erfgoedobject

Leopold De Waelstraat en Lambermontplaats

bouwkundig element
ID
306699
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306699

Juridische gevolgen

Beschrijving

De Lambermontplaats met achtzijdige omtrek en symbolische fontein in het midden is typerend voor de geometrische aanleg van Antwerpen-Zuid. De omringende gevelwanden en hoekhuizen, zowel van het plein als van de Leopold de Waelstraat vormen een eenvormig, evenwichtig en stijlvol geheel van laat-19de-eeuwse burgerhuizen in neoclassicistische en eclectische stijl. De meeste huizen zijn witbepleisterd, tellen drie tot vier bouwlagen en worden gekarakteriseerd door een verticaliserende gevelindeling. De bomen vóór de huizen veraangenamen de algemene aanblik van de buurt en verhogen de leefbaarheid van de omgeving. Binnen de 19de-eeuwse burgerwijk het Zuid zijn Lambermontplaats en Leopold de Waelstraat veruit de meest representatieve straten.

De Lambermontplaats is gelegen tussen de Leopold de Wael- en Emiel Banningstraat. Dit plein, dat aanvankelijk met de Volkstraat en van 1894 af met de Leopold de Waelstraat meenummerde, kreeg in 1908 zijn eigen naam. Lambermont (1819-1905) onderscheidde zich bij de onderhandelingen met Nederland in verband met de vrijkoping van de Scheldetol (1863).

Het is een achtzijdig plein omzoomd met lindebomen. In het midden staat een groot gedenkteken voor Lambermont, bronzen beeldengroep met waterpartijen naar ontwerp van Leandre Grandmoulin, opgericht in 1912.

Op de oostzijde na, bezit het plein een zeer gave en smaakvolle bebouwing van 1890-1900 met brede burgerhuizen waaronder verschillende met dubbele ingang, van gemiddeld drie traveeën en vier bouwlagen; speelse variaties komen voor in gevelbeëindiging (klassieke kroonlijsten, frontons), bedaking (schild-, zadel-, mansarde- en platte daken) en materiaalgebruik (natuursteen, baksteen, bepleistering).

Vermeldenswaardig zijn de gevels nummer 1, 7-9, 12-13, 28-29, nummer 28-29 met art-nouveau-inslag (mozaïeken, lekdrempels, consoles), 30, 34-35 en 36: veel zorg werd besteed aan de hoekpanden, die ofschoon alle verschillend, een indruk van grote eenvormigheid wekken; de overige huizen zijn erg uiteenlopend wat kwaliteit en esthetische vormgeving betreft, doch het geheel is zo harmonieus opgebouwd dat het als een unicum mag worden beschouwd in de Antwerpse architectuur en stedenbouw van de 19de eeuw.

De Leopold de Waelstraat is gelegen tussen de Leopold de Wael- en de Lambermontplaats. Van 1876 tot 1894 heette ze Volkstraat, nadien Leopold de Waelstraat.

De uitgewerkte straatwanden zijn bebouwd met overwegend klassiek geordonneerde bepleisterde en witgeschilderde lijstgevels te dateren circa 1900. Het zijn ruime burgerhuizen met enkelhuisopstand, gemiddeld twee tot vier traveeën, vier bouwlagen en zadeldak, de nummers 3 tot 9 met art-nouveau-inslag zie parement van gekleurde baksteen en opsmuk met smeedwerk naar ontwerp van architect Fl. Verbraeken van 1902. De nummers 27-29 zijn een storend nieuw complex.

De oostzijde wordt geritmeerd door imitatievoegen, lijst- en paneelwerk, pilasters en balkons, bewerkte friezen en houten kroonlijst op klossen, consoles, tandlijst. De muuropeningen zijn rechthoekig, gevat in geriemde of platte bandenomlijsting soms met oren, sleutels, waterlijst of fronton; een rond- of segmentboogvenster komt voor ter afwisseling. De westzijde vertoont een soortgelijke bebouwing, doch deze is van een veel hoger architectonisch peil, voornamelijk de nummers 16 tot en met 26; let ook op de hoekpanden nummers 36 en 37 die de overgang vormen naar de Lambermontplaats (volume, ordonnantie, versiering). Groepsbebouwing werd toegepast voor de nummers 13-15, 19-21, 23-25, 2, 4 tot 12, 20-22, 30-32.


Bron: Onroerend Erfgoed Antwerpen, Beschermingsdossier A/0286, Antwerpen: 4 stadsgezichten Zuid.
Auteurs: Plomteux, Greet
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Leopold De Waelstraat en Lambermontplaats [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306699 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.