erfgoedobject

Gemeentehuis en onderwijzerswoning van Sint-Joris-Weert

bouwkundig element
ID
307055
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307055

Juridische gevolgen

Beschrijving

Neotraditioneel gemeentehuis met aansluitende onderwijzerswoning van 1924, gelegen in het centrum van Sint-Joris-Weert. De bijhorende gemeenteschool werd gesloopt om plaats te maken voor een ontmoetingscentrum.

Historiek  

Tot begin 20ste eeuw bestond er een gemeentelijke school voor het lager onderwijs op de hoek van de Beekstraat met de Pastoor Tilemansstraat (Beekstraat nummers 34–36). Op deze locatie was ook het gemeentehuis en de woning voor de onderwijzer gevestigd. Vanaf het begin van de 20ste eeuw was de vrije school van Sint-Joris-Weert gelegen op het perceel ten noorden van de gemeenteschool, in de Pastoor Tilemansstraat. Deze vrije school voorzag in onderwijs voor meisjes, terwijl de gemeenteschool voorzag in het onderwijs voor jongens.

Na de Eerste Wereldoorlog werd meer oostelijk langs de Beekstraat een nieuw gemeentehuis met school gebouwd. Volgens een jaarsteen op de gevel opgericht in 1924, kadastraal pas geregistreerd in 1935. Het voormalige schoolgebouw was tot circa 1980 gelegen tegen de westelijke perceelsgrens waar nu het ontmoetingscentrum staat. Mogelijk is de westelijke muur van de school opgenomen in het nieuwe centrum. De speelplaats tussen het gemeentehuis en de school was van de straat afgesloten door een lage muur met hoog ijzeren hekken en toegangshekken tussen twee hoge bakstenen pijlers.

Beschrijving.

Neotraditioneel gemeentehuis met onderwijzerswoning op een min of meer L-vormige plattegrond. Baksteenbouw van twee bouwlagen onder een complexe bedaking (pannen).

Het gemeentehuis links vertoont een trapgevel en een terugwijkende travee die aansluit op de woning van de onderwijzer rechts. Tussen beide gebouwen die een visuele eenheid vormen tekent zich een bouwnaad af. Het complex wordt gekenmerkt door een hardstenen plint aan de straatzijde, witstenen omlopende banden over de gevels en overwegend rechthoekige muuropeningen op witstenen lekdrempels en ontlastingsbogen met wit geglazuurde baksteen.  

In de trapgevel van het gemeentehuis is op de begane grond een rechthoekige poort aanwezig en bovenaan in de gevel zitten witstenen met de opschriften "Anno", "1924" en "Gemeentehuis". Links naast de gevel leidt een zware hardstenen trap met blauwe hardstenen balustrade naar de toegang tot het gemeentehuis op een tussenverdieping. De dubbele toegangsdeur heeft een vlakke witstenen omlijsting.

De onderwijzerswoning wordt gekenmerkt door een centrale risaliet met puntgevel. De risaliet is voorzien van de toegangsdeur en bovenaan is er een oculus. De rechterzijgevel heeft een driezijdige sluiting.

De achtergevels kregen een zelfde maar soberder uitwerking. De achtergevel van het gemeentehuis wijkt terug ten opzichte van de onderwijzerswoning en kreeg een recente éénlaagse aanbouw.

Aan de gevel van het gemeentehuis hangt een gietijzeren gedenkplaat met het opschrift "Verfraaiing der dorpen 1950/ zo het dorp/ zo het land". De "verfraaiing van het landleven" bestond vanaf het begin van de 20ste eeuw en werd vanaf de jaren 1950 ter harte genomen door de Nationale Maatschappij voor de Kleine Landeigendom en hun tijdschrift "Landeigendom". Het doel was het moderniseren van de landelijke omgeving, met vrijwaring van het landelijke karakter. Hierbij werd de landelijke bouwstijl verdedigd, om zo een harmonie te vormen met de lokale omgeving, dit ook als middel om de ontvolking van het platteland tegen te gaan.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Oud-Heverlee, afdeling V (Sint-Joris-Weert), 1935/14 en 1981/10 (sloop school).
  • COECKELBERGH P. e.a. 2018: Historische informatie verzameld door de Geschied- en Heemkundige Kring van Oud-Heverlee, onuitgegeven bron.
  • FLORÉ F. 2006: Nieuwe modellen voor betere volkswoningen, De modelplannen van de nationale bouwmaatschappijen in de jaren vijftig, in: VAN HERCK K. & AVERMAETE T. (red.), Wonen in welvaart, Woningbouw en wooncultuur in Vlaanderen, Antwerpen, 85.
  • MARTENS E. 2010: Uit het verleden van de gemeente Oud-Heverlee, Oud-Heverlee, 225.

Auteurs: Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentehuis en onderwijzerswoning van Sint-Joris-Weert [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/307055 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.