (1918), deel 1 en deel 2, Streekgericht 3, Antwerpen.
- GILS R. s.d.: Typeplans Duitse bunkers uit 1917 te Antwerpen, Vesting, Antwerpen.
- GILS R. 2001: Vesting Antwerpen. Deel IV. Bunkers en bunkerstellingen (1914-1945), België onder de wapens 19, Erpe.