Het burgerhuis in sobere beaux-artsstijl met art-deco-geïnspireerd smeedwerk wordt in 1936 opgetrokken naar het ontwerp van Victor Broos (1908-1980). De opdrachtgever is de heer Joseph Vandenbergh. Exterieur en interieur van de woning zijn zeer goed bewaard. Het interbellumhoofdgebouw en het achterliggende eind-19^de-eeuwse koetshuis vormen samen een ensemble dat de ontwikkeling van de bebouwing langsheen de Leuvense vesten representeert.

Historiek

Na de ontmanteling van de ringmuur rond de stad Leuven, de aanleg van de groene vesten en het plan Laenen uit 1840, werden op de ring vele nieuwe herenhuizen gebouwd. Op nummer 156 werd in 1885 een nieuw herenhuis bouwen met achterliggend koetshuis, waar koetsen en paarden gestald werden en koetsiers verbleven. Het hoofdgebouw werd rond 1936 gesloopt voor J. Vandenbergh en vervangen door het huidige burgerhuis, ontworpen door Victor Broos (zie gevelsteen). Het koetshuis bleef bewaard.

Beschrijving

De burgerwoning in beaux-artsstijl, door Victor Broos ontworpen in 1936, is een bel-etagewoning met dubbelhuisopstand van drie traveeën en drie bouwlagen onder een leien mansardedak. De lijstgevel kreeg een helrood bakstenen parement op een plint van blokken in blauwe hardsteen en met een sterk overkragende, wellicht vernieuwde kroonlijst met daaronder een natuurstenen sierlijst. In de plint aan de rechterkant is de naam van de architect en het jaartal af te lezen. De verlaagde begane grond is afgelijnd door een witte natuurstenen puilijst. De bovengevel is gemarkeerd door geblokte bakstenen hoekpilasters. Rechthoekige en rondbogige muuropeningen in smalle, witte natuurstenen geprofileerde omlijstingen werken de gevel open.

Op de begane grond wordt de centrale travee ingenomen door een rondboogdeur. In het portaal een dieperliggende eikenhouten deur, met deurklopper en smeedijzeren snijraam. Rechts en links is het portaal opengewerkt met een ovaal venster, eveneens afgewerkt met smeedijzer. Rechts van de voordeur bevindt zich een rechthoekige garagepoort, waarvan het houtwerk bestaat uit drie paneeldeuren in dezelfde houtsoort en met gelijkaardige smeedijzeren snijramen. Deze garagepoort zit op dezelfde plaats als de poortdoorgang van de 19^de-eeuwse woning die hier eerder stond, en ligt dus nog steeds op een rechte lijn met de doorgang van het koetshuis in het achtergebied van het perceel.

Links van de voordeur, een breed rechthoekig drielicht met natuurstenen omlijsting. Tweeledig opgebouwde tweede bouwlaag, met links een breed rechthoekig venster naar analogie van onderstaand venster, en rechts drie rondbogige deurvensters met balustrades in gekruld smeedwerk, die de achterliggende muziekkamer op de bel-etage accentueren. De derde bouwlaag heeft in de linker travee een breed rechthoekig venster, en verder drie smalle rechthoekige vensters in de tweede en derde travee. In het mansardedak zijn tenslotte twee dakkapellen met gebogen kroonlijst ingebracht. Met uitzondering van de roedeverdeling is het originele schrijnwerk en hang- en sluitwerk goed bewaard. De wit bepleisterde achtergevel heeft een complexere tweeledige geleding. Centraal zit een trap die van de bel-etage naar de tuin leidt. Links van de trap zit ter hoogte van de begane grond en bel-etage een halfronde uitbouw, waarop een ruim terras is voorzien (latere toevoeging). Rechts van de trap een vlak geveldeel met kleinere, rechthoekige vensters.

Interieur: Het plan van het burgerhuis kent een tweeledige indeling waarbij de centrale voordeur uitgeeft op een smalle gang die de begane grond in twee verdeelt. In de linkse travee zit aan straatzijde een wachtkamer, met daarachter een ruime traphal met rijkelijk geornamenteerde houten trap en vestiaire, bergplaats en gastentoilet. De trap in de hal van het gelijkvloers strekt zich uit van de kelder tot de zolder. Achter de centrale hal bevindt zich een wasruimte, uitgevend op de tuin. In de rechtse travee bevindt zich vooraan in de woning de ruime garage met aansluitende bergruimte. Aan tuinzijde loopt de rechtse travee verder door dan de linkse, met een halfronde uitbouw waarin een speelzaal of naaikamer werd voorzien. In de kelder bevindt zich een centrale hal, even groot als de hal op het gelijkvloers. Deze hal biedt toegang tot verschillende ruimtes: een wijnkelder, een bierkelder, een kolenkelder, twee voorraadkamers en een ruimte voor de verwarming. Op de bel-etage bevinden zich vier ruime woon- en ontvangstruimtes en de keuken. Deze bouwlaag is in twee traveeën verdeeld. In de breedste, rechtertravee bevindt aan de straatzijde een muziekzaal die overloopt in de eetkamer, en aan tuinzijde ten slotte een familiekamer in de halfronde uitbouw. In de linkse travee zit aan straatzijde, voor de traphal, een woonkamer. Achter de traphal zit een bureau, via een hal verbonden met de keuken. In de keuken is de goederenlift bewaard, maar buiten werking. Op de tweede verdieping zijn er drie grote slaapkamers, een toilet en een badkamer. Aan straatzijde bevindt zich links de jongenskamer met rechts daarvan de meisjeskamer. Verder geeft de centrale hal uit op de kamer van de ouders met ruim terras aan tuinzijde en op een toilet dat aansluit bij een ruime badkamer. De hal op de zolder geeft uit op twee slaapkamers, mogelijk voor inwonend personeel, een opbergruimte en een zolderruimte.

Het interieur bewaart authentieke elementen. Verscheidene vloeren, muurafwerkingen en vensterbanken in marmer, houten lambrisering en andere decoratieve elementen, granieten diensttrap, houten binnendeuren met origineel sluitwerk en klinken, originele verwarmingselementen en scheidingsdeuren met glas in lood.

Het 19^de-eeuwse koetshuis in de tuin telt twee traveeën en anderhalve bouwlaag onder een pannen zadeldak. Het zadeldak is verhoogd, om extra ruimte op de zolderverdieping te creëren. De oorspronkelijke vensteropening in de puntgevel werd daarbij gedicht en vervangen door twee nieuwe grotere vensters in de verhoogde puntgevel.

De voorpuntgevel is wit geschilderd en is versierd met imitatievakwerkbouw in de verankerde geveltop. In de rechtertravee zit op de begane grond een brede korfboogpoort, die toegang geeft tot het tweede deel van de tuin; de doorgang is voorzien van een plafond met houten moer- en kinderbalken. De linker travee omvat een rechthoekige, houten paneeldeur die toegang verschaft tot een rechthoekige ruimte voor de opslag van voertuigen en later ook voor dieren. In deze ruimte vertrekt een houten trap naar de zolderverdieping die één grote ruimte onder een recent houten dakspant vormt. De gelijkvloerse verdieping is gedeeltelijk overdekt met een troggewelf en gedeeltelijk door houten moer- en kinderbalken. Historische en 20^ste-eeuwse bouwsporen zijn zichtbaar, voornamelijk op de verdieping. In het interieur zijn nog een voedertrog, koperen voederkorf, waterbakken in blauwe steen, een decoratief uitgewerkte houten trap en vloeren uit tegels in gebakken aarde bewaard.