Halfondergrondse betonnen militaire constructie op een domein ten westen van de Sionkloosterlaan, ten noorden van Mishagen 65. De bunker ligt op minimum 800 meter achter de meest vooruitgeschoven verdedigingslijn van de 'Nordabschnitt'.
Historisch overzicht
Duitse bunker, opgetrokken als onderdeel van de 'Nordabschnitt'. Deze Duitse stelling uit de Eerste Wereldoorlog behoorde tot de 'Stellung Antwerpen'. De 'Nordabschnitt' werd meer bepaald in 1917 aangelegd ten noordoosten van Antwerpen, tussen de Schelde stroomafwaarts en het kanaal van Schoten naar Turnhout. De stelling volgde min of meer het tracé van de buitenste fortengordel, gaande van Fort Stabroek, Schans Smoutakker, Fort Ertbrand, via het Mastenbos en Wolvenbos richting Fort Brasschaat, Schans Drijhoek en Fort Schoten, waar de stelling aansloot op de 'Turnhoutkanalstellung'.
De 'Nordabschnitt' bestond uit draadversperringen en een netwerk van loopgraven, waarin de meeste bunkers werden opgetrokken. Achter de voorste verdedigingslijnen werden nog bijkomende artilleriestellingen, mitrailleursteunpunten en commandoposten aangelegd. Net zoals de aanwezige forten en schansen werden enkele Belgische bunkers uit 1914 als verdedigingswerk in de 'Nordabschnitt' ingepast. De meeste bunkers werden opgetrokken volgens standaardontwerpen. Omwille van camouflage werden betonspatten aangebracht op die delen van de bunker, die niet met aarde of gras werden bedekt.
Dit betreft een bunker van het type II. Dit type wordt op Duitse kaarten omschreven als een 'Masch. Gew. Unterstand', een onderkomen voor een mitrailleursploeg. Dit type bunker is rechthoekig van vorm, met twee zijlingse toegangen die uitmondden in de loopgraaf en één grote binnenruimte. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de toegangen en andere muuropeningen bij vele bunkers dichtgemetseld, op bevel van de Duitse bezetter.
Beschrijving
Halfondergrondse militaire constructie uit gewapend beton met een rechthoekig grondplan. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. De randen van het dak zijn voor zover zichtbaar schuin afgewerkt, behalve aan de zuidelijke achterzijde. Tegen het plafond is er houten beplanking tussen stalen profielen. Twee toegangen, aan westelijke en oostelijke zijde, vormen de uiteinden van een gang die parallel met de zuidelijke achtermuur loopt. Centraal in de gang zit een opening naar de binnenruimte. Bij deze centrale toegang zijn ijzeren elementen bewaard voor de bevestiging van een deur. Tegen de noordelijke voormuur zijn stalen profielen verticaal geplaatst. In de binnenmuren zit onder meer een nis voor een kachel.
- Koninklijk Legermuseum Brussel, Fonds 185, doos 573: Nordabschnitt. Übersichtsplan, 1:25.000; Stellungsplan. Antwerpen-Nordfront-Turnhoutkanal, 1:40.000; Turnhoutkanal, 1:20.000; doos 952: Nord I, 1. Regimentabschnitt, Bataillonsabschnitt I & II, 1:2500.
- DOSSCHE R., GHEYLE W., BOURGEOIS J., VAN EETVELDE V. & STICHELBAUT B. 2012: Zimmermann anno 2010. Inventarisatie en (omgevings)analyse van bovengronds bewaarde WO I-relicten van de Antwerpen-Turnhoutstellung, Universiteit Gent in opdracht van de Provincie Antwerpen, Dienst Erfgoed.
- GHEYLE W. & BOURGEOIS I. 2013: Vergeten linies. Antwerpse bunkers en loopgraven door de lens van Leutnant Zimmermann (1918), deel 1 en deel 2, Streekgericht 3, Antwerpen.
- GILS R. s.d.: Typeplans Duitse bunkers uit 1917 te Antwerpen, Vesting, Antwerpen.
- GILS R. 2001: Vesting Antwerpen. Deel IV. Bunkers en bunkerstellingen (1914-1945), België onder de wapens 19, Erpe.