Classicistische burgerwoning met voormalig brouwerijgebouw uit midden 18^de eeuw, gelegen in een ruime, aangelegde parktuin, oorspronkelijk met omwalling aan noord- en oostzijde, en met lagere aanbouwen uit 1863.

Historiek

Het burgerhuis bevindt zich in het gehucht Duras, op een boogscheut van het natuurreservaat ‘Het Vinne’. In de late middeleeuwen werd de hier aanwezige natuurlijke depressie ontgonnen voor het veen door lekenbroeders van de Parkabdij (Heverlee). De Villaretkaart toont ten noordwesten van de Vinnestraat het ‘Lac de Venne’, verdeeld over het hertogdom Brabant en het Prinsbisdom Luik. Ter hoogte van de huidige woning bestond er slechts  een enkel volume, gelegen tussen de Vinnestraat en de aftakking van het meer. In het midden van de 18de eeuw is de site uitgebreid van een enkel volume in de noordelijke hoek naar vier vrijstaande volumes in een U-vorm, gerangschikt rond een erf, met een opening naar de straatkant (Ferrariskaart). De site werd afgebakend door de straat (westen), een dubbele hagenrij (zuiden) en een L-vormige uitgegraven walgracht (noorden en oosten). De omhaagde zone ten oosten van de bebouwing was bestemd als moestuin. Het centrale woonhuis in de oostvleugel kan op basis van deze cartografische gegevens gedateerd worden tussen 1745 en 1778.

19de-eeuwse cartografische bronnen tussen 1830 en 1864 tonen eenzelfde situatie waarin de oost- en noordvleugel geëvolueerd zijn naar een L-vormige structuur met een vrijstaande zuidelijke vleugel. De kadastrale informatie van de Poppkaart beschrijft de site als het bezit van rentenier Franciscus-Amour de Govaerts. De U-vormig ingeplante gebouwen bestonden uit woonhuizen in de oost- en zuidvleugel en een brouwerij in de noordelijke vleugel. De achterliggende tuin staat beschreven als ‘lusttuin’ en de L-vormige kunstmatige walgracht als ‘lustwater’. Eigenaar de Govaerts voerde in 1863 een vergroting en verbouwing van de gebouwen uit. De noordvleugel, de brouwerij, kreeg twee aanbouwen aan de noordgevel, en de oostvleugel werd over de gehele lengte verbreed en verlengd tot aan de zuidvleugel. Deze laatste vleugel werd uitgebreid met een nieuw U-vormig volume waardoor een soort binnenhof ontstond. Op topografische kaarten spreekt men in 1932 van het ‘Chateau du Lac’, daar waar in de 19^de eeuw gesproken wordt van een ‘brasserie’ en hoeve, bewoond door een herbergier. Het U-vormige volume werd opnieuw gesloopt in 1945 door eigenaars Raeymaekers-Perilleux en Squilbeck-Raeymaekers. In 1982 verdween uiteindelijk de gehele zuidvleugel wat resulteerde in een L-vormige constructie. Ook de noordvleugel werd grondig verbouwd tot een smaller rechthoekig volume.

Beschrijving

Het burgerhuis is gelegen ten zuidoosten van het Vinnemeer.  Een bakstenen muur met centraal een smeedijzeren hek tussen twee pijlers met harstenen bekroning, sluiten het erf af van de Vinnestraat.  Vooraan flankeren twee gekandelaarde platanen als welkomstbomen de inrit. Het hek geeft toegang tot het erf van een in oorsprong U-vormige opstelling van volumes, sinds 1982 tot een L-vorm herleid na de sloop van de zuidvleugel. De zuidzijde van het erf wordt nu afgesloten door een tuinmuur tussen de muur met toegangshek aan de straatzijde en de oostvleugel. Het erf is grotendeels met kassei verhard en voorzien van plantvakken. We vinden er diverse struiken en bomen, waaronder twee grote sparren en een gekandelaarde linde. 

In de achterliggende parktuin (oost) vinden we vijvers die vermoedelijk de restanten vormen van een L-vormige langgerichte vijver, die midden van de 18^de eeuw aan de noord- en oostzijde rondom de gebouwen en parktuin werd gegraven. Langs het noordelijke tracé is recenter een dreef van platanen aangeplant. In de parktuin staan diverse markante naald- en loofbomen.

Tussen de parktuin en de Vinnestraat bevinden zich twee in L-vorm geplaatste verankerde vleugels. Parallel met de straat, het burgerhuis uit het midden de 18de eeuw met zijdelingse aanbouwen van 1863. De noordvleugel, voorheen brouwerij, nu opgevat als opslagruimten en wagenhuis, dateert vermoedelijk grotendeels van dezelfde periode maar werd grondig verbouwd in 1982.

Het burgerhuis centraal in de oostvleugel is een gekaleid tweelagig, bakstenen dubbelhuis onder een afgewolfd zadeldak met zwarte dakpannen, bestaande uit vijf traveeën, met kelderverdieping. De voorgevel heeft een rechthoekige voordeur met segmentboogvormig bovenlicht en hardstenen omlijsting en hanenkam, bereikbaar door zeven hardstenen treden. De overige traveeën omvatten segmentboog vensters met houten luiken en dezelfde omlijsting als de voordeur. De tweelagige aanbouw ten zuiden is een bakstenen gebouw van drie traveeën onder een schilddak met zwarte dakpannen. De voorgevel wordt geopend door een klein vierkant venster met houten kozijn en hardstenen latei en dorpel en een klein ovaal venster op de eerste verdieping. Gelijkvloers is het volume te betreden via een hoge korfboogpoort. De noordelijke aanbouw is aan de erfzijde zowel qua vorm als gevelopeningen een spiegeling. Naast de poort is tegen de westgevel een eenlagige noordvleugel aangebouwd. Beide schilddaken van de aanbouwen hebben een torentje op het uiteinde van de nok.

De noordvleugel of voormalige brouwerij is een bakstenen volume van zes traveeën en één bouwlaag onder een lessenaarsdak. De huidige functie is opslagruimte en wagenhuis. De zuidelijke langsgevel bestaat uit zes blinde bakstenen sierbogen. Deze worden heden geopend door deuren en vensters van verschillende vorm: rechthoekig, al dan niet met harstenen omlijsting, of segmentbogig, met bakstenen rollaag. De noordgevel wordt enkel geopend door een eerder recente rechthoekige poort in de hoek langs de noordelijke aanbouw van het woonhuis. Aan de bouwnaad in de blinde westelijke kopgevel is duidelijk zichtbaar dat de zuidgevel verschilt van de overige gevels, zowel de kleur van de gebruikte baksteen als de mate waarin de als voorgevel opgezette zuidgevel is uitgewerkt.