Klooster met aansluitend schoolgebouw, een speelplaats en een bijgebouw gebouwd in opdracht van pastoor Beirens en Victor baron d’Overschie in 1883.

Historiek

Als gevolg van de schoolwet van 1879 richtte pastoor Joseph Louis Beirens (°1838) een nieuwe vrije school op in Korbeek-Dijle. De eerste jaren was de school nog gevestigd in een privéwoning. Daarom kocht Victor François baron d’Overschie (1831-1898), een kennis van de pastoor, in 1883 de gronden waarop hij een klooster en een school liet bouwen. Voor onderwijzeressen deed pastoor Beirens beroep op de orde van de annonciaden van Huldenberg. De zusters woonden en werkten in Korbeek-Dijle vanaf 1883. In het archief van het kadaster kan men zien dat er in datzelfde jaar een “schoolhuis” werd geregistreerd op de grond van baron d’Overschie en onmiddellijk in gebruik genomen werd. Ook de muur rond het klooster is duidelijk zichtbaar.

Baron d’Overschie schonk de school in 1897 aan zijn nicht, die ze 1901 verkocht aan de orde van de annonciaden. Het kloostergebouw vormde één geheel met de school, die drie klaslokalen had. De zusters hadden een privékapel boven de twee klaslokalen die aan het klooster grensden. Wanneer deze kapel werd ingericht kon niet achterhaald worden. Zij droegen de schoolgebouwen in 1923 over aan de Vereniging der Parochiale Werken. In 1928 werd het schoolgebouw met twee traveeën uitgebreid in noordwestelijke richting. Het kadaster maakt nu een onderscheid tussen het kloostergebouw en het schoolgebouw. De zusters annonciaden verlieten Korbeek-Dijle in 1967. Vanaf het schooljaar 1968-1969 werd de meisjesschool opgeheven omwille van een tekort aan leerlingen.

In 1987 werd er een aanbouw toegevoegd aan de noordwestelijke zijde van de bijgebouwen ten zuidwesten van de speelplaats. Deze werden bovendien ook zelf verbouwd. Deze werden smaller gemaakt en het L-vormige been van het middelste bijgebouw verdween. Op de mutatieschetsen van het kadaster werden deze gebouwen vanaf dan, op het kleine gebouw in de zuidhoek van het perceel na, ingetekend als één geheel. Het schoolgebouw staat in het kadaster voor de grenswijzingen van de percelen beschreven als “welzijnsgebouw”, daarna als “cultureel centrum”. Vandaag de dag staat het geheel bekend als de “parochiale gebouwen”.

Beschrijving

Het ensemble is gelegen op een smal, langwerpig perceel in Schoolberg, een zijstraat van de Nijvelsebaan, ten noordoosten van de Sint-Bartholomeuskerk. Het bestaat uit een haaks op de straat ingeplant kloostergebouw met voortuin en achteraan aansluitend een haakse eenlaagse klassenvleugel, oorspronkelijk van drie traveeën, later uitgebreid met twee traveeën. Deze uitbreiding werd kadastraal geregistreerd in 1928.

De bijgebouwen, waaronder een overdekte speelplaats, begrenzen het perceel in het zuidwesten. In het noordwesten zijn er momenteel parkeerplaatsen. Op historische foto’s kan men zien dat zich daar in het verleden een tuin bevond. Het hele perceel is ommuurd. De muur ter hoogte van het klooster, langs de straatzijde, is recent vernieuwd.

De zuidoostelijke voorgevel van het klooster is zichtbaar vanop de Nijvelsebaan en de Korbeekse Kerkstraat. Het klooster met voortuin bereik je via de toegangsdeur in de noordoostelijke zijde van de ommuring, op zo’n twee meter van de voorgevel van het klooster. Boven de rechthoekige houten deur bevindt zich een puntgevel met een Christusbeeld in de nis. Achter de toegangsdeur bevinden zich enkele treden om de hoger gelegen voortuin te bereiken. Het schoolgebouw is toegankelijk via de speelplaats langs de toegang in het noordwesten achter de gebouwen.

De gebouwen zijn opgetrokken in rood baksteenmetselwerk onder zadeldaken (kunstleien voor het klooster, pannen voor de klassenvleugel).

Het kloostergebouw is een dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen. De voorgevel, een lijstgevel met dubbelhuisopstand, is georiënteerd naar het zuidoosten en wordt gemarkeerd door spaarvelden van rode baksteen in een omkadering van gesinterde baksteen. De steekboogvensters zijn gevat in een vlakke omlijsting van gesinterde baksteen en voorzien van een hardstenen lekdrempel. De gelijkaardig uitgewerkte deur wordt bekroond door een rondboognisje, eveneens in een omlijsting van gesinterde baksteen. Deze nis, oorspronkelijk bedoeld voor een heiligenbeeld, bevat momenteel een kastkapelletje zoals die na het Mariajaar 1954 veelvuldig werden verspreid. Op een historische postkaart kan men zien dat hier voordien een Christusbeeld stond. Het schrijnwerk van de vensters en de voordeur zijn in de loop der jaren vervangen. De sober uitgewerkte zijgevels vertonen een overkragend dak met een windbord en worden geopend door eenvoudige steekboogvensters. De zuidwestelijke zijgevel aan de speelplaats heeft een kleine aanbouw waarvan het dak reikt tot aan de verdieping van het klooster. Deze aanbouw heeft een pannen lessenaarsdak en steekboogvormige muuropeningen.

Het schoolgebouw telt slechts één bouwlaag, is iets breder dan het kloostergebouw en bestaat uit drie delen, het oorspronkelijke gebouw van drie traveeën van 1883, een uitbreiding van twee traveeën van 1928 en een aanbouw aan de zijde van de speelplaats uit de tweede helft van de 20ste eeuw. De gevels zijn getypeerd door rechthoekige verdiepte muurvelden. De steekboogvensters zijn voorzien van een hardstenen lekdrempel en vernieuwd schrijnwerk. De privékapel bevond zich op de verdieping. Men kan namelijk een rond venster en spitsboogvenster, beide met glas-in-loodramen, waarnemen. De aanbouw uit de tweede helft van de 20ste eeuw heeft geen erfgoedwaarde.

Sinds de verbouwingen in 1987 bevinden de bijgebouwen aan de zuidwestelijke zijde van de speelplaats zich onder één doorlopend pannen lessenaarsdak. Het zuidoostelijke deel is een overdekte speelplaats en het noordwestelijke deel een gebouw met vier rechthoekige houten deuren en twee rechthoekige vensters met houten schrijnwerk. Alle muuropeningen hebben een houten latei.