erfgoedobject

Domein Reiger Burg

bouwkundig / landschappelijk element
ID
30654
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30654

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Landhuis Reiger Burg
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Zogenaamd "Reiger burg", volgens opschrift op banderol in voorgevel. Voormalig buitengoed, voorkomend op Ferrariskaart onder benaming "Reghelburgh"; thans vakantiehuis voor mindervaliden.

Eclectisch kasteeltje met achterliggende vijver, aansluitend bij de omwalling, park en boomgaard, bereikbaar via geasfalteerde oprit en brug met gietijzeren leuning. Bijhorende conciërgewoning (nummer 10) en haaks aansluitend koetsgebouw, rechts van oprit. Straatzijde afgezet door middel van rood bakstenen omheiningsmuur met sokkel en ezelsrug, gevat tussen postamenten met piramidaal topstuk; ritmerende lisenen en spaarvelden onder aflijnende droplijst en gelede fries met stroomlaag; decoratieve elementen beklemtoond door het gebruik van gele baksteen. Toegang geflankeerd door geprofileerde geel bakstenen hekpijlers met arduinen sokkel en kapiteel; viervoudig gietijzeren hek.

Neogotisch getint kasteeltje van circa vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (leien), herbouwd naar vooroorlogs uitzicht van 1845, zie jaarsteen in drielob, deels met hergebruikt materiaal, naar ontwerp van architect Raphaël Speybrouck (Ieper) van 1924. Verankerde rode baksteenbouw op natuurstenen sokkel. Gebruik van gele baksteen onder meer voor drielob, vensteromlijstingen en bogen; arduin, onder meer voor bordes, arcade, onderdorpels, dekplaten, consoles, sleutelstenen. Aflijnende geprofileerde gootlijst op consooltjes. Verhoogde begane grond. Middenrisaliet uitlopend op trapgevel met ingeschreven drielob; overhoeks topstuk met reigerbeeld van verguld koper; uitspringende benedengalerij met korfboogarcade op zuilen met sokkel en kapiteel; uitgebouwde bovenverdieping ter vervanging van lessenaarsdak boven de arcade. Aansluitende, uitspringende zijrisalieten, links eindigend op tuitgevel met overhoekse topstukken, rechts in de vorm van polygonale hoektoren onder spitsbekroning met overstekende dakrand op houten, uitgewerkte consoles; aflijnend tandlijstje en rondbogenfries op cordon. Licht getoogde muuropeningen in vlakke omlijsting; drielichten beneden; vernieuwd houtwerk met kleine roedeverdeling; vensters, gedeeltelijk met kruisverdeling en beluikt. Zijtrapgevels. Rechts met oculus en fries van overkragende rondbogen op geprofileerde consooltjes. Links zijgevel eveneens met oculus, ingeschreven in drielob, zie voorgevel. Achtergevel getypeerd door middenrisaliet uitlopend op trapgevel met drielobversiering; flankerende ronde arkeltjes onder spitsbekroning. Centraal balkonnetje met gietijzeren leuning. Aansluitend terras met centrale halfronde uitsprong op een door middel van rondbogen geajoureerde natuurstenen onderbouw, uitkijkend op de vijver. Recent aangebouwde vleugel van één bouwlaag onder plat dak, tegen rechter zijgevel.

Conciërgewoning (nummer 10) en koetsgebouw in aansluitende stijl, zie onder meer zijtrapgevels met drielob, de blinde oculi en het wisselend baksteengebruik. Verankerd, rood bakstenen gebouw van twee bouwlagen onder wolfsdak (leien) op breukstenen sokkel; gebruik van gele baksteen onder meer voor speklagen, strekken, ontlastingsbogen, drielob; van arduin onder meer voor druiplijsten, dorpels, consoles, sluitstenen en oren. Beklemtoning van hoek door middel van veelzijdige hoektoren (tevens duiventil) onder gebogen spitsbekroning met overkragende rand op houten schoorstukken; buitentravee in de vorm van risalieten, uitlopend op trapgevel met onder meer drielob en oculus. Rechthoekige muuropeningen met arduinen kruisen (onder meer drielichten) en doorgetrokken druiplijst voor woongedeelte; voornamelijk getoogde muuropeningen onder strekse latei, onder meer gekoppelde steekboogvensters, bij toren en nutsgebouw. Meerdere dakvensters en -kapellen onder zadeldak met wolfseind boven laatst genoemde.

  • ALGEMEEN RIJKSARCHIEF, Dienst der Verwoeste Gewesten, 13432.

Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Inscripties RFA

Naast een deur van het zogenaamde ‘koetshuis’ zijn de letters ‘R.F.A.’ in het rood aangebracht, met ernaast een klein kruisje in een rond cirkeltje. Eronder zijn de letters ‘H.K.’ in de bakstenen gekrast.

Het Reigersburg kasteel werd in het begin van de oorlog als uitvalsbasis gebruikt. Onder meer de Royal Field Artillery had in oktober 1914 in dit kasteel zijn intrek genomen. Vermoedelijk fungeerde het koetshuis als medische post, gezien het rood kruisje. Of de letters ‘H.K.’ ook uit de oorlog stammen, is niet geweten.

  • COOMBS R. 2001: Before endeavour fades. A guide to the battlefields of the First World War, London.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Domein

Het domein dateert uit de 14de eeuw en was toen een leengoed van Gosuinus de Reghelsbrugge.

Op de militair topografische kaart van 1861 is nog een zeer formele aanleg zichtbaar. Het met een dubbele walgracht beschermd landhuis bereikt men via een omgracht neerhof met hoeve en een toegangsdreef vanaf de Veurneseweg. Ten westen doorsnijdt spoorlijn 63 die Ieper met Torhout verbond het domein. Dit deel van het traject werd in de jaren 1980 weer afgebroken. 

Voor de Eerste Wereldoorlog onderging het landgoed enkele wijzigingen: er werd een bijkomende toegang die het neerhof vermeed aangelegd, verder werd het geometrisch karakter verzacht door de aanleg van een grote vijver (uitbreiding van de  westelijke grachtarm) en een zacht slingerend pad. Volgens Priem bezat het domein een ijskelder in de zuidwestelijke hoek van de buitenste ringgracht. 

  • Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1861, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1911, schaal 1:20.000.
  • DECREUS F. 2015: Raphaël Speybrouck (1893-1959). Wederopbouwarchitect in Ieper (1920-1928), onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Vakgroep Kunstwetenschappen, 61-65. 
  • Priem V. 1998: Kastelen en landhuizen in de Westhoek, Ieper, 14.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Domein Reiger Burg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/30654 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.