Quasi gesloten hoeve waarvan de oorsprong vermoedelijk opklimt tot het begin van de 17de eeuw. Statig woonhuis in Maaslandse stijl. De oorspronkelijke hoeve bestond uit een U-vormig (zuidvleugel met woonhuis) en L-vormig (noordvleugel) volume rond een binnenhof. Renovatie- en uitbreidingsfasen in 1860 en 1891 zorgden voor een gesloten complex.

Historiek

Er is over het algemeen weinig geweten over het verleden van de hoeve aan de Araanstraat. Wel is zeker dat er reeds een hoeve bestond in het begin van de 18de eeuw, aangegeven als een U-vormig volume op de Villaretkaart (circa 1745). De kaart indiceert een kleine kapel net ten noordwesten van de hoeve, aan de overzijde van een weg naar de Gete, in een gehucht dat beschreven staat als ‘Adrone’. Vervolgens maakt de Ferrariskaart (1771-1778) duidelijk dat de hoeve op dat ogenblik bestond uit een U-vormig (zuidvleugel) en een vrijstaand L-vormig volume (noordvleugel). Volgens het primitief kadasterplan (1827) is het L-vormige volume herleid tot een langgerekte noordvleugel. De U-vormige zuidvleugel kreeg enkele aanbouwen aan de hoeken van de noordgevel (getrapte structuur). De hoeve lag volgens de Atlas der Buurtwegen (circa 1840) in ‘Hameau Araen’. Het verbasterde toponiem valt, net als het eerdere Adrone, terug te brengen op de aanduiding ‘Ouderaan’, ofte Ter Ouder Aa, wat duidde op de ligging aan een oude arm van de Gete.

Rond 1860, toen de weduwe van de pachter Jan Jacobs de hoeve bewoonde, werd besloten het L-vormige (noord) en U-vormige volume (zuid) grondig te verbouwen. Hierbij werd het westelijke gedeelte van de zuidelijke vleugel grotendeels gesloopt en gereduceerd tot een kleiner rechthoekig volume. De noordelijke vleugel werd in de noordwestelijke hoek vergroot tot een volwaardig rechthoekig volume, vermoedelijk een schuur. Op de Poppkaart (1842-1879) die het huis, boomgaard en land beschrijft in eigendom van weduwe Joannes Jacobz, wordt de toestand met de nieuwe parallelle vrijstaande vleugels bevestigd.

De huidige hoeve dateert grotendeels van het einde van de 19de eeuw. Kadasterschetsen van het jaar 1894 tonen een vergroting van de boerderij door eigenaar Ludovicus Jacobs-Roosen. De zuidvleugel werd opnieuw verlengd. De aanbouw in westelijke richting vormde het nieuwe woonhuis. De noordvleugel (langsschuur) werd verlengd met een stalvolume. De bestaande noordelijke en zuidelijke vleugel werden vervolgens verbonden door een oost- en westflank. De westvleugel vangt aan bij stallen in de noordwestelijke hoek van de noordvleugel maar werd niet volledig tot aan de zuidvleugel doorgetrokken. Vervolgens kende de hoeve geen verdere kadastrale aanpassingen meer tot de jaren 1980. Er werd een moderne vrijstaande stal opgetrokken, die al weer gesloopt is, net als een kleine aanbouw tegen de zuidgevel van het woonhuis. Recent werd de zuidflank hoofdzakelijk intern gerenoveerd.

Beschrijving

De hoeve is gelegen aan het einde van de Araanstraat, op de linkeroever van de Gete. De toegang bevindt zich aan de westelijke zijde van het terrein, dat is afgesloten door een beukenhaag. Vanaf de toegangspoort is een voorhof in kasseien te zien. Ook het binnenerf is gekasseid.

Het betreft een gesloten hoeve, met laat-19^de-eeuws woonhuis in Maaslandse stijl in de zuidvleugel. De deels vrijstaande westvleugel (poort en stallen) en aaneengesloten noord- (stal en schuur) en oostvleugel (garage) dateren hoofdzakelijk uit de late 19de eeuw. De noordvleugel is vermoedelijk in de kern 18^de-eeuws , maar werd in de late 19^e eeuw verbouwd en opgenomen in het gesloten grondplan.

