erfgoedobject

Kapel boven de Sint-Veronabron

bouwkundig element
ID
306766
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306766

Juridische gevolgen

Beschrijving

De kapel boven de Veronabron in de Dorpstraat in Leefdaal is een moderne kapel uit 1957, naar het ontwerp van architect F. Michiel Viérin (1932-2011).

Historiek

Viérin was een inwoner van Leefdaal en heeft de kapel zelf mee helpen bouwen met de hulp van metselaar Guillaume Smets en onderpastoor Paul Kerremans. Viérin was één van de architecten van Dimensie 3 – Atelier voor Architektuur en Ruimtelijke Ordening, onder andere bekend van Varenberg of de Witte Wijk in Bertem (1965).

De kapel staat boven een bron, de zogenaamde Veronabron. Zo’n honderdtal meter verder ligt de Sint-Veronakapel in de Kapellestraat, waar zich de relieken van de Heilige Verona zouden bevinden. Hierdoor was de Sint-Veronakapel eeuwenlang een bedevaartsoord. Na een bezoek aan deze kapel, dronken bedevaarders van het water van de Veronabron aangezien ze geloofden dat dit, samen met een beetje aarde, geneeskrachtige eigenschappen had. Het bronwater zou ook moeilijke kinderen tot rust brengen. Tot in het midden van de 20ste eeuw kwamen mensen water putten tegen tandpijn, koorts of andere kwaaltjes.

De oudste vermelding van de bron zelf als “Sinte Veroneborre” is in een domaniaal renteboek van circa 1460. Ook Molanus schrijft in 1616 over de bron van de Heilige Verona waarvan het water werd gedronken tegen de koorts.

Dit is niet de eerste kapel boven de Veronabron. Al op een kaart in de Albums de Croÿ (1595-1612) staat een gebouw getekend boven de St. Verone fontaine. De bron was toen nog verbonden met de rivier de Voer. Mogelijk is de bron ook afgebeeld op de Ferrariskaart  (1770-1778) aangezien er ten noordoosten van de Sint-Veronakapel een klein gebouw staat afgebeeld. Beide gebouwen zijn bovendien verbonden door een wegje.

In 1871 metselde men boven de bron een kapel die vooral bezocht werd door zieken.

Aangezien deze in de jaren 1950 erg vervallen was, besloot men om een nieuwe kapel te bouwen. Deze nieuwe kapel werd enkele meters ten westen van de vorige opgetrokken. De oudste topografische kaart van het NGI waarop de Sint-Veronabron staat getekend, is deze van 1952-1955. De Sint-Veronabron wordt hier niet aangeduid als een klein gebouw maar effectief als een bron. Deze kapel en zijn voorganger werden nooit ingetekend op het kadaster.

Beschrijving

De kapel is uitgewerkt als een naar het noorden geopende constructie onder een plat zwevend dak van beton. De opening waardoor men het water van de bron kan waarnemen is afgezet door een ijzeren hek. De kleine kapel is opgebouwd uit witgeschilderde baksteen. In de oostelijke zijgevel is een steen ingewerkt die afkomstig is van de vorige kapel met het opschrift “1871 S. Vronica”. Binnenin ziet men een bas-reliëf van beeldhouwer Jan Meert, uit Lot, toenmalige leraar aan het Sint-Lucas en het Sint-Imelda Instituut in Brussel. Het werk is een gestileerde voorstelling van de Heilige Verona met twee Duitse pelgrims voor wie ze volgens de legende deze bron deed opwellen. In het midden van het dak bevindt zich een minimalistisch smeedijzeren kruis. Al het smeedijzerwerk is rood geschilderd en vervaardigd door smid Jaak Van Herck. De westelijke zijde van de kapel is begroeid met klimop.

  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • BRUMAGNE W. 2001: De Veronewijk en haar kruiskapel, Vura ducum 4, Leefdaal, 62-63.
  • MINNEN B. 1993: Albums de Croy: Het Hertogdom Aarschot onder Karel van Croy (1595-1612), kadaster en gezichten, Brussel.
  • S.N. 2018: Erfgoedinventaris, Gemeente Bertem, Bertem, brochure.
  • SOMEREYNS S. 1981: Kapellen en kruisen van Vlaams-Brabant: Leefdaal - St.Verone, Eigen Schoon en de Brabander 64.4-6, 232.
  • VERBESSELT J. 1977: Sint-Verone-Leefdaal, een verdwenen moederparochie?, Eigen Schoon en de Brabander, 60.4-6, 121-154.

Auteurs: Van Meerbeeck, Nina
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kapel boven de Sint-Veronabron [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306766 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.