Het woonhuis is een dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak met dakpannen en aandaken. Het is een rode verankerde baksteenbouw zonder plint. Bij de zijgevel van het woonhuis en de westvleugel is de plint niet zichtbaar door een klimopbegroeiing. De zuidgevel van het woonhuis is uitgewerkt als voorgevel en toont een centrale rechthoekige houten voordeur met bovenlicht en op elke verdieping Franse vensters in de overige traveeën. Zowel de voordeur als de negen rechthoekige vensters zijn volledig omlijst met blauwe hardsteen. Er is wel een duidelijk verschil vast te stellen tussen de omlijsting van de vensters in de oudere vierde en vijfde travee en de overige gevelopeningen. Een bouwnaad tussen de derde en vierde travee bevestigt dat de westelijke zijde in 1891 werd aangebouwd, net als een duidelijk verschil in baksteenkleur. Het schrijnwerk in de woning werd recent vernieuwd. De westelijke zijgevel van het woonhuis wordt geopend door een blinde gelijkvloerse gevel, twee blinde rechthoekige vensters op de eerste verdieping, met lekdrempel en latei uit natuursteen. Centraal in de topgevel net onder de nok met muurvlechtingen en schoorsteen, bevindt zich een houten laadluik met bewaard laadwiel. Daarboven zit een oculus. Het laadluik wordt geflankeerd door twee kleine rechthoekige vensters. Alle zijn ze volledig omlijst met natuursteen.

Ten oosten sluit een lagere aanbouw aan bij de woning. Dit gedeelte bestaat uit één bouwlaag en vier traveeën onder pannen zadeldak. Dit volume kreeg, samen met de vierde en vijfde travee van het woonhuis, in 1860 haar huidige vorm en is dus enigszins ouder dan de drie westelijke traveeën van het woonhuis uit het einde van de 19de eeuw. Het wordt bovenaan gekenmerkt door steigergaten en een bakstenen muizentand. De zuidgevel vertoont verschillende bouwsporen en wordt heden geopend door vier rechthoekige vensters van verschillende grootte en twee nieuwe doorgangen, waarvan één toegang geeft tot de binnenruimte en een tot het overdekte terras. Alle gevelopeningen zijn omlijst met natuursteen. Binnenin is door middel van het box-in-box-principe een woonruimte ingebracht onder het bestaande spant, met glaspartijen en een overdekt terras.

Aan de erfzijde is de bouwnaad en het verschil in baksteen tussen het oudere oostelijke gedeelte en het eind-19^de-eeuwse deel ook duidelijk zichtbaar. De gevelopeningen in het tweelagige woonhuis zijn identiek aan die langs de zuidgevel, met uitzondering van de centrale deur, waar zich aan de erfzijde een venster bevindt. In het lagere oostelijke volume zijn vele bouwsporen zichtbaar. Daar zijn bij recente verbouwingen slechts een deur en klein venster behouden. Twee bijkomende vensters werden toegevoegd, en in overeenstemming met de overige openingen volledig omlijst met hardsteen.

De westvleugel omvat een centrale poort in een rondboogomlijsting van natuursteenblokken. De sluitsteen heeft een inscriptie die het jaar van de totstandkoming van het gesloten grondplan aanduidt: 1891. Deze eenlagige stalvleugel uit rode bakstenen met een grotendeels blinde buitengevel telt vijf traveeën onder eenzelfde pannendak als het woonhuis. In het rechtse gedeelte van de gevel zijn nog een drietal steigergaten net onder de dakrand zichtbaar. Of de gevel in een voorgaande fase muuropeningen heeft gehad, was anno 2018 niet zichtbaar door een volledige begroeiing met klimop. De zijgevel van het volume, zichtbaar vanaf de straatkant, en slechts verbonden met een klein voetgangersdeurtje, toont echter wel aan dat vermoedelijk het gehele volume wit geschilderd was. Aan de erfzijde wordt de flank links en rechts van de toegangspoort geopend door twee vensters met rollaag en een segmentbogige staldeur.

De oostelijke flank deed vermoedelijk dienst als stal en opslagruimte. Het bestaat uit anderhalve bouwlaag onder zadeldak met aandak in de zuidoostelijke hoek. Aan de andere zijde sluit het volume aan met de nok dwars op de langsschuur. Vandaag wordt de erfgevel geopend door twee halfboogvormige vensters met daartussen twee segmentboogvormige garagepoorten. Rechts in de zuidoostelijke hoek bevindt zich een deur onder bakstenen segmentboog. De oostgevel van het stalvolume wordt slechts geopend door een staldeur in de zuidoostelijke hoek en een laadluik.

De noordflank bestaat uit een langsschuur en stal. Het westelijke stalvolume van anderhalve bouwlaag wordt op het gelijkvloers geopend door twee staldeuren en stalvensters onder bakstenen rollaag. Twee laadluiken onder rollaag geven uit op de opslagzolder. Een vooruitspringende langsschuur maakt het oostelijke gedeelte van de noordflank uit. Een houten latei aan beide kopgevels van de schuur toont de originele doorrit van het volume. De kopgevels zijn echter verbouwd met vensters, deur en aan de oostzijde een grote schuifpoort. De noordgevel is volledig blind, met uitzondering van een recente deur die uitgeeft op de achterliggende schapenweide